Μα δεν μας χωράνε όλους οι φυλακές!

Του Ν. Παναγιωτόπουλου

Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το χρήμα, περί το 600 π.Χ., και είχαν κατά νου ότι «αν το θεωρούμε δεδομένο, το χάνουμε». Το άγχος γύρω από την καταστρεπτική δύναμη του χρήματος ενυπάρχει στην αρχαιοελληνική σκέψη.

Στον «Πλούτο» του Αριστοφάνη συναντάμε την πρώτη συζήτηση περί οικονομικών στην αρχαιότητα. Και ο Αριστοφάνης φέρεται να διαχωρίζει το χρήμα από τα άλλα αγαθά της ζωής.

Ο σύγχρονος κόσμος έχει βυθιστεί στην ιδέα του αλόγιστου χρήματος. Οι αρχαίοι Έλληνες φρόντιζαν να προειδοποιούν όσους ήταν άπληστοι, επικαλούμενοι τη μυθολογία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του βασιλιά Μίδα, ενός ανθρώπου γνωστού για τη φιλοχρηματία του. Γι’ αυτό και θεωρώ τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ως πολιτισμό του μέτρου. Μόνο που στη συνέχεια χάθηκε το μέτρο. Φτάσαμε στην παγκόσμια οικονομική κρίση γιατί χάσαμε το μέτρο.

Υπάρχει μέτρο στη σύγχρονη Ελλάδα;

Ο δημόσιος διάλογος τις τελευταίες εβδομάδες δείχνει πως δεν υπάρχει. Τη στιγμή που από τη γέφυρα του καραβιού ο καπετάνιος φωνάζει «άνθρωπος στη θάλασσα», στο κατάστρωμα τσακώνονται ποιος θα τον σώσει ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να σωθεί και μόνος του! Τελικά ο άνθρωπος πνίγηκε και τώρα ο τσακωμός γίνεται για το ποιος φταίει που δεν σώθηκε.

Μερικοί επικριτές της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος για σκληρά μέτρα, ενώ διαφωνούν με αυτά που ανακοινώθηκαν γιατί είναι άδικα. Δηλαδή το θέμα μας είναι ο χρόνος εφαρμογής τους. Αν τα μέτρα εφαρμόζονταν πριν από 6 μήνες θα ήταν δίκαια; Μα πριν από 6 μήνες δεν υπήρχε μηχανισμός στήριξης και χρειάστηκε τόσος χρόνος για να πείσουμε τους Ευρωπαίους ότι δεν τους κοροϊδεύουμε.

Για να δούμε τα πράγματα με άλλη χρονική σειρά:

Πήγαμε σε εκλογές το Σεπτέμβριο του 2007 και η επίσημη δικαιολογία ήταν ότι ο προϋπολογισμός του 2008 ήταν κρίσιμος· άρα χρειαζόταν νωπή λαϊκή εντολή για την κατάρτισή του. Την πήραν τη λαϊκή εντολή, τον έφτιαξαν τον κρίσιμο προϋπολογισμό, θριαμβολόγησαν για κάμποσο καιρό και μετά ήλθε το 2009. Όλο το 2008 το Υπουργείο Οικονομίας κατακεραύνωνε οποιονδήποτε τολμούσε να ψελλίσει την παραμικρή κριτική για τη δημοσιονομική πορεία της χώρας. Τότε κι αν χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Ο Τιτανικός είχε χαράξει πορεία για το παγόβουνο και η ορχήστρα έπαιζε…

Υπάρχουν και οι άλλοι που φοράνε την κάπα του Αριστερού και κυκλοφορούν χρόνια τώρα στη χώρα με τη μεζούρα της ηθικής. Στο όνομα όσων έγιναν από το μετεμφυλιακό κράτος, καθιερώθηκε η αντίληψη της αγιοποίησης. Μετράνε το μπόι τους και το ανάγουν σε ηθικό μέτρο όλης της κοινωνίας. Αν ο αρχηγός ενός «αστικού κόμματος» επιλέξει τον διάδοχό του «δίνει δαχτυλίδι». Αν ο αρχηγός ενός αριστερού κόμματος επιλέξει τον διάδοχό του, αυτό συνάδει με το ήθος της Αριστεράς, που φυσικά είναι ήθος και ολόκληρης της κοινωνίας. Αν κάποιος βγάζει χρήματα είναι πλουτοκράτης και πρέπει να πληρώσει.

«Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη». Μπροστά σ’ αυτό το αξίωμα δεν υπάρχει Σύνταγμα, δεν υπάρχει τίποτα σε μια Δημοκρατία αλά καρτ. Παίρνεις ό,τι σε συμφέρει και λογαριασμό δεν δίνεις. Κλείνεις λιμάνια, βεβηλώνεις μνημεία αλλά ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Και ο σκοπός είναι να μπει λουκέτο σε όλα για να βρούμε δουλειά στο δρόμο. Αυτό κάναμε τόσα χρόνια. Πόσες φορές η Ελλάδα δεν κόπηκε στη μέση; Οι αγρότες κάθε λίγο και λιγάκι έκλειναν εθνικές οδούς και σύνορα, ζητώντας επιδότηση τιμών. Η εκάστοτε κυβέρνηση, γονατισμένη ηθικά και πολιτικά, πελαγωμένη οικονομικά, απαντούσε αμέσως στην πρόκληση προσφέροντας εκατομμύρια και μερικές υποσχέσεις για τα θεσμικά. Η αναστάτωση κρατούσε μερικές μέρες, αλλά τελικά κάποιοι αγρότες αποσύρονταν από τα μπλόκα. Και στο τέλος όλοι.

Σε λίγες ημέρες οι ταξιτζήδες τραβάνε χειρόφρενο. Κάτι ζητάνε κι αυτοί: λ.χ. αναπροσαρμογή του κομίστρου, διότι δεν πέφτει η τιμή του πετρελαίου, για την οποία τιμή κατηγορούν οι πρατηριούχοι τα διυλιστήρια και απειλούν κι αυτοί να κλείσουν τις αντλίες κ.ο.κ. Η κυβέρνηση θα σπεύσει να ικανοποιήσει τους ταξιτζήδες· δεν θα τους δώσει χρήματα, αλλά θα τους παραχωρήσει κάποιο άλλο προνόμιο. Π.χ., να φοροδιαφεύγουν.

Μόλις λύσουν την απεργία οι ταξιτζήδες, και πάει να επανέλθει σε κανονική ροή η οικονομία, θα αρχίσουν απεργία οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας. Κλείνουν τα αεροδρόμια, ακυρώνονται οι πτήσεις, απειλείται ο τουρισμός, αμαυρώνεται η εικόνα της χώρας. Σπεύδει ο αρμόδιος υπουργός, βρίσκει κάτι λεφτά δανεικά, τα μοιράζει, τους λέει εμπιστευτικά «Μην το μάθει όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση», ανοίγουν τα αεροδρόμια.

Και άλλοι κλάδοι μπαίνουν στον χορό, δρόμοι κλείνουν και υπηρεσίες υπολειτουργούν. Νηπιαγωγοί, αγροφύλακες, τριμηνίτες υπάλληλοι ΚΕΠ, συμβασιούχοι αρχαιοφύλακες, γιατροί, δικηγόροι και νοσηλευτές. Η κυβέρνηση με το μαγικό ραβδάκι κάθε τόσο βγάζει και μια επιδότηση με τα δανεικά και ικανοποιεί τα αιτήματα.

Το μεγαλείο της Δημοκρατίας είναι ότι δίνει σε όλους το δικαίωμα στη διαδήλωση, όπως επίσης και το αντίθετο. Όταν όμως σωματεία επιβάλλουν καθολικές απεργίες και απειλούν με διαγραφές όσους δεν συμφωνούν, τότε αυτό τι είναι;

«Η Ιστορία θα μας κρίνει όλους»

Κάθε επαγγελματική τάξη έχει τον δικό της νόμο. Απαιτεί την εφαρμογή του, ακόμη κι αν αυτός στρέφεται εναντίον της υπόλοιπης κοινωνίας. Συχνά, ο εκβιασμός είναι η μόνη οδός διεκδίκησης για μια επαγγελματική ή κοινωνική ομάδα κατά των υπολοίπων για ένα πρόσκαιρο κέρδος. Από τη μια τσέπη στην άλλη: σου τα παίρνω, μου τα παίρνεις, δανειζόμαστε, τρώμε τις σάρκες μας.

Τώρα φτάσαμε στο σημείο οι τρεις νεκροί εργαζόμενοι να φέρνουν στο ίδιο τραπέζι τους πολιτικούς αρχηγούς υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. «Η Ιστορία θα μας κρίνει όλους», σημείωνε στο μήνυμά του ο Κάρολος Παπούλιας μετά την τραγωδία· και μάλλον κάποιους τους έχει ήδη κρίνει. Η συνεννόηση για το καλό της χώρας θα πρέπει να είναι αυτονόητη για τους πολιτικούς αρχηγούς και όχι αναγκαστική, κάτω από τραγικές συνθήκες.

Η ελληνική πολιτική εξουσία κέρδισε χρόνο σπαταλώντας κεφάλαιο που δεν της ανήκε: μοίρασε το μέλλον της χώρας. Και τώρα που μείναμε χωρίς μέλλον; «Να πάνε φυλακή αυτοί που πήραν τα λεφτά», είναι το λαϊκό αίτημα. Μα δεν μας χωράνε όλους οι φυλακές!