"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Αφεση αμαρτιών στους Αγιάνηδες

Tης Τασουλας Kαραϊσκακη

Σάλο έχει προκαλέσει στη Βρετανία η προτροπή ιερέα προς το εκκλησίασμα, πένητες οι περισσότεροι, να χορτάσουν την πείνα τους κλέβοντας τρόφιμα από σούπερ μάρκετ.

«Οταν η κοινωνία έχει απογοητεύσει τους κατατρεγμένους, προτιμώ αυτοί οι άνθρωποι να κλέβουν μια κονσέρβα μικρής αξίας από το να οδηγηθούν σε περισσότερο ακραίες λύσεις», είπε. Οπως ήταν αναμενόμενο, η συμβουλή του ξεσήκωσε την οργή των ανωτέρων του στην εκκλησιαστική ιεραρχία, της αστυνομίας και των εμπόρων.

Ενας ιδιότυπος ρεαλισμός που μοιάζει να εκπορεύεται από την απελπισία (δεν βλέπει με ποιον άλλο τρόπο θα μπορούσαν να επιβιώσουν οι λιμοκτονούντες - η κοινωνία, περισσότερο από τους κατατρεγμένους, έχει απογοητεύσει τον ίδιο) και από την απλοϊκή πεποίθηση ότι θα μπορούσε να επιχειρηθεί διά της κλοπής μια στοιχειώδης αναδιανομή αγαθών χωρίς την αποσταθεροποίηση του συστήματος. Δεν μοιάζει να αντιλαμβάνεται την υπεξαίρεση (μιας κονσέρβας) ως βία κατά του μόχθου του άλλου. Λογίζει ως σχεδόν μηδενική ζημιά την κλοπή ενός αγαθού από μια υπερκερδοφόρα επιχείρηση, όπου επιπροσθέτως δεν υπάρχει -ίσως- ευθεία αντιστοίχιση του μόχθου και των καρπών του.

Η φτώχεια δεν είναι γι’ αυτόν έλλειψη προσπάθειας και ο πλούτος συνέπεια του ατομικού ταλέντου. Τη φτώχεια δημιουργεί η κοινωνική αδικία και τον πλούτο ένας συγκερασμός παραγόντων (τύχη, καταγωγή, κοινωνικές διασυνδέσεις, κερδοσκοπία...).

Αφού δεν έχεις άλλο τρόπο, κλέψε. Ομως λίγο. Τόσο που να εκμηδενίζεται σε σύγκριση με την απροσμέτρητη φτώχεια (σε 4,7 δισ. υπολογίζονται οι φτωχοί στη Γη - 1,1 δισ. άνθρωποι λιμοκτονούν, ενώ κάθε 6 δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει από ασιτία) σε έναν κόσμο όπου υπάρχει αμύθητος πλούτος και άφθονη τροφή για όλους.
Ωστόσο είναι μια συμβουλή τόσο ανεφάρμοστη (απίθανο να μη συλληφθεί κάποιος που κλέβει συστηματικά σούπερ μάρκετ), όσο και σε λάθος βάση.

Αντί να προκρίνει και να αγωνίζεται για μια συνολικότερη, ριζικότερη και μονιμότερη κατανομή του πλούτου, για την αναβάθμιση της εργασίας, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, ωθεί τους μη έχοντες στην κλοπή. Απαντά στην κοινωνική αδικία, με προσωπική παρατυπία. Μια απαράδεκτη για τους προστάτες της έννομης τάξης, πρόταση, που ωστόσο ξεγυμνώνει με την απέλπιδα απλοϊκότητά της τη σκληρότητα μιας κοινωνίας σε προϊούσα αποξένωση...

Κλέψε την κονσέρβα γιατί είσαι μόνος σε έναν κόσμο αδυσώπητο, που δεν σου παραχωρεί ούτε δεκάρα από τον αστείρευτο πλούτο του, ούτε ψίχουλο από τον πακτωλό των αγαθών του. Κλέψε την κονσέρβα για να μη ληστέψεις, να μη σκοτώσεις, να μην εκπορνευτείς. Διότι εκεί οδηγούν, κατά τον ιερέα, το κυνήγι του κέρδους και η περιφρόνηση της ανθρώπινης ύπαρξης. Το ιδεώδες «όσο πιο συνδεδεμένα είναι τα άτομα, τόσο μεγαλύτερο είναι το συλλογικό όφελος» εκφυλίστηκε στο σύνθημα ζωής «είσαι τόσο πιο ωφελημένος όσο περισσότερο κοιτάς το ατομικό συμφέρον σου».

Ο ιερέας προσπαθεί να αντισταθεί στη βαρβαρότητα νομιμοποιώντας το κλεμμένο ψωμί του Αγιάνη, και δεν γίνεται κατανοητός. Διότι αιφνιδιάζει, σκανδαλίζει, μπερδεύει.

Ως πού φτάνει η συγχώρεση και πότε μια πράξη λέγεται έγκλημα;

Τι διαφθείρει περισσότερο, η φτώχεια ή ο πλούτος;

Οφθαλμός αντί οφθαλμού ή στροφή και της άλλης παρειάς; Δύσκολες οι απαντήσεις στα χρόνια της πνευματικής, ιδεολογικής, ηθικής σύγχυσης. Η συνείδηση παλινδρομεί στο χάος, μακριά από μια σταθερή πορεία προς το φως.


πηγη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: