"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Υβρίδια

Του Κώστα Γεωργουσόπουλου

Αλήθεια, συνειδητοποιούμε τι σημαίνει το αντιδάνειο «υβριδικός», που τώρα τελευταία μας έχει γίνει έμμονη πολιτική έννοια;

Εν πρώτοις, αντιδάνειο ονομάζεται μια λέξη την οποία δανείστηκε από τα ελληνικά μια ξένη γλώσσα ή μια επιστήμη και, αφού καταστεί όρος ή γενικευμένου κύρους, επανεισάγεται στην ελληνική.


Έτσι η ελληνική λέξη είναι «ύβρις», που σημαίνει όχι βεβαίως βρισιά αλλά προσβολή, έπαρση, υπέρβαση και αλαζονεία. Το υποκοριστικό «υβρίδιον» σημαίνει- στη γενετική και στη φυσιολογία- το εκτός νόρμας, το αφύσικο, το τερατάκι. Στη φυτολογία έχουμε σήμερα πολλά υβρίδια, όπως π.χ. τα νεκταρίνια. Στη ζωολογία διαβόητο υβρίδιο είναι το μουλάρι, προϊόν του ζευγαρώματος γαϊδάρου και φοράδας κ.τ.λ.

Το πώς έφτασαν οι ξένοι τεχνικοί να ονομάζουν τα οικολογικά αυτοκίνητα υβριδικά, ενώ είναι η λέξη συνώνυμη του ανοίκειου και του τερατώδους, μόνο η κοινωνιογλωσσολογία το εξηγεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια: