Ποιος θα είναι ο ρόλος και η θέση των Αλαουιτών, Χριστιανών διαφόρων
δογμάτων, Δρούζων και Σιιττών στη Συρία και το Λίβανο μετά την
αναπόφευκτη ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ στη Δαμασκό;
Θα
αποτελέσουν de facto ανεξάρτητες οντότητες κατά το πρότυπο των Κούρδων
στο Βόρειο Ιράκ μετά την Καταιγίδα της Ερήμου την Ανοιξη του 1991, θα
μετέχουν με διεθνείς εγγυήσεις στις νέες καθεστωτικές ισορροπίες ή θα
δούμε τους Αλαουίτες στη Συρία και τους Σιίτες στο Νότιο Λίβανο να
αποκτούν ανεξάρτητη κρατική υπόσταση μη εμπιστευόμενοι μία σουνιτική
κυβέρνηση στη Δαμασκό;
Με τα σημερινά δεδομένα, τρεις δυνάμεις
μπορούν να διαδραματίσουν παρεμβατικό- εγγυητικό ρόλο, η Ρωσία, το Ιράν
και η Γαλλία, οι πολιτικές των οποίων είναι δύσκολο να συντονισθούν
καθώς αναφέρονται σε ευρύτερες εκκρεμότητες και συγκρούσεις:
Στην Τεχεράνη, οι
επιλογές εξωτερικής πολιτικής συνδέονται με τη σύγκρουση κορυφής στη
θρησκευτική-πολιτική ηγεσία, με συνέπεια να είναι αδύνατο να περιμένουμε
μια ρεαλπολιτίκ που θα διασφάλιζε παρουσία και ρόλο στη μετά Ασαντ
Συρία - Λίβανο, έναντι υποχωρήσεων επί του πυρηνικού προγράμματος της
χώρας.
Η Γαλλία, παραδοσιακή προστάτης από τον 19ο αιώνα των
χριστιανικών πληθυσμών της Συρίας και του Λιβάνου, απέτυχε όσες φορές
θέλησε να επανέλθει στη Μέση Ανατολή, όπου τερμάτισαν βίαια την παρουσία
της οι Βρετανοί το 1941. Απέτυχε με την επέμβαση στο Λίβανο στο πλευρό
των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ιταλίας, και επίσης το 2005-2006, όταν με
αφορμή τη δολοφονία Χαρίρι -με τη στήριξη των ΗΠΑ- επεχείρησε μία
ελεγχόμενη αλλαγή φρουράς στο αλαουιτικό καθεστώς της Δαμασκού.
Ετσι, το ερώτημα παραμένει αναπάντητο και έχει βαρύνουσα σημασία:
Με
τους Σουνίτες κυρίαρχους στη Δαμασκό, υπό την προστασία της Τουρκίας
αλλά και με παρουσία της Σαουδικής Αραβίας, των Εμιράτων και της
Αιγύπτου, στο βαθμό που υπάρχει σταθεροποίηση στο Κάιρο, ποιος -με
αφορμή και άλλοθι την προστασία των μουσουλμανικών και χριστιανικών
μειονοτήτων- θα διασφαλίσει ρόλο στην περιοχή;
Ποιος, με άλλα
λόγια, θα αποτρέψει την επέκταση του σημερινού χάους που επικρατεί στο
Ιράκ, τη Συρία και το Λίβανο, ποιος μπορει να εγγυηθεί την έστω
προσχηματική διατήρηση των κρατικών οντοτήτων και των συνόρων που
χαράχθηκαν το 1918 στο Παρίσι και το Λονδίνο;
Μια γενικευμένη
θρησκευτική - κοινοτική σύγκρουση σε Συρία - Λίβανο - Ιράκ, με το
πυρηνικό πρόβλημα του Ιράν άλυτο, την Αίγυπτο μεταξύ εκδημοκρατισμού,
στρατιωτικής δικτατορίας ή φονταμενταλιστικής εκτροπής, το Κουρδικό
απασφαλισμένη βόμβα και το Αφγανιστάν ακυβέρνητη πολιτεία, είναι ένα
εκρηκτικό μείγμα εν μέσω μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Τα παραπάνω αθροιστικά είναι μία απειλή, που λογικά θα πρέπει να
επιταχύνει μια συνολική διαπραγμάτευση Ουάσιγκτον - Μόσχας, που παρά την
παρακμή τους σε σχέση με την παντοδυναμία τους την εποχή του Ψυχρού
Πολέμου μπορούν ακόμη από κοινού να συγκρατήσουν περιφερειακές
επεκτατικές φιλοδοξίες, αλλά και επικίνδυνα σχέδια για επαναχάραξη του
χάρτη.
Η Ιστορία -κυρίως του 19ου αιώνα- επιτρέπει κάποια
αισιοδοξία: Παρά τις αντιθέσεις τους, οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής
παρενέβαιναν από τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, το Συνέδριο του Βερολίνου το
1878 και την κοινή παρέμβαση στην Κρήτη το 1898, ώστε το Ανατολικό
Ζήτημα να μην προκαλέσει ανεξέλεγκτη διεθνή αποσταθεροποίηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου