TOYΡΚΙΑ: Η Τurkish Airlines «επιτίθεται»

Μια ιδιαίτερη περίπτωση αεροπορικής εταιρείας που ασκεί την πιο «επιθετική» πολιτική επέκτασης στην παγκόσμια αγορά αποτελεί η Turkish Airlines.

Με στόλο 200 αεροσκαφών πετάει σε 206 προορισμούς ανά τον κόσμο από την Κωνσταντινούπολη, και μάλιστα για την κάλυψη των αναγκών της έχει προσλάβει και έλληνες πιλότους από την πρώην Ολυμπιακή, οι οποίοι, κατά πληροφορίες, ανέρχονται σε 30.

Σύμφωνα με έμπειρα στελέχη της αεροπορικής αγοράς, το μοντέλο ανάπτυξης της Turkish Airlines αποτελεί «κλειδί» για το σχέδιο ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας που εφαρμόζει η κυβέρνηση του κ. Ταγίπ Ερντογάν.

Το τουρκικό Δημόσιο, τα οποίο ως βασικός μέτοχος των αερογραμμών, αλλά και ως κύριος των αεροπορικών υποδομών, επενδύει μεγάλα κεφάλαια, υπηρετώντας έναν διπλό στρατηγικό στόχο· αφενός την αύξηση του τουρισμού και αφετέρου τη γιγάντωση τόσο των Τουρκικών Αερογραμμών όσο και των αεροδρομίων. «Το 'να χέρι νίβει τ' άλλο» παρατηρούν.

Η Turkish Airlines έλαβε τη διάκριση «Best Airline Europe» για το 2011 και 2012 και αποτελεί τη «βιτρίνα» της οικονομικής ανάπτυξης που παρουσιάζει η γείτων χώρα τα τελευταία χρόνια.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1933, με στόλο που αρχικά αποτελούνταν από πέντε αεροσκάφη, ενώ η πρώτη διεθνής πτήση έγινε το 1947 και ήταν το δρομολόγιο Κωνσταντινούπολη - Αθήνα. Εκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και σήμερα έφθασε να αποτελεί την πέμπτη μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία στον κόσμο, εξυπηρετώντας 35 εσωτερικούς και 171 διεθνείς προορισμούς.

Στην επετειακή εκδήλωση για τη συμπλήρωση 200 αεροσκαφών στον στόλο της, ο πρόεδρος της εταιρείας κ. Χαμντί Τοπτσού τόνισε ότι «η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει συρρικνώσει τον τομέα των αερομεταφορών». «Πολλές εταιρείες έχουν πτωχεύσει. Πολλοί ανεξάρτητοι αερομεταφορείς συνεργάζονται με άλλες εταιρείες για να επιβιώσουν σε ένα όλο και πιο περίπλοκο παγκόσμιο περιβάλλον. Ωστόσο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η Turkish Airlines στάθηκε και θα συνεχίσει να επεκτείνεται και να αναπτύσσεται εσωτερικά» σημείωσε.
Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος των αερογραμμών κ. Τεμέλ Κοτίλ συγκεκριμενοποίησε τους στόχους της εταιρείας. «Πλέον πετάμε σε 90 διαφορετικές χώρες σε όλον τον κόσμο και είμαι περισσότερο αισιόδοξος για την επίτευξη του στόχου μας, δηλαδή το 2023 η Turkish Airlines να είναι η αεροπορική εταιρεία με το μεγαλύτερο δίκτυο στον κόσμο. Εχουμε την πρόθεση να καταστήσουμε την Turkish Airlines μια 5 αστέρων αεροπορική εταιρεία και τον μεγαλύτερο αερομεταφορέα στην ευρύτερη περιφέρειά μας, τόπο κατοικίας 1,5 δισεκατομμυρίου ανθρώπων» δήλωσε.

Εντονη είναι η παρουσία της εταιρείας και στη χώρα μας. Στην Αθήνα η γενική διευθύντρια κυρία Γκιουλάι Οζτούρκ βρίσκεται σε συζητήσεις με τον ΕΟΤ, τον Δήμο Αθηναίων αλλά και με φορείς του τουρισμού ώστε να αξιοποιήσει το ευρύτατο δίκτυο πτήσεων της εταιρείας για την προώθηση του τουρισμού στην ελληνική πρωτεύουσα.
 

Παράλληλα, ο γενικός διευθυντής της Turkish Airlines στη Θεσσαλονίκη κ. Ουτκιού Γιαζάν ανακοίνωσε προσφάτως ότι από τις αρχές Δεκεμβρίου θα υπάρχει καθημερινή απευθείας σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Κωνσταντινούπολη.

Τα μεγέθη της Turkish Airlines το 2004 δεν απείχαν από αυτά τής άλλοτε κρατικής Ολυμπιακής. Ωστόσο, όπως διηγούνται στελέχη της αγοράς, η συγκυρία της εξόδου της Τουρκίας από το πρόγραμμα σταθεροποίησης του ΔΝΤ, σε συνδυασμό με τη σταδιακή οικονομική ανάπτυξη της χώρας, αλλά και με την απόφασή του να δοθεί απόλυτη προτεραιότητα στη μεγέθυνση του τουρισμού, οδήγησε στο να χαρακτηριστεί «εθνική πολιτική» η ανάπτυξη των αεροδρομίων και του εθνικού αερομεταφορέα.

«Η Τουρκία, καίτοι συνδεδεμένη με την Κοινή Αγορά, δεν υφίσταται τους περιορισμούς του Κοινοτικού Δικαίου. Ετσι, μπορεί να επιδοτεί ελεύθερα ό,τι θέλει, κάτι που, φυσικά, κανένας ευρωπαϊκός αερομεταφορέας δεν μπορεί να κάνει, διότι θα ελεγχόταν άμεσα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πολλές από αυτές τις χορηγήσεις, που δίδονται σήμερα από το τουρκικό Δημόσιο, θα χαρακτηρίζονταν παράνομες κρατικές ενισχύσεις, όπως έγινε με την παλαιά Ολυμπιακή ή τη Malev» σημειώνουν κύκλοι της αγοράς.

Oι Τούρκοι τα έδωσαν όλα για να γιγαντώσουν τον εθνικό τους αερομεταφορέα, ανοίγοντας διαρκώς νέους προορισμούς, ενώ παράλληλα στηρίζουν τα αεροδρόμιά τους. Επίσης έριξαν πολλά χρήματα στο μάρκετινγκ, κλείνοντας μεγάλα ονόματα, όπως ο καλαθοσφαιριστής Κόμπι Μπράιαντ και ο ηθοποιός Κέβιν Κόστνερ και τώρα ο Λιονέλ Μέσι για τη διαφήμιση της εταιρείας.

Το άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι Τουρκικές Αερογραμμές βασίζονται σε μια μεγάλη εσωτερική αγορά 80 εκατομμυρίων ανθρώπων, που έχει σταθερά σημαντική ζήτηση για αεροπορικές υπηρεσίες.

«Για χρόνια οι Ευρωπαίοι έβλεπαν τη γιγάντωση των Τουρκικών Αερογραμμών χωρίς να κάνουν κάτι. Οταν οι Γερμανοί πια κατάλαβαν ότι θα ήταν δύσκολο να τους ανταγωνιστούν, αποφάσισαν να τους προτείνουν στρατηγική συνεργασία» σημειώνουν στελέχη του κλάδου, αναφερόμενοι στην πρόταση για «γάμο» με τη Lufthansa.

Τι κάνουμε εμείς, τι κάνουν οι άλλοι 

• Για την ελληνική αεροπορική αγορά η αντιμετώπιση αυτού του ανταγωνισμού είναι δύσκολη, σημειώνουν στελέχη των εταιρειών, αφού οι δεσμεύσεις των κοινοτικών περιορισμών στους κανόνες ανταγωνισμού δεν αφήνουν πολλά περιθώρια.

• Από την άλλη, οι ελληνικές αερογραμμές επιχειρούν να αντέξουν σε αυτόν τον ανταγωνισμό μέσα από την εξαγορά της Olympic Air από την Aegean Airlines, κίνηση που, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, «βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, αφού θα δημιουργήσει έναν βιώσιμο και υγιή "παίκτη"».

• Αντίστοιχες επεκτατικές κινήσεις στις αερομεταφορές γίνονται και από την Etihad, η οποία αγόρασε μερίδιο 29% στην Air Berlin και συμφώνησε, παράλληλα, σε πτήσεις κοινού κωδικού με την Air France - KLM.

• Εμπειρα στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι στο εγγύς μέλλον θα υπάρξουν και άλλες τέτοιες κινήσεις, καθώς καταγράφονται διαρκώς ζυμώσεις για συγχωνεύσεις και εξαγορές. «Οι ανακατατάξεις λόγω της ύφεσης στη Δύση είναι τεράστιες. Ολοι αναζητούν συνεργασίες και μείωση του κόστους» υπογραμμίζουν.

• Αντίστοιχη είναι και η κατάσταση στον ανταγωνισμό των υποδομών, καθώς τα δύο αεροδρόμια της Κωνσταντινούπολης («Κεμάλ Ατατούρκ» και «Σαμπιχά Γκιοκτσέν») είναι κρατικά.  

BHMA