Photo: Εκτέλεση Ελλήνων πατριωτών απο τους Γερμανους τον Νοέμβριο του 1942 στη Γέφυρα του Γοργοπόταμου, μετά την ανατίναξή της από άντρες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ, σε συνεργασία με Άγγλους σαμποτέςΑν αξίζει να διαβάσει κάποιος τα αυθεντικά κείμενα των πρωταγωνιστών της Ιστορίας, είναι για να καταλάβει τις πολλές αποχρώσεις που υπήρξαν στο παρελθόν. Κατανοεί ότι η Ιστορία δεν είναι η καρικατούρα που διδάσκεται κάποιος στο σχολείο ή στο κόμμα αλλά πολυπαραγοντική. Οι αντιθέσεις δεν εμφανίζονται μεταξύ καλού και κακού, αλλά συνυπάρχουν και ανάμεσα σε εκδοχές και του «καλού» και του «κακού».
Η απόρρητη αναφορά του ταγματάρχη David J. Wallace για την «Βρετανική Πολιτική και τα αντιστασιακά κινήματα στην Ελλάδα» γράφτηκε το 1943 και έχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον. Είναι εξαιρετικά γλαφυρή· μοιάζει με εκτενές ρεπορτάζ εφημερίδας για την κατάσταση που επικρατούσε στην Ελεύθερη Ελλάδα της γερμανικής κατοχής. Οπως έγραψε και ο Wallace, το 1943 «ολόκληρος ο κεντρικός ορεινός όγκος που σχηματίζει την ραχοκοκαλιά της Ελλάδος είναι ολοκληρωτικά και απόλυτα ανεξάρτητος από την επιρροή ή την επαφή με τις δυνάμεις κατοχής ή την κυβέρνηση των Κουίσλινγκ στην Αθήνα... Μπορείς να ταξιδέψεις από τη Φλώρινα μέχρι τα περίχωρα των Αθηνών απλώς με ένα διαβατήριο του ΕΑΜ (σ.σ.: «Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο», η διοίκηση του οποίου κατά τον Wallace ήταν κατά 90% κομμουνιστική)».
Η κυριαρχία του ΕΑΜ
Η ΕΑΜοκρατία στηριζόταν κατ’ αρχήν σε «15.000 μόνιμους εξοπλισμένους αντάρτες του ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός) και επιπροσθέτως σε ένα σημαντικό αριθμό εφέδρων για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα όπλα». Ο ΕΛΑΣ ασκούσε ενεργά αυτήν την κυριαρχία. Από ένα σημείο και μετά, περισσότερο ασχολείτο με το να αφοπλίζει ανταγωνιστικές αντάρτικες ομάδες παρά να πολεμάει τον εχθρό.
Σύμφωνα με τον Wallace, «Μέχρι τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο του 1943, το ΕΑΜ αναμφισβήτητα καταγινόταν με τη μεθόδευση ενός βίαιου κομμουνιστικού πραξικοπήματος, με τη χρήση του ΕΛΑΣ. Ηλπιζε και περίμενε ότι το Ανατολικό Μέτωπο θα κατέρρεε ολότελα και ότι σύντομα θα έβλεπε τον Κόκκινο Στρατό στα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα (το ΕΑΜ) διέσυρε κάθε άλλη οργάνωση –πολύ συχνά και την Βρετανική Αποστολή–, ενώ πάσχιζε να διαλύσει κάθε ένοπλη αντάρτικη ομάδα. Μόνον ο Ζέρβας ήταν πολύ ισχυρός για να τον διαλύσει το ΕΑΜ».
Ο «Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος» (ΕΔΕΣ), του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, ήταν μια αντιμοναρχική Βενιζελική Οργάνωση και είχε 5.000 οπλισμένους αντάρτες.
Το κυριότερο όμως δεν ήταν τα όπλα. Ετσι κι αλλιώς, σύμφωνα με τον Wallace, «οι αντάρτες του ΕΛΑΣ είναι κακά εκπαιδευμένοι και απειθάρχητοι... Περιφέρονται με μαχαίρια και φισεκλίκια, προσπαθώντας να μοιάσουν στους ήρωες του 1821».
