ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Το 2013 η απόφαση για τον αγωγό που θα μεταφέρει το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη

Της Μανταλένας Πίου

Το κονσόρτιουμ, που αναπτύσσει το κοίτασμα αερίου, Σαχ Ντενίζ ΙΙ ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ότι επέλεξε τον αγωγό «West Nabucco» αντί του «SEEP» για τη λεγόμενη «Βόρεια Διαδρομή», από τα σύνορα Τουρκίας - Βουλγαρίας ως την Αυστρία και ότι έως το Μάρτιο του 2013 θα έχει επιλέξει ποιος από τους δύο αγωγούς, ο ΤΑΡ ή ο West Nabucco, θα είναι εκείνος που τελικά θα μεταφέρει το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη. Λίγους μήνες νωρίτερα, η κοινοπραξία Σαχ Ντενίζ ΙΙ είχε απορρίψει στα «προημιτελικά» του διαγωνισμού τον αγωγό Ελλάδας - Ιταλίας (ITGI) και είχε προκρίνει τον TAP ως τον μόνο για το «Νότιο Διάδρομο».

Στελέχη της ΒΡ, της εταιρείας που ηγείται στη κοινοπραξία Σαχ Ντενίζ ΙΙ, επισκέφθηκαν την Αθήνα, την περασμένη εβδομάδα, και είχαν επαφές με τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος - Ενέργειας, επιδιώκοντας να κερδίσουν την υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης για το έργο. Η κοινοπραξία όπως και ο ΤΑΡ, υψηλόβαθμα στελέχη του οποίου θα βρίσκονται την ερχόμενη εβδομάδα στην Ελλάδα με στόχο να συναντηθούν με τον υφυπουργό Ενέργειας Μάκη Παπαγεωργίου και άλλους κυβερνητικούς αξιωματούοχους, ζητούν την ενεργό πολιτική στήριξη της Αθήνας στο πρότζεκτ, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες.

Τα προηγούμενα χρόνια, διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις είχαν δώσει το βάρος στον αγωγό ITGI, κοινό πρότζεκτ της κρατικής ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison, αφήνοντας στο περιθώριο τον ΤΑΡ. Η απόρριψη του ITGI, όμως, από το κονσόρτιουμ άλλαξε ριζικά τα δεδομένα.

Ο υφυπουργός Ενέργειας Μάκης Παπαγεωργίου, σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, διευκρίνισε ότι η υποστήριξη της κυβέρνησης στον TAP πρέπει να συνδυάζεται με την εξυπηρέτηση των στρατηγικών συμφερόντων της χώρας και όρισε προϋποθέσεις όπως οι διεθνείς διακρατικές συμφωνίες, η εμπορική πολιτική και η συμμετοχή ελληνικής εταιρείας στο κοινοπρακτικό σχήμα, του αγωγού, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο συμμετοχής της ΔΕΠΑ, η οποία βρίσκεται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησης.

Ανώτατα στελέχη του TAP έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θα συζητούσαν τη συνεργασία με ελληνικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της ΔΕΠΑ, μέχρι σήμερα, όμως, δεν έχει υπάρξει κρούση από καμιά εταιρεία για το θέμα αυτό.

Μέτοχοι του ΤΑΡ είναι σε ποσοστό 42,5% η νορβηγική Statoil, η οποία συμμετέχει και στο κονσόρτσιουμ Σαχ Ντενίζ ΙΙ, η ελβετική EGL με 42,5% και η γερμανική E-On με 15%.

Ο αγωγός θα έχει συνολικό μήκος 805 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 473 χλμ. στην Ελλάδα, από την Κομοτηνή, όπου καταλήγει ο ελληνοτουρκικός αγωγός, ως τα σύνορα με την Αλβανία. Από την Αλβανία θα καταλήγει στην Ιταλία μέσω υποβρύχιας σύνδεσης και θα μπορεί να μεταφέρει περί τα 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως με δυνατότητα αύξησης ως τα 20 δισ. κυβικά μέτρα, ανάλογα με το διαθέσιμο αέριο από το Αζερμπαϊτζάν.

Ο ΤΑΡ υπολογίζει την άμεση επένδυση για την Ελλάδα στο ύψος των 2 δισ. ευρώ.

Οπως είπε ο κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ έως τον Ιανουάριο του 2010, η ελληνική θέση για τον αγωγό TAP θα οριστικοποιηθεί τις ερχόμενες εβδομάδες και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση έχει επαφές για το θέμα τόσο με την Ιταλία και την Αλβανία όσο και με την κοινοπραξία Σαχ Ντενίζ ΙΙ.

Πέρα από τη στάση της Ελλάδας, κρίσιμη είναι η θέση που τελικά θα λάβει η Ε.Ε. Ο επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Εττινγκερ φέρεται να δήλωσε πρόσφατα ότι η Ε.Ε. στηρίζει τον αγωγό «Νabucco», ο οποίος ας σημειωθεί είχε εξαρχής την εύνοια τόσο των Βρυξελλών όσο και της Ουάσιγκτον.

 

Κόστος

Η κοινοπραξία που προωθεί τον «Nabucco» αναγκάστηκε να περιορίσει το αρχικό σχέδιο, λόγω του απαγορευτικού κόστους και να παρουσιάσει την πολύ πιο φθηνή και μειωμένη σε δυναμικό μεταφοράς, εκδοχή του «West Nabucco», o οποίος πέρασε στον τελικό γύρο του διαγωνισμού, εκτοπίζοντας τον SEEP, ένα βραχύβιο, όπως αποδείχθηκε, πρότζεκτ της ΒΡ, που παρουσιάστηκε την τελευταία στιγμή σαν εναλλακτική λύση στη Βόρεια Διαδρομή, ίσως για να πιέσει τον «Νabucco» να γίνει πιο ανταγωνιστικός.

Οσο για την ΒΡ, φέρεται να έχει δηλώσει την πρόθεσή της να συμμετάσχει σε όποιον αγωγό επιλεγεί τελικά.

Η ρωσική Gazpromμεταξυ των διεκδικητών
Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ αλλάζει τα δεδομένα

Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ για παράδειγμα μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα, αφού ανάμεσα στους διεκδικητές είναι η ρωσική Gazprom, η οποία έχει τα δικά της σχέδια για τη μεταφορά του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του αγωγού South Stream και δεν «καλοβλέπει» την προοπτική να χάσει από τους Αζερμπαιτζάν μερίδιο στην ευρωπαϊκή αγορά αερίου.

Το νότιο σκέλος του South Stream, αν και όπως έχουν δηλώσει οι Ρώσοι δεν είναι στην πρώτη προτεραιότητά τους, προβλέπει τη διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας για τη μεταφορά αερίου που θα φθάνει από τη Ρωσία στη Βουλγαρία με υποβρύχια σύνδεση από τη Μαύρη Θάλασσα.

Ενας άλλος παράγων είναι η Τουρκία, η χώρα από την οποία θα διέλθει το αέριο του Αζερμπαιτζάν για να προωθηθεί στην Ευρώπη είτε μέσω του West Nabucco, είτε μέσω του ΤΑΡ. Η Αγκυρα σε συνεργασία με το Αζερμπαιτζάν προωθούν ένα νέο αγωγό για τη μεταφορά του αερίου εντός του τουρκικού εδάφους, τον Transanatolian και είναι σε επαφές τόσο με τον West Nabucco όσο και τον ΤΑΡ, καθώς οι διαπραγματεύσεις αυτές θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την τελική επιλογή.

Στον ορίζοντα όμως εμφανίστηκαν δύο ακόμα πρότζεκτ: O αγωγός ΙΤΕ, που προωθεί η τουρκική εταιρεία Turang Transit για τη μεταφορά ιρανικού αερίου στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας και η αναβίωση του ITGI, από την αντίστροφη όμως πλευρά, μετά από πρόταση της Αλγερίας για τη μεταφορά αλγέρικου αερίου στον ελληνο-ιταλικό αγωγό, προκειμένου μέσω της Ελλάδος να τροφοδοτηθούν τα Βαλκάνια.

Το παιγνίδι των αγωγών δεν τελειώνει ποτέ.

 ΗΜΕΡΗΣΙΑ