"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Lehman Brothers και ελληνική οικονομία

Του MARK GILBERT / Bloomberg

Το γεγονός ότι επιτράπηκε στη Lehman να χρεοκοπήσει ήταν ίσως το χειρότερο λάθος της πιστωτικής κρίσης. Οι αρμόδιες αρχές παγκοσμίως, έχοντας πάρει πλέον το μάθημά τους, θα κάνουν ό, τι περνάει από το χέρι τους για να αποτρέψουν τη χρεοκοπία μιας χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Διαφωνώ. Η αποτροπή της κατάρρευσης της Lehman θα ήταν το πρόβλημα. Οι αρμόδιες αρχές απέτυχαν διότι νωρίτερα είχαν προσφέρει στην Bear Stearns μια προίκα 29 δισ. δολαρίων για να βεβαιωθούν για το γάμο της με την JPMorgan Chase. H συγκεκριμένη κίνηση δημιούργησε μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, η οποία μετατράπηκε σε πανικό με την κατάρρευση της Lehman.

Αντ’ αυτού, η Fed θα έπρεπε να είχε αφήσει την Bear Stearns να πέσει από τον γκρεμό. Η βουτιά, παρόλο που θα ήταν θλιβερή, θα ήταν μικρότερου μεγέθους. Ο ηθικός κίνδυνος θα είχε ελαχιστοποιηθεί. Η Lehman θα είχε πιθανότατα επιβιώσει, έστω και αν χρειαζόταν να θυσιάσει την ανεξαρτησία της, όπως έκανε η Merrill Lynch όταν «φώλιασε» δίπλα στην Bank of America. Ετσι θα είχε επιτραπεί στον χρηματιστηριακό Δαρβινισμό να κάνει τη δουλειά του.

Κάτι παρόμοιο ισχύει και στην περίπτωση της Ελλάδας.
Κάθε παρεμβατική κίνηση από την Ε. Ε. ή την ΕΚΤ για τη διάσωση της χώρας από τα αυτοδημιούργητα προβλήματά της θα ήταν καταστρεπτική για την Ευρωζώνη. Μια τέτοια κίνηση μπορεί να ανοίξει το δρόμο στα αντιστοίχως σπάταλα μέλη να αγνοήσουν και αυτά τις δημοσιονομικές ευθύνες τους, λόγω της ασφάλειας που θα αισθάνονται στην ιδέα ότι ως μέλη της Ευρωζώνης έχουν και τα προνόμιά τους.
Δεν υπάρχει κάποια εγγύηση για όσους υιοθέτησαν το ευρώ. Το γεγονός ότι το χρέος της Ευρωζώνης εκφράζεται με το ίδιο νόμισμα δεν σημαίνει ότι έχει τη στήριξη ενός δανειστή ύστατης λύσης. Μία τέτοιου είδους διάσωση δεν θα ήταν ανεπιθύμητη μόνο για ηθικούς λόγους, αλλά θα ήταν και πιθανώς παράνομη.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα οικονομικό χάος. Το δημοσιονομικό έλλειμμά της ανέρχεται στο 12,7% του ΑΕΠ, αρκετά υψηλότερα του ορίου 3% των μελών της Ευρωζώνης. Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, που δηλώνει ότι το επόμενο έτος θα το έχει συρρικνώσει στο 8,7%, υπογραμμίζει ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις παραπλάνησαν τους επενδυτές σχετικά με την κατάσταση των οικονομικών της χώρας.

Η Ελλάδα έχει ήδη λάβει σχεδόν το 7% των κεφαλαίων στήριξης που έχει προσφέρει η ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η οικονομία της, ωστόσο, αντιπροσωπεύει μόλις το 2,7% της οικονομίας της Ευρωζώνης και το δημόσιο χρέος της είναι σχεδόν στο 4% του συνολικού χρέους των μελών της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τα στοιχεία των Bank of America - Merrill Lynch.

Η Ελλάδα έχει τιμωρηθεί ήδη από τους οίκους αξιολόγησης. Την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε ΒΒΒ+ από τη Fitch στις 8 Δεκεμβρίου, διαδέχτηκε με αντίστοιχη κίνηση στις 16 Δεκεμβρίου η Standard & Poors, η οποία προειδοποίησε ότι μια περαιτέρω υποβάθμιση είναι δυνατή «σε περίπτωση που η κυβέρνηση δεν εφαρμόσει ένα αξιόπιστο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης». Η Moody’s προχώρησε και αυτή με τη σειρά της σε υποβάθμιση, αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα για περισσότερες υποβαθμίσεις.

Οι επενδυτές της αγοράς ομολόγων τιμώρησαν και αυτοί την Ελλάδα. Το κόστος του 10ετούς δανεισμού ανήλθε στο 6%, έχοντας σημειώσει άνοδο μεγαλύτερη των 100 μονάδων βάσης κατά τη διάρκεια του τελευταίου μήνα. Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων είναι κατά 250 μονάδες βάσης υψηλότερες από αυτές των γερμανικών. Η διαφορά απόδοσης (spread) των ελληνικών 10ετών ομολόγων με τα αντίστοιχα γερμανικά διαμορφώθηκε και υψηλότερα: στις 276 μονάδες βάσης πριν από μερικές μέρες, καταγράφοντας υπερδιπλασιασμό μέσα σε διάστημα πέντε εβδομάδων.
Σε αυτές τις τιμές οι επενδυτές δεν εξετάζουν σενάριο πτώχευσης. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα σαφές αν οι προσδοκίες για την πληρωμή τους βασίζονται στην αισιοδοξία ότι η Ελλάδα θα διορθώσει την κατάστασή της, ή στις ελπίδες ότι κάποιος με βαθύτερες τσέπες θα σπεύσει σε περίπτωση κινδύνου. Οποιος σκέφτεται το τελευταίο, πιθανότατα να κάνει ένα πολύ δαπανηρό λάθος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: