Του Ρούσσου Βρανά (Αρθρο Εξαιρετικό)Σε ποια θεά από τις δυο να θυσιάσουν; Οι Γάλλοι είναι μπερδεμένοι. Στη Μνήμη ή στη Λησμοσύνη; Σε κάθε βήμα της ζωής του, ο άνθρωπος βρίσκει πάντα χίλιους δυο λόγους για να θυμάται κι άλλους τόσους για να ξεχνά.
Ο ιστορικός είναι σαν τον λαγουμιτζή στις υπόγειες στοές, λέει ο συγγραφέας Εμανουέλ Λερουά-Λαντουρί. Ξεθάβει στοιχεία και τα παραδίδει για να τα αξιολογήσουν άλλοι ειδικοί: οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι, κλιματολόγοι. Όμως, αυτές τις μέρες στη Γαλλία, οι φυσικοί σύμμαχοι αυτών των ειδικών, οι ιστορικοί και οι γεωγράφοι, είναι οργισμένοι.
Ο υπουργός Παιδείας της Γαλλίας Λικ Σατέλ δεν θέλει πια να διδάσκονται Ιστορία και Γεωγραφία οι μαθητές που θα σπουδάσουν θετικές επιστήμες. «Πώς να πιστέψουμε πως αυτοί που θα κληθούν αύριο μεθαύριο να διδάξουν τις επιστημονικές προόδους δεν θα έχουν διδαχθεί αυτές τις ανθρωπιστικές επιστήμες;», απορεί η Μαρί-Λουίζ Ρουμπό στην εφημερίδα «Λα Ντεπές». Και μας υπενθυμίζει τη ρήση του Ραμπελέ: «Επιστήμη χωρίς συνείδηση είναι πνευματικό ναυάγιο».
Η απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης γίνεται ακόμη πιο ακατανόητη, σε μία περίοδο που η ίδια έχει προκαλέσει μια μεγάλη αναζήτηση της γαλλικής εθνικής ταυτότητας. Φυσιολογικά, λοιπόν, η διδασκαλία και η γνώση της Ιστορίας και της Γεωγραφίας θα έπρεπε να θεωρούνται απαραίτητες. Αλλιώς, η Ιστορία η οποία διαμορφώνει τη συλλογική μνήμη αφήνεται έρμαιο σε κάθε λογής σκευωρίες που υπονομεύουν την αρμονική συμβίωση των πολιτών. Στο κάτω κάτω, οι άνθρωποι δεν αλλάζουν, σε όποια εποχή κι αν ανήκουν. Κι όσοι από αυτούς δεν γνωρίζουν την Ιστορία τους, είναι καταδικασμένοι να ξαναζήσουν τις πιο ανεπιθύμητες πλευρές της. «Είναι απίστευτο», καταλήγει η Μαρί-Λουίζ Ρουμπό, «πως στη χώρα του Μονταίν, του Μοντεσκιέ, του Παστέρ και των Κιουρί, κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε ολόκληρες γενιές επιστημόνων που θα πάσχουν από ιστορική αμνησία και από γεωγραφική άγνοια».
Οι προθέσεις της γαλλικής κυβέρνησης είναι ασυμβίβαστες με τις ανησυχίες της ευρύτερης κοινωνίας. Οι κοινωνίες διακατέχονταν πάντα από την έμμονη ιδέα της απώλειας μνήμης. Ο μεγάλος φόβος που κυριεύει τους ανθρώπους είναι μήπως λησμονήσουν, μήπως πάψουν να θυμούνται ονόματα, πρόσωπα, τόπους, στιγμές, συναισθήματα, ιδέες. Γιατί ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ένα πλάσμα που ξεχνάει. Κι ενώ οι επιστήμονες φτιάχνουν φάρμακα για να μπορεί να θυμάται, έρχεται η γαλλική κυβέρνηση για να τον βυθίσει στην ιστορική λήθη. Ίσως κάποτε στο μέλλον, ο επόμενος επιστήμονας που θα φτιάξει το επόμενο όπλο μαζικής καταστροφής δεν θα βασανίζεται από τις ίδιες τύψεις που είχαν βασανίσει τον πατέρα της βόμβας της Χιροσίμα.
Στον ασίγαστο πόλεμό τους εναντίον της ιστορικής μνήμης, οι εχθροί της επικαλέστηκαν τις προκαταλήψεις. Αλλά στη λήθη βρίσκουν το άλλοθι οι κάθε λογής τυμβωρύχοι και συλητές για να μπορούν να ασελγούν ανερυθρίαστα πάνω στη μνήμη.
Οι προθέσεις της γαλλικής κυβέρνησης είναι ασυμβίβαστες με τις ανησυχίες της ευρύτερης κοινωνίας. Οι κοινωνίες διακατέχονταν πάντα από την έμμονη ιδέα της απώλειας μνήμης. Ο μεγάλος φόβος που κυριεύει τους ανθρώπους είναι μήπως λησμονήσουν, μήπως πάψουν να θυμούνται ονόματα, πρόσωπα, τόπους, στιγμές, συναισθήματα, ιδέες. Γιατί ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ένα πλάσμα που ξεχνάει. Κι ενώ οι επιστήμονες φτιάχνουν φάρμακα για να μπορεί να θυμάται, έρχεται η γαλλική κυβέρνηση για να τον βυθίσει στην ιστορική λήθη. Ίσως κάποτε στο μέλλον, ο επόμενος επιστήμονας που θα φτιάξει το επόμενο όπλο μαζικής καταστροφής δεν θα βασανίζεται από τις ίδιες τύψεις που είχαν βασανίσει τον πατέρα της βόμβας της Χιροσίμα.
Στον ασίγαστο πόλεμό τους εναντίον της ιστορικής μνήμης, οι εχθροί της επικαλέστηκαν τις προκαταλήψεις. Αλλά στη λήθη βρίσκουν το άλλοθι οι κάθε λογής τυμβωρύχοι και συλητές για να μπορούν να ασελγούν ανερυθρίαστα πάνω στη μνήμη.
πηγη ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου