"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Κοινωνική οικονομία

Του ΠΕΡΙΚΛΗ ΚΟΡΟΒΕΣΗ
(perkor29@mail.com)

Από όλες τις γωνιές της χώρας τα μηνύματα είναι άσχημα. Μαγαζιά και εργοστάσια κλείνουν, σπίτια μένουν ξενοίκιαστα ή δεν μπορούν να πουληθούν. Η ακρίβεια και η ανεργία περπατούν χέρι χέρι και η βία γίνεται όλο και περισσότερο ορατή. Να μην μπούμε τώρα σε στατιστικά δεδομένα που είναι ήδη γνωστά.
Οι ερμηνείες γι' αυτή την κρίση είναι πολλές και είναι έντονα ιδεολογικά φορτισμένες. Και οι ψύχραιμες αναλύσεις, σπάνια φτάνουν στο ευρύτερο κοινό. Πόσο είναι γνωστό σε αυτόν τον λαό πως οι μετανάστες, με όποιον τρόπο και να έρχονται στην Ελλάδα, είναι μια μεγάλη επένδυση; Τα εργατικά χέρια παράγουν αξία. Αντιθέτως το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν παράγει καμία αξία. Γι' αυτό και χρεοκόπησε παγκοσμίως δημιουργώντας τοξικά προϊόντα που καλούνται να τα πληρώσουν οι λαοί, με μεσίτη την κυβέρνησή τους. Στην ουσία τα κράτη με τους πολιτικούς τους χρηματοδοτούν την επόμενη κρίση.

Και το ερώτημα δεν είναι τι κάνουν τα κόμματα, που κατά κανόνα είναι ενταγμένα στο σύστημα, όσο και αν το αντιπολιτεύονται με μια αριστερή ρητορική, αλλά πώς αντιδράει η ίδια η κοινωνία και οι υπεύθυνοι πολίτες της. Στην Ελλάδα βλέπουμε λίγα πράγματα. Υπάρχουν μικρές γενναίες ομάδες που τις εμψυχώνουν άξιοι άνθρωποι, αλλά ακόμα δεν έχουν γίνει κοινωνική πραγματικότητα. Και δεν χαίρουν καμιάς δημοσιότητας. Εκτός αν συμβούν κάποια ακραία πράγματα, όπως εμπρησμοί σπιτιών ή βίαιη καταστολή. Αλλά από όλο τον πλανήτη μάς έρχεται μια άλλη γνώση, που κάνει τον καπιταλισμό να μη μοιάζει μοιραίος.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σε όλο τον κόσμο εφτακόσιες πενήντα χιλιάδες συνεταιρισμοί, σε όλους τους τομείς, ακόμα τράπεζες και ασφάλειες, που έχουν εκατό εκατομμύρια μισθωτούς και τα μέλη τους ανέρχονται στα εφτακόσια εβδομήντα πέντε εκατομμύρια. Αυτοί οι συνεταιρισμοί δεν έχουν γίνει στη βάση του κέρδους, αλλά στη βάση της αλληλεγγύης. Και όπου υπάρχουν κέρδη δίνονται για κοινωνικούς σκοπούς.
Ενας τέτοιος οργανισμός είναι η «Monde Diplomatique», που αγοράστηκε από τους συντάκτες της και τους αναγνώστες της με τον όρο να μην αλλάξει γραμμή. Και η επιχείρηση παρέμεινε κερδοφόρα, παρά την κρίση του Τύπου σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό για μας είναι αδιανόητο. Να αγοράσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι την εφημερίδα τους και να εξασφαλίσουν τις θέσεις εργασίας τους; Ούτε καν σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας δεν θα πέρναγε. Κακά είναι τα ψέματα, η νοοτροπία του ραγιά και του δημοσίου υπαλλήλου έχει περάσει στο DNA μας.

Και θα ζηλεύουμε τον συνεταιρισμό του «Noncello» της Ιταλίλας, που ξεκινάει με πρωτοβουλία τριών ψυχιάτρων και έξι ασθενών (όταν έκλεισαν τα ψυχιατρεία) και σήμερα απασχολούν χίλια άτομα στον ηλεκτρονικό τομέα. Παράλληλα έχουν ένα τεράστιο κοινωνικό έργο, από φροντίδα ασθενών μέχρι συντήρηση μνημείων. Η Ιταλία έχει παράδοση στους συνεταιρισμούς. Σήμερα έχει δεκαοχτώ χιλιάδες συνεταιρισμούς και απασχολεί τετρακόσιες χιλιάδες εργαζόμενους. Οι περισσότεροι από αυτούς τους συνεταιρισμούς οφείλουν την επιτυχία τους στις επενδύσεις που έκαναν στην «πράσινη οικονομία».

Μερικοί μιλούν για «εναλλακτικό καπιταλισμό», άλλοι για «κοινωνική οικονομία». Αλλά από τα στοιχεία που έχουμε, αυτό που κυριαρχεί είναι η δημοκρατική διαχείριση του συνεταιρισμού. Κάθε άνθρωπος και μία ψήφος και όχι κάθε μετοχή μία ψήφος. Και πάντα βέβαια οι καπιταλιστές πιο μπροστά από τους επαναστάτες. Τόσο ο Μπαράκ Ομπάμα όσο και η Ε.Ε. ευνοούν αυτό τον τύπο των επενδύσεων εφαρμόζοντας προφανώς τη ρήση του Ρούσβελτ:
«Κύριοι καπιταλιστές, ή δίνετε το καπέλο σας ή χάνετε το κεφάλι σας».

Δεν υπάρχουν σχόλια: