"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΑΙΓΥΠΤΟΣ: Nέα Ινδία ή νέο Πακιστάν ?

Του Thomas Friedmam / THE NEW YORK TIMES 

Πριν από 3 εβδομάδες ο Πρωθυπουργός της Ινδίας διόρισε τον Σιέντ Ασίφ Ιμπραήμ ως νέο διευθυντή της ινδικής αντικατασκοπίας. Ο Ιμπραήμ είναι μουσουλμάνος. Η Ινδία είναι μια χώρα όπου κυριαρχούν οι ινδουιστές, αλλά ταυτόχρονα είναι και η τρίτη σε μέγεθος μουσουλμανική χώρα στον κόσμο. Η μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλειά της προέρχεται από τους μουσουλμάνους εξτρεμιστές. Το να διοριστεί λοιπόν ένας μουσουλμάνος ως επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών είναι μεγάλη υπόθεση. 

Μια ανάλογη εξέλιξη στην Αίγυπτο θα ήταν ο διορισμός ενός Κόπτη ως αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλογο; Ισως. Αν όμως συνεχίσει να είναι παράλογο σε μία ή δύο δεκαετίες, θα ξέρουμε ότι η δημοκρατία στην Αίγυπτο απέτυχε. Οτι δηλαδή ο Στρατός και η Μουσουλμανική Αδελφότητα αλληλοτροφοδοτούνται για να παραμείνουν επ' άπειρον στην εξουσία.
 
Το κατά πόσον όμως η Αίγυπτος θα πάρει τον δρόμο της Ινδίας θα καθορίσει το μέλλον της δημοκρατίας σε όλο τον αραβικό κόσμο. Είναι αλήθεια ότι η Ινδία εξακολουθεί να έχει προβλήματα διακυβέρνησης και οι μουσουλμάνοι είναι θύματα διακρίσεων. Είναι επίσης αλήθεια, όμως, ότι τις έξι τελευταίες δεκαετίες η δημοκρατία έσπασε πολλά ταμπού, όπως η φυλή και η θρησκεία, και επέτρεψε σε διάφορους τομείς της κοινωνίας να ανέλθουν με βάση την αξία τους. Από την άλλη πλευρά, έξι δεκαετίες τυραννίας στην Αίγυπτο οδήγησαν σε μια βαθύτατα διχασμένη χώρα, όπου ευρέα κοινωνικά στρώματα δεν γνωρίζουν ούτε εμπιστεύονται το ένα το άλλο και οι θεωρίες συνωμοσίας κυριαρχούν. Αυτό που πρέπει να αναρωτηθεί λοιπόν η Αίγυπτος είναι πώς τα κατάφερε η Ινδία, μια άλλη πρώην βρετανική αποικία.
 
Η μία απάντηση είναι ο χρόνος. Η Ινδία έχει πίσω της δεκαετίες λειτουργικής δημοκρατίας, ενώ αγωνιζόταν για τη δημοκρατία και πριν από την ανεξαρτησία της. Η Αίγυπτος έχει λιγότερα από δύο χρόνια δημοκρατίας. Επιπλέον, το κυρίαρχο πολιτικό κόμμα στην Ινδία όταν ανέτρεψε την αποικιοκρατία ήταν πιθανότατα το πιο πολυεθνικό και δημοκρατικό πολιτικό κόμμα που αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία σε οποιαδήποτε αποικία του 20ού αιώνα: το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο. Το κυρίαρχο κόμμα στην Αίγυπτο όταν ανατράπηκε ο Μουμπάρακ, αντίθετα, ήταν η Μουσουλμανική Αδελφότητα, ένα κόμμα με αυταρχικές ρίζες, που μόνο πρόσφατα εξελίχθηκε σε κάτι πιο πλουραλιστικό.
 
Υστερα είναι ο Στρατός. Αντίθετα με το Πακιστάν, οι ηγέτες που ανέλαβαν την εξουσία στην Ινδία μετά την ανεξαρτησία διαχώρισαν τον Στρατό από την πολιτική. Ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, πάλι, έφερε μετά το 1952 τον Στρατό μέσα στην πολιτική, όπου τον διατήρησαν οι διάδοχοί του. Οταν έπεσε ο Μουμπάρακ, και οι νέοι ηγέτες της Αδελφότητας οδήγησαν τον Στρατό στους στρατώνες, οι στρατηγοί αισθάνθηκαν ότι έπρεπε να φτάσουν σ' έναν συμβιβασμό για να προστατεύσουν τα τεράστια οικονομικά τους συμφέροντα. Το αποτέλεσμα είναι ότι η επιρροή τους σήμερα είναι περιορισμένη. 
 
Ναι, η δημοκρατία μετράει. Αλλά η Μουσουλμανική Αδελφότητα πρέπει να κατανοήσει ότι δημοκρατία είναι πολύ περισσότερα πράγματα από τη νίκη στις εκλογές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: