"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η οδύσσεια μιας επιστολής του Καρτέσιου

Τον δρόμο της επιστροφής προς τη Γαλλία πήρε μια χαμένη επιστολή του Καρτέσιου (Ρενέ Ντεκάρτ) την οποία ανακάλυψε ένας... σέρφερ στο Ιnternet. Η επιστολή, του 1641, είχε κλαπεί από τον διαβόητο κλέφτη βιβλίων και συγγραμμάτων του 19ου αιώνα Γκουλιέλμο Λίμπρι και μάζευε σκόνη στη βιβλιοθήκη ενός μικρού κολεγίου στις ΗΠΑ.

Το όνομα Γκουλιέλμο Λίμπρι δεν σημαίνει πολλά για τους αμύητους. Στην εποχή του όμως ο ευγενής από την Τοσκάνη ήταν πασίγνωστος ως εξαιρετικός μαθηματικός και μανιώδης κλέφτης βιβλίων.

Στo μέσον της δεκαετίας του 1800 ο Λίμπρι διέπραξε μια κλοπή δεκάδων χιλιάδων χειρογράφων, τόμων και συγγραμμάτων από ιταλικές και γαλλικές βιβλιοθήκες. Ανάμεσα στα κλοπιμαία ήταν και 72 επιστολές γραμμένες από τον μεγάλο γάλλο φιλόσοφο και μαθηματικό Καρτέσιο. Ενα μέρος του κλεμμένου θησαυρού βρέθηκε στο Ηaverford College, μια μικρή σχολή κοντά στη Μασαχουσέτη, όπου ήταν καταχωνιασμένο από το 1902. Πρόκειται για ένα γράμμα του Ρενέ Ντεκάρτ, με ημερομηνία 27 Μαΐου του 1641, το οποίο αφορά τη δημοσίευση του έργου του «Διαλογισμός για την πρώτη φιλοσοφία».

Η επιστολή, η οποία χαρακτηρίστηκε από τους ειδικούς μια «θαυμάσια επιστημονική ανακάλυψη», έχει παραλήπτη τον πατέρα Μαρέν Μερ σέν, ο οποίος είχε την επίβλεψη της έκδοσης του βιβλίου. Οι ιστορικοί γνώριζαν την ύπαρξη της επιστολής για περισσότερα από 300 χρόνια αλλά κανένας δεν ήταν βέβαιος για το περιεχόμενό της. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, την επιστολή την είχε διαβάσει μόνον ένας απόφοιτος του Ηaverford, που τη βρήκε στη βιβλιοθήκη του κολεγίου.

Μέχρι που ένας μελετητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στην Ολλανδία «σκόνταψε» σε μια διαδικτυακή αναφορά γι΄ αυτήν. Ο Ολλανδός ενημέρωσε αμέσως τους αρμοδίους, οι οποίοι ήλθαν σε επαφή με το κολέγιο και ζήτησαν την επιστροφή της επιστολής στη Γαλλία.

Η ανακάλυψή της έφερε τον Λίμπρι για άλλη μία φορά στο προσκήνιο. Γεννημένος την 1η Ιανουαρίου του 1803 στη Φλωρεντία, διορίστηκε σε ηλικία μόλις 20 ετών καθηγητής Μαθηματικών στην Πίζα. Στη συνέχεια ταξίδεψε στη Γαλλία όπου η αγάπη και οι γνώσεις του για τα βιβλία αναγνωρίστηκαν όταν διορίστηκε επιθεωρητής των βιβλιοθηκών. Του ανατέθηκε η καταγραφή των πολύτιμων έργων, όμως αντί αυτού εκείνος άρχισε να τα κλέβει.

Οταν αποκαλύφθηκε η δράση του διέφυγε στην Αγγλία, παίρνοντας μαζί του περισσότερα από 30.000 βιβλία και χειρόγραφα μέσα σε 18 κιβώτια, εκ των οποίων κάποια ήταν του Γαλιλαίου και του Κοπέρνικου. Επέστρεψε στην Ιταλία όπου και πέθανε το 1868. Μαθαίνοντας τον θάνατό του η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε την επιστροφή των χειρογράφων. Μερικά επιστράφηκαν, αλλά δεκάδες χιλιάδες άλλα πολύτιