Η αρχή τoυ τέλους

Tου Xαριδημου K. Tσουκα

(htsoukas@gmail. com) 

Καθηγητή στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.

Η κατάρρευση επήλθε. Η οικονομική χρεοκοπία της χώρας καθρεφτίστηκε και στο εκλογικό αποτέλεσμα - στη χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος της Μεταπολίτευσης. Τα κόμματα του Βουλγαράκη και του Τσοχατζόπουλου έγιναν σκιές του εαυτού τους. Θα ήταν ευχής έργον να είχε συμβεί νωρίτερα, με ηπιότερο τρόπο, σε λιγότερο επικίνδυνες συνθήκες.

Αλλά οι κοινωνίες δεν είναι εργαστήρια. Οι συνειδήσεις των ανθρώπων δεν μεταβάλλονται επειδή έτσι υπαγορεύει η λογική, αλλά σμιλεύονται στο καμίνι των προσωπικών εμπειριών που γεννά η συγκεκριμένη λειτουργία του δημοσίου βίου.

Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή - η αρχή του τέλους. «Χρειαζόμασταν» την οικονομική χρεοκοπία για να απαλλαγούμε από τα δύο κόμματα που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη Ελλάδα με τα πήλινα πόδια - απ’ έξω ευρωπαϊκή, από μέσα βαλκανική, δήθεν πλούσια αλλά θεσμικά φτωχή.

Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν επιλύει αυτή την αντίφαση, αλλά θέτει σε κίνηση εξελίξεις. Το φαινόμενο δεν είναι γραμμικό και προβλέψιμο, εξ ού και η υψηλή αβεβαιότητα που βιώνουμε.

Τη ρευστότητα που ανέδειξε η παταγώδης κατάρρευση του φαύλου δικομματισμού, μπορούμε να τη διαβάσουμε αισιόδοξα. Η ρευστότητα αναδεικνύει τη δυνατότητα μορφοποίησης - μπορούμε να δώσουμε νέα μορφή στο ρευστό πολιτικό τοπίο. Τα λαϊκιστικά, αντιευρωπαϊκά κόμματα, δεξιά και αριστερά, θα χαρούν μόνο προσωρινά τον θρίαμβό τους. Είναι εκφράσεις ανεπεξέργαστης οργής με ημερομηνία λήξεως.

Ο φιλελεύθερος χώρος, με τον αρχηγοκεντρικό κερματισμό του, απέδειξε ότι, παρά τους διακηρυκτικούς νεωτερισμούς του, συνιστά μια ακόμα έκφραση της παλιάς Ελλάδας.

Προχθες έγινε η αρχή της ανασύνθεσης. Θα οδηγηθούμε σύντομα σε εκλογές. Εχοντας εκτονώσει την οργή μας, κοιτάζοντας κατάματα πλέον την έξοδο από το ευρώ, θα κληθούμε να επιλέξουμε.  

Χθες γυρίσαμε την πλάτη στο χθες, ξεκαθαρίσαμε τους λογαριασμούς μας με τα κόμματα της φαυλότητας. Στις επόμενες εκλογές θα αποφασίσουμε για το αύριο, θα αναζητήσουμε τα κόμματα του μέλλοντος.

Η Ελλάδα της δημιουργίας δεν θα δώσει τα πρωτεία στην Ελλάδα του πτωχοπροδρομισμού. Αρκεί η φιλομεταρρυθμιστική, φιλευρωπαϊκή Ελλάδα να βρει τη φωνή της. Θα απαιτηθούν πολιτικές εφεδρείες και νέες πρωτοβουλίες.

Η αβεβαιότητα δεν παράγει μόνο φόβο αλλά και τη δυνατότητα δημιουργίας. Αρκεί να το θελήσουμε πολύ.