Το βασικότερο είναι ότι το ΕΑΜ ήλεγχε το μυαλό και το νευρικό δίκτυο της Ελεύθερης Ελλάδος. Είχε τον έλεγχο του τηλεγραφικού δικτύου και στην αποκεντρωμένη διοίκηση που υπήρχε σε επίπεδο δήμου πάντα υπήρχε ένας υπεύθυνος του ΕΑΜ. «Εχει γίνει (στην Ελεύθερη Ελλάδα) ευρύτατη προπαγάνδα, που αποκαλείται “διαφώτιση” ή πολιτική επιμόρφωση. Το ΕΑΜ εκδίδει έναν εκπληκτικό αριθμό τοπικών εφημερίδων. Σε όλες τα 3/4 του χώρου τους είναι αφιερωμένα στη διαφώτιση έναντι του 1/4 που καταλαμβάνουν οι ειδήσεις από τις οποίες πάλι τα 3/4 αποτελούν νέα από την Μόσχα».
Προπαγάνδα
Με αυτή την κυριαρχία στον τομέα της προπαγάνδας, το ΚΚΕ κατόρθωνε να παρουσιάζει το άσπρο, μαύρο.
Δεν επιχείρησε απλώς να μονοπωλήσει τον αγώνα, σε βάρος της αντίστασης κατά των Ναζί, αμαύρωνε όλους τους ανταγωνιστές, παρά το γεγονός ότι όλες οι αντάρτικες ομάδες απαρτίζονταν από δημοκράτες αντιμοναρχικούς αξιωματικούς, θύματα εκκαθαρίσεων του καθεστώτος 4ης Αυγούστου. Ο ΕΔΕΣ είχε πολιτικό αρχηγό τον εξόριστο Νικόλαο Πλαστήρα, η οργάνωση Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση (ΕΚΚΑ) με πολιτικό εκπρόσωπο τον Γεώργιο Καρτάλη είχε εξαγγείλει ριζοσπαστικό σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα. Ολες, δε, οι οργανώσεις, ακόμη κι αυτές που το ΚΚΕ βάφτισε «μοναρχοφασιστικές», ήταν αντίθετες στην επιστροφή του Βασιλέως Γεωργίου, πριν γίνει δημοψήφισμα.
Αυτοί οι δημοκράτες Βενιζελικοί συνεθλίβησαν μεταξύ του σταλινικού ΚΚΕ και της βρετανικής υπεροψίας που καλλιεργήθηκε στο Ητον και χρεοκόπησε μια αυτοκρατορία. Ο Wallace καταγράφει πολλάκις ότι ουδείς επιθυμεί την επιστροφή του Βασιλέως. Ο τελευταίος δικαίως κατηγορείται ότι άφησε σε καιρό πολέμου εκτός στρατεύματος τους πιο ικανούς αξιωματικούς (επειδή ανήκαν στην δημοκρατική παράταξη), και όλοι οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης των Κουίσλινγκ ήταν μοναρχικοί αξιωματικοί.
Παρ’ όλα αυτά, ο Wallace αναπτύσσει σενάρια για την υποστήριξη του εξόριστου Μονάρχη, το κυριότερο των οποίων ήταν ένας εκβιασμός προς τους δημοκράτες (που είναι ταυτοχρόνως αντικομμουνιστές και αντιμοναρχικοί), ότι χωρίς βασιλέα αίρεται η υποστήριξη της Βρετανίας και η χώρα μένει στο έλεος των σταλινικών του ΕΑΜ. Το επιχείρημα ήταν πειστικό οι τελευταίοι είχαν αρχίσει τις εκκαθαρίσεις με δολοφονίες δημοκρατών αξιωματικών και αφοπλισμό αντιστασιακών μονάδων.
Tο βιβλίο του David J. Wallace «Βρετανική Πολιτική και τα αντιστασιακά κινήματα στην Ελλάδα», εκδόσεις Ωκεανίδα, κυκλοφορησε την Δευτέρα 10/ΝΟΕ/2009. Η μετάφραση και επιμέλεια είναι του Πέτρου Μακρή Στάικου και το εισαγωγικό σημείωμα του Στάθη Καλύβα.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου