Είναι αναγκαίο η Ελλάδα να φτάσει στο χείλος της αβύσσου. Μόνον τότε ο
κόσμος θα στηρίξει μια κυβέρνηση ικανή να εφαρμόσει το σκληρό πρόγραμμα
που χρειάζεται για να ανακάμψει η χώρα. Για να φτάσουμε στο σημείο
αυτό, ίσως χρειαστεί να διακοπεί η βοήθεια προς την ελληνική κυβέρνηση
και τις τράπεζες.
Θα έλεγε κανείς δικαίως ότι η χώρα βρίσκεται ήδη
στην άκρη του γκρεμού. Οι εκλογές της 6ης Μαΐου τιμώρησαν τα δύο
παραδοσιακά κόμματα εξουσίας, που στήριξαν το πρόγραμμα διάσωσης, χάρη
στο οποίο η Ελλάδα διατηρείται στη ζωή. Τα άκρα, αριστερά και δεξιά,
ενισχύθηκαν, στους ψηφοφόρους άρεσε η αντίδρασή τους στο σχέδιο
βοήθειας. Κυβέρνηση, όμως, δεν σχηματίστηκε, εξ ου και οι νέες εκλογές
στις 17/6. Αραγε από αυτές θα προκύψει με σαφήνεια εάν ο ελληνικός λαός
θέλει το πρόγραμμα και την παραμονή στο ευρώ ή θέλει να αφορίσει το
σχέδιο βοήθειας και να επαναφέρει τη δραχμή; Στο δίλημμα αυτό συνοψίζουν
την ουσία της αναμέτρησης όσοι στην Ευρωζώνη, όπως η Γερμανία,
στηρίζουν οικονομικά την Ελλάδα. Ομως για το εκλογικό σώμα το δίλημμα
δεν είναι τόσο ξεκάθαρο. Τα τρία τέταρτα των ψηφοφόρων θέλουν την
παραμονή στο ευρώ, αλλά τα δύο τρίτα δεν θέλουν το πρόγραμμα λιτότητας.
Η
αναντιστοιχία αυτή δεν θα εξαλειφθεί με τις εκλογές. Αυτή είναι η
εντύπωση που αποκόμισα από το πρόσφατο ταξίδι στην Αθήνα. Την πρώτη θέση
διεκδικούν ο Αλέξης Τσίπρας, ο νεαρός ηγέτης του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, και η
κεντροδεξιά Ν.Δ. με ηγέτη τον Αντώνη Σαμαρά.
Νίκη Σαμαρά λογικά θα
σήμαινε ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο πρόγραμμα και στο ευρώ. Στο κάτω
κάτω αυτές είναι οι προεκλογικές του εξαγγελίες. Ομως, ακόμη και αν ο
Σαμαράς έρθει πρώτος, ελλείψει πλειοψηφίας θα πρέπει να συρράψει
κυβέρνηση συνασπισμού ή να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας, άρα
κυβέρνηση χωρίς ισχύ.
Θεωρητικά, η κυβέρνηση Σαμαρά θα έχει θετικό
αντίκτυπο στην Ευρωζώνη, θα επισπευσθούν οι μεταρρυθμίσεις και θα
ανακτηθεί η ελληνική αξιοπιστία, οι εταίροι της Ελλάδας θα την βοηθήσουν
να ορθοποδήσει. Το πιθανότερο όμως είναι ο Σαμαράς να επιδείξει
ατολμία, οπότε η Ελλάδα θα πάρει ψίχουλα. Η κατάρρευση της οικονομίας,
σε ελεύθερη πτώση τους μήνες της προεκλογικής παραλυσίας, θα συνεχιστεί.
Η δημοτικότητα του Σαμαρά θα εξανεμιστεί και ύστερα από λίγους μήνες η
κυβέρνησή του θα καταρρεύσει.
Ακόμη χειρότερο ενδεχόμενο μοιάζει η
νίκη Τσίπρα, ο οποίος πιθανότατα θα οδηγήσει τη χώρα σε τροχιά
σύγκρουσης με την Ευρωζώνη. Ο Τσίπρας πιστεύει ότι στην Ευρωζώνη
φοβούνται μήπως η επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή οδηγήσει σε
αποσάθρωση του ευρώ. Οπότε, έστω και χωρίς μεταρρυθμίσεις, η βοήθεια θα
συνεχιστεί. Αναμφίβολα οι επιπτώσεις της ελληνικής εξόδου θα είναι
σοβαρές. Οι χώρες του ευρώ, όμως, έχουν στα σκαριά σχέδια για τον
περιορισμό της ζημίας. Οσο για τη Γερμανία, αυτή δεν θα υποκύψει σε
εκβιασμούς περί αμφίδρομου ολέθρου. Δεν αποκλείεται ο Τσίπρας να
υπαναχωρήσει πρώτος, εάν διαπιστώσει ότι η Γερμανία είναι αμετακίνητη.
Τότε τα πολιτικάντικα λόγια δεν θα τον βγάλουν από τη δύσκολη θέση, θα
αναγκαστεί να κάνει τούμπα ολόκληρη. Είναι αμφίβολο εάν οι μαρξιστές στο
κόμμα του θα του το επιτρέψουν, αλλά ακόμη και έτσι, ο ίδιος θα έχει
χάσει κάθε αξιοπιστία.
Κοντολογίς, ίσως η νίκη του Τσίπρα να δώσει στην Ελλάδα την ευκαιρία να παραμείνει στο ευρώ, διότι θα επισπεύσει τη λύση του δράματος. Η χώρα διατηρείται τεχνητά στη ζωή από τη βοήθεια της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ στην κυβέρνηση και από τις ελέω ΕΚΤ εισροές χρημάτων στις ελληνικές τράπεζες. Εάν οι στρόφιγγες κλείσουν, από τον Ιούλιο δεν θα καταβληθούν μισθοί και συντάξεις και οι τράπεζες θα μείνουν χωρίς ρευστό. Ισως τότε, όταν τα μηχανήματα στεγνώσουν από ρευστό, να δοθεί το έναυσμα για την επαναφορά στη δραχμή. Ισως όμως τότε οι Ελληνες να αναγκαστούν να αποφασίσουν εάν είναι έτοιμοι να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις - υπό την προϋπόθεση ότι η Ευρωζώνη θα θέσει ταυτόχρονα σε εφαρμογή ένα σωστό σχέδιο βοήθειας προς τη χώρα, με βασικό στοιχείο την ανάληψη του ελέγχου των τραπεζών και την εγγύηση των καταθέσεων, δηλαδή την υπαγωγή της Ελλάδας σε μια μορφή οικονομικού προτεκτοράτου.
Στο σενάριο αυτό η κυβέρνηση του Τσίπρα μάλλον καταρρέει.
Ακόμη και αν έρθει πρώτος στις εκλογές, δεν θα διαθέτει πλειοψηφία, άρα
θα εξαρτάται από κυβερνητικούς εταίρους ή θα κυβερνά με μειοψηφία.
Οπότε θα χρειαστούν νέες εκλογές και ίσως μετά να καταστεί δυνατός ο
σχηματισμός κυβέρνησης εθνικής ενότητας, ενδεχομένως υπό τον Λουκά
Παπαδήμο. Πρόκειται για ισχνή ευκαιρία γεμάτη κινδύνους, είναι όμως η
μόνη για να αποφύγει η Ελλάδα τη δραχμή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου