10/12/ΧΧΧΧ - ΗΜΕΡΑ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΟΜΠΕΛ: Νομπελ Ιατρικής 2012 παίρνουν οι Σίνγια Γιαμανάκα και Τζον Γκέρντον

Οι έρευνες για τα βλαστοκύτταρα και η τεχνική του πυρηνικού αναπρογραμματισμού των κυττάρων καθόρισαν το φετινό αποτέλεσμα των Βραβείων Νόμπελ Ιατρικής, καθώς το βραβείο του 1 εκατομμυρίου ευρώ μοιράστηκαν για τις ανακαλύψεις τους στο πεδίο αυτό ο Ιάπωνας Σίνγια Γιαμανάκα και ο Βρετανός Τζον Γκέρντον.

Ο 50χρονος Γιαμανάκα είναι ο επιστήμονας που με το πείραμά του το 2006 απέδειξε ότι τα ενήλικα κύτταρα ποντικών μπορούν να αναπρογραμματισθούν και να γίνουν βλαστοκύτταρα, δίνοντας έτσι νέα ζωή σε αυτό το πεδίο της έρευνας και ώθηση στις θεραπείες που βασίζονται σε αυτά τα αρχαία κύτταρα, ενώ ο 79χρονος Τζον Γκέρντον είναι αυτός που το 1962 κατάφερε να ανακαλύψει ότι το DNA ενός ενήλικου βατράχου περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες ούτως ώστε να μετατραπεί σε βλαστοκύτταρο και άρα σε οποιονδήποτε ανθρώπινο ιστό.

Το κείμενο της Επιτροπής Νόμπελ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι ανακαλύψεις τους έφεραν επανάσταση στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσονται τα κύτταρα και οι οργανισμοί. Βραβεύονται για την ανακάλυψή τους ότι τα ενήλικα κύτταρα μπορούν να αναπρογραμματισθούν για να γίνουν πλειοδύναμα (δηλαδή μπορούν να μετατραπούν σε όλα τα διαφορετικά είδη κυττάρων)».

Το σύνολο του σώματός μας προέρχεται από τα βλαστικά κύτταρα τα οποία σιγά σιγά γίνονται δέρμα, αίμα, νεύρα, μύες και κόκαλα. Ο επιστήμονες μέχρι πριν από μερικά χρόνια θεωρούσαν ότι η μόνη πηγή βλαστοκυττάρων είναι τα έμβρυα, με αποτέλεσμα οι σχετικές έρευνες σε κάποιες χώρες να σταματήσουν για ηθικούς λόγους.

Η έρευνα του Γκέρντον, που στην ουσία ήταν ο πρώτος άνθρωπος που κλωνοποίησε κάποιο ζώο, και η έρευνα του Γιαμανάκα άλλαξαν μεταξύ άλλων και αυτό ακριβώς, αφού πλέον βλαστικά κύτταρα μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να εγείρεται ηθικό θέμα. Σημειώνεται ότι η εργασία του Γιαμανάκα είχε προκαλέσει σάλο καθώς γι' αυτήν εξέδωσε θετική ανακοίνωση το Βατικανό, ενώ την ανακάλυψη είχε χαιρετήσει και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, γνωστός για τις συντηρητικές θέσεις του.

Οι δύο επιστήμονες αντιμετώπισαν τη βράβευσή τους με πολύ διαφορετικό τρόπο. Ο Γκέρντον δήλωσε «έκπληκτος και απέραντα ευγνώμων» για το ότι αναγνωρίστηκε η δουλειά του ύστερα από τόσα χρόνια, ενώ ο Γιαμανάκα ανέφερε: «Η χαρά μου είναι μεγάλη, όμως ταυτόχρονα αισθάνομαι μια τεράστια ευθύνη».