"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Αυτοί που βάφτισαν το κρέας ψάρι

Tου Γιωργου Mαντελα

Εχετε υπόψη σας την περίπτωση των miles gloriosus; Πρόκειται για καυχησιάρηδες στρατιώτες, που τριγυρνούσαν στους επτά λόφους της αρχαίας Ρώμης, διηγούμενοι κατά φαντασία ανδραγαθήματα στην Ιβηρική και ανύπαρκτους ηρωισμούς στη Γαλατία.
Ενας απλός αγορανόμος αν τους πετύχαινε έξω από τον ναό της Εστίας και τους στραβοκοίταζε, ξεροκατάπιναν.

Στη νεότερη Ελλάδα πάλι, έως και πριν από λίγο καιρό, δεν υπήρχε χειρότερη πολιτική βρισιά από το να σε αποκαλέσουν «ενδοτικό» στις «κοινοτικές επιταγές» και στο «κογκλάβιο των Βρυξελλών» και των «ανθυπάτων» τους. Στο όνομα της απόσεισής τους, τα τελευταία 30 χρόνια, έξυπνοι υπουργοί έκαναν δημοσιονομικά εγκλήματα και ικανοί πρωθυπουργοί προτίμησαν να ρίξουν το καράβι στα βράχια.

Τώρα, πώς εξηγείται το γεγονός ότι μέσα σε μερικές εβδομάδες όχι απλώς ενδώσαμε, αλλά προλάβαμε και συνηθίσαμε κιόλας να ζούμε υπό την επιτήρηση των Ευρωπαίων, μόνο ο Φρόιντ, η θεωρία του καθρέφτη και δεν ξέρω εγώ τι άλλο μπορούν να το εξηγήσουν. Πάντως, με απλές λογικές προσεγγίσεις ο γρίφος δεν λύνεται. Η κατάσταση είναι παθολογική.

Για κάθε χρήση, βεβαίως, υπάρχει και η δαρβινική εξήγηση του φαινομένου. «Ο, τι δεν εξελίσσεται, εξαφανίζεται» δεν έλεγε; Ε, λοιπόν, οι νεότεροι Ελληνες, αντιλαμβανόμενοι προφανώς πως ό, τι έκαναν, έκαναν και ότι τώρα αποκαλύφθηκαν, έσκυψαν το κεφάλι, παριστάνοντας ότι σκέφτονται, βάφτισαν το κρέας ψάρι, έκαναν την ανάγκη φιλοτιμία και παριστάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν πως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας διορίστηκε από τις Βρυξέλλες ένας Γερμανός αναπληρωτής γενικός διευθυντής. Ούτε καν ένας σωστός «ανθύπατος».

Αν μέτρο της εθνικής περηφάνιας είναι ο λόγος του πρωθυπουργού στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής -ούτε καν μια προεκλογική ομιλία της κ. Παπαρήγα, δηλαδή, σε κεντρική προεκλογική συγκέντρωση στο Σύνταγμα- όταν είπε ότι κανείς δεν μπορεί να επιβάλει στην Ελλάδα κάτι που δεν επιθυμεί, αναφερόμενος στο ιρλανδικό μοντέλο, τότε πιάσαμε πάτο. Παρακάτω δεν έχει. Και καλό είναι να ξεμπερδεύουμε το γρηγορότερο δυνατό από αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση, γιατί θα μας αφήσει προβλήματα.

Εκτός και αν οι στίχοι διαβάζονται και ανάποδα και τους «δουλεύουμε» εμείς ομαδικώς. Δηλαδή, αν στην πραγματικότητα ήμασταν από πάντα υπέρ της άποψης που εξέφραζαν οι αδελφοί Μαρξ και ειδικότερα ο Γκαούτσο, όταν έλεγε ότι: «Αυτή είναι η άποψη μου κι αν δεν σας αρέσει, έχω... κι άλλη». Και αν με βάση αυτήν σκεφτόμασταν και συμπεριφερόμασταν όλα αυτά τα χρόνια, όταν απευθυνόμασταν στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο, στην πλαζ Λεοπόλντ και δεν ξέρω και εγώ πού αλλού.

Πάντως, αυτή η εύκολη προσαρμογή στη νέα κατάσταση πραγμάτων είναι δείγμα: λογικών, αντιλήψεων, στάσης ζωής και συμπεριφοράς, γενικότερα. Τρομάζει και θα πρέπει να μας ανησυχεί. Γιατί μπορεί να είπαμε ότι η προσαρμοστικότητα είναι ίδιον των έξυπνων ανθρώπων, αλλά όχι κι έτσι. Εδώ ξεπεράστηκε κάθε μέτρο. Και δεν πείθομαι ότι όλοι αυτοί που κυκλοφορούν άσκοπα έξω στους δρόμους είναι μικροί, υπέροχοι Γκάτσμπι. Αποδεδειγμένα, υπάρχουν καλύτεροι και ικανότεροι χαμαιλέοντες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: