Επιμέλεια: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ Οταν ακούγονται οι μεσημεριανές καμπάνες και οι έμποροι βγαίνουν στην πλατεία Ριάλτο, ένα κλίμα ευχάριστης καθημερινής ρουτίνας απλώνεται πάνω από την «πολιτεία των καναλιών».
Ομως, ό,τι στα μάτια του επισκέπτη μοιάζει τυπικό βενετσιάνικο σκηνικό, οι ντόπιοι το αισθάνονται όλο και πιο ξένο όσο περνά ο καιρός. Γύρω από τη γέφυρα Academia στη συνοικία Ντορσοντούρο υπήρχαν το 2000 αρκετά κρεοπωλεία, μανάβικα, φούρνοι και λουλουδάδικα. Εννέα χρόνια αργότερα στα ίδια σημεία βρίσκονται σχεδόν μόνον καταστήματα με πορσελάνες Μουράνο ή με αναμνηστικά κατασκευασμένα στην Κίνα και κανένα ταχυφαγείο με ειδίκευση στην πίτσα. Ολες αυτές οι εξελίξεις οδηγούν τους βέρους αλλά και πολλούς κατ' επιλογήν Βενετσιάνους να στρέφουν τα νώτα στην πόλη των παλαιών ονείρων τους και να την εγκαταλείπουν.
Πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση αποκαλύπτει φωτεινός πίνακας στην προθήκη του φαρμακείου Μορέλι στο Κάμπο Σαν Μπαρτολομέο -εκεί προβάλλονται καθημερινώς αριθμοί που αντιστοιχούν στους εναπομείναντες μόνιμους κατοίκους στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας. Την περασμένη εβδομάδα ήταν 59.993, ενώ πριν από 15 χρόνια 73.000 και το 1951 174.000. «Προσπαθούν οι Βενετσιάνοι να σωθούν φεύγοντας από τα νησάκια που βυθίζονται ή μήπως αναζητούν στέρεο έδαφος έχοντας βαρεθεί τα "καπρίτσια" της πλημμυρίδας, της γνωστής Acqua Alta;» αναρωτιόταν προσφάτως αρθρογράφος της γερμανικής «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ».
Οχι, τα πράγματα έχουν αλλιώς. Τους λεγόμενους «venessiani de Venessia» τρέπουν σε φυγή άλλου είδους πλημμύρες -εκείνη των τιμών ακινήτων, που σκαρφαλώνουν συνεχώς, και των ενοικίων που τις τραβούν προς τα επάνω τα ανεξέλεγκτα κύματα τουριστών. Και απ' όπου αποχωρούν οι μόνιμοι κάτοικοι, ακολουθούν μαγαζάτορες, αιθουσάρχες κινηματογράφων, γιατροί αλλά και παραδοσιακοί βιβλιοπώλες, όπως ο ιδιοκτήτης του Libreria Tarantola στο Κάμπο Σαν Λούκα, που έβαλε λουκέτο ένα χρόνο πριν.
Φεύγουν οι κάτοικοι
Η έκθεση «Migropolis» στη Fondazione Bevilacqua κοντά στην πλατεία του Αγ. Μάρκου τονίζει με εντυπωσιακό τρόπο πώς αυτή η ονειρεμένη υδάτινη πολιτεία αποξενώνεται με σταθερούς ρυθμούς από τον ίδιο της τον εαυτό κάτω από το άχθος περίπου 20 εκατομμυρίων επισκεπτών κάθε χρόνο. Παράλληλα αυξάνονται οι δαπάνες συντήρησης των ιστορικών «παλάτσο» της, που είναι εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες και την υγρασία και δημιουργούν συνεχώς διευρυνόμενες οπές στα κοινοτικά ταμεία.
Ομως, ό,τι στα μάτια του επισκέπτη μοιάζει τυπικό βενετσιάνικο σκηνικό, οι ντόπιοι το αισθάνονται όλο και πιο ξένο όσο περνά ο καιρός. Γύρω από τη γέφυρα Academia στη συνοικία Ντορσοντούρο υπήρχαν το 2000 αρκετά κρεοπωλεία, μανάβικα, φούρνοι και λουλουδάδικα. Εννέα χρόνια αργότερα στα ίδια σημεία βρίσκονται σχεδόν μόνον καταστήματα με πορσελάνες Μουράνο ή με αναμνηστικά κατασκευασμένα στην Κίνα και κανένα ταχυφαγείο με ειδίκευση στην πίτσα. Ολες αυτές οι εξελίξεις οδηγούν τους βέρους αλλά και πολλούς κατ' επιλογήν Βενετσιάνους να στρέφουν τα νώτα στην πόλη των παλαιών ονείρων τους και να την εγκαταλείπουν.
Πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση αποκαλύπτει φωτεινός πίνακας στην προθήκη του φαρμακείου Μορέλι στο Κάμπο Σαν Μπαρτολομέο -εκεί προβάλλονται καθημερινώς αριθμοί που αντιστοιχούν στους εναπομείναντες μόνιμους κατοίκους στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας. Την περασμένη εβδομάδα ήταν 59.993, ενώ πριν από 15 χρόνια 73.000 και το 1951 174.000. «Προσπαθούν οι Βενετσιάνοι να σωθούν φεύγοντας από τα νησάκια που βυθίζονται ή μήπως αναζητούν στέρεο έδαφος έχοντας βαρεθεί τα "καπρίτσια" της πλημμυρίδας, της γνωστής Acqua Alta;» αναρωτιόταν προσφάτως αρθρογράφος της γερμανικής «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ».
Οχι, τα πράγματα έχουν αλλιώς. Τους λεγόμενους «venessiani de Venessia» τρέπουν σε φυγή άλλου είδους πλημμύρες -εκείνη των τιμών ακινήτων, που σκαρφαλώνουν συνεχώς, και των ενοικίων που τις τραβούν προς τα επάνω τα ανεξέλεγκτα κύματα τουριστών. Και απ' όπου αποχωρούν οι μόνιμοι κάτοικοι, ακολουθούν μαγαζάτορες, αιθουσάρχες κινηματογράφων, γιατροί αλλά και παραδοσιακοί βιβλιοπώλες, όπως ο ιδιοκτήτης του Libreria Tarantola στο Κάμπο Σαν Λούκα, που έβαλε λουκέτο ένα χρόνο πριν.
Φεύγουν οι κάτοικοι
Η έκθεση «Migropolis» στη Fondazione Bevilacqua κοντά στην πλατεία του Αγ. Μάρκου τονίζει με εντυπωσιακό τρόπο πώς αυτή η ονειρεμένη υδάτινη πολιτεία αποξενώνεται με σταθερούς ρυθμούς από τον ίδιο της τον εαυτό κάτω από το άχθος περίπου 20 εκατομμυρίων επισκεπτών κάθε χρόνο. Παράλληλα αυξάνονται οι δαπάνες συντήρησης των ιστορικών «παλάτσο» της, που είναι εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες και την υγρασία και δημιουργούν συνεχώς διευρυνόμενες οπές στα κοινοτικά ταμεία.
Σύμφωνα με το γραφείο του δημάρχου, Μάσιμο Κατσάρι, η Βενετία έχει ανάγκη 70 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, στηρίζεται, όμως, από το ιταλικό Δημόσιο μόνο με 28 εκατομμύρια, ενώ ένα γραφείο μάρκετινγκ συγκεντρώνει άλλα 12 εκατομμύρια. Ηδη, όμως, οι τουρίστες εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τους μεγάλους πίνακες γύρω από το Παλάτι των Δόγηδων που καλούν σε ενίσχυση αναπαλαίωσης των προσόψεων. Και η επικείμενη χορήγηση σε γνωστή πολυεθνική αναψυκτικών άδειας για το στήσιμο αυτόματων πωλητών στις στάσεις των βαπορέτο ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών σε εσωτερικό κι εξωτερικό.
Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο -η πολιτεία δεν διαθέτει χρήματα, βασίζεται στον αδύναμο οικονομικό τομέα του τουρισμού και χάνει ειδικευμένο εργατικό προσωπικό. Ολο και περισσότεροι επαγγελματικοί κλάδοι αποχωρούν από τη λιμνοθάλασσα -δικηγόροι, αρχιτέκτονες, διδάσκαλοι, ειδικοί Η/Υ- καθώς όσοι απασχολούνται στο «άστυ» χρειάζεται να περνούν ώρες σε ξέχειλα τρένα και λεωφορεία.
Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο -η πολιτεία δεν διαθέτει χρήματα, βασίζεται στον αδύναμο οικονομικό τομέα του τουρισμού και χάνει ειδικευμένο εργατικό προσωπικό. Ολο και περισσότεροι επαγγελματικοί κλάδοι αποχωρούν από τη λιμνοθάλασσα -δικηγόροι, αρχιτέκτονες, διδάσκαλοι, ειδικοί Η/Υ- καθώς όσοι απασχολούνται στο «άστυ» χρειάζεται να περνούν ώρες σε ξέχειλα τρένα και λεωφορεία.
Ο Στεφάνο Μποάτο, διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Ca'Foscari, κάνει έκκληση στους αρμοδίους να δημιουργήσουν ξανά χώρους κατοικίας και εργασίας στο κέντρο της Βενετίας για να μη χάνεται αναξιοποίητο το πολύτιμο δυναμικό διανοουμένων και ικανότατων τεχνιτών της περιοχής. Αντ' αυτού, όμως, ενισχύεται η τάση των ιδιοκτητών ακινήτων για τη μετατροπή τους σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις ή σε μικρές πανσιόν με προσφορές ημιδιατροφής, που ξεφυτρώνουν τελευταίως παντού σαν μανιτάρια.
Η νομικός Πάολα Ναρντίνι, επίτιμη πρόξενος της Γερμανίας στη Βενετία, ερμηνεύει επιπλέον την αποστροφή των Βενετσιάνων για την πολιτεία τους στις «περιορισμένες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ιδιαιτέρως για τη νεολαία», και τις περικοπές στον εκπαιδευτικό τομέα.
Διαμαρτυρίες φοιτητών
Στα μέσα Νοεμβρίου φοιτητές βενετσιάνικων πανεπιστημιακών σχολών έκαναν κατάληψη σε χώρους της Μπιενάλε για να διαμαρτυρηθούν για τη σχεδιαζόμενη κατάργηση του τμήματος σπουδών Τέχνης και Ντιζάιν της Αρχιτεκτονικής Σχολής. Την ίδια εποχή ο αριθμός των μονίμων κατοίκων έπεσε για πρώτη φορά κάτω από 60.000. Ο υπολογισμός, πως μέχρι το έτος 2038 θα έχει αποβιώσει στο βενετσιάνικο «άστυ» ο τελευταίος βέρος κάτοικός του, ώθησε μέλη του δικτύου «Venessia.com» να διοργανώσουν τη συμβολική κηδεία της υδάτινης πολιτείας με εκκίνηση τον σιδηροδρομικό σταθμό Σάντα Λουτσία και διασχίζοντας το Κανάλε Γκράντε μέχρι το δημαρχείο, Κα'Φαρσέτι.
Το πρόβλημα δεν είναι άγνωστο στους αρμόδιους της Βενετίας. Ο δήμαρχος Κατσάρι δηλώνει τις προθέσεις του να τονώσει το ανθρώπινο δυναμικό της πολιτείας, ώστε να παραμείνει στην πόλη -κι ένα από τα μέτρα είναι η δωρεάν σύνδεση των Βενετσιάνων με το Διαδίκτυο, ενώ οι επισκέπτες το χρεώνονται εξτρά.
Οι ομάδες διαμαρτυρίας δεν είχαν σκοπό να δημιουργήσουν κλίμα απαισιοδοξίας και «τέλους του κόσμου». Αυτό έγινε φανερό όταν από το ψεύτικο φέρετρο της πόλης ξεπήδησε η χαρτονένια φιγούρα ενός φοίνικα. Το μήνυμα ήταν σαφές -η Βενετία θα αναγεννηθεί από τις στάχτες της. Ή από τα νερά της...
Η νομικός Πάολα Ναρντίνι, επίτιμη πρόξενος της Γερμανίας στη Βενετία, ερμηνεύει επιπλέον την αποστροφή των Βενετσιάνων για την πολιτεία τους στις «περιορισμένες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ιδιαιτέρως για τη νεολαία», και τις περικοπές στον εκπαιδευτικό τομέα.
Διαμαρτυρίες φοιτητών
Στα μέσα Νοεμβρίου φοιτητές βενετσιάνικων πανεπιστημιακών σχολών έκαναν κατάληψη σε χώρους της Μπιενάλε για να διαμαρτυρηθούν για τη σχεδιαζόμενη κατάργηση του τμήματος σπουδών Τέχνης και Ντιζάιν της Αρχιτεκτονικής Σχολής. Την ίδια εποχή ο αριθμός των μονίμων κατοίκων έπεσε για πρώτη φορά κάτω από 60.000. Ο υπολογισμός, πως μέχρι το έτος 2038 θα έχει αποβιώσει στο βενετσιάνικο «άστυ» ο τελευταίος βέρος κάτοικός του, ώθησε μέλη του δικτύου «Venessia.com» να διοργανώσουν τη συμβολική κηδεία της υδάτινης πολιτείας με εκκίνηση τον σιδηροδρομικό σταθμό Σάντα Λουτσία και διασχίζοντας το Κανάλε Γκράντε μέχρι το δημαρχείο, Κα'Φαρσέτι.
Το πρόβλημα δεν είναι άγνωστο στους αρμόδιους της Βενετίας. Ο δήμαρχος Κατσάρι δηλώνει τις προθέσεις του να τονώσει το ανθρώπινο δυναμικό της πολιτείας, ώστε να παραμείνει στην πόλη -κι ένα από τα μέτρα είναι η δωρεάν σύνδεση των Βενετσιάνων με το Διαδίκτυο, ενώ οι επισκέπτες το χρεώνονται εξτρά.
Οι ομάδες διαμαρτυρίας δεν είχαν σκοπό να δημιουργήσουν κλίμα απαισιοδοξίας και «τέλους του κόσμου». Αυτό έγινε φανερό όταν από το ψεύτικο φέρετρο της πόλης ξεπήδησε η χαρτονένια φιγούρα ενός φοίνικα. Το μήνυμα ήταν σαφές -η Βενετία θα αναγεννηθεί από τις στάχτες της. Ή από τα νερά της...
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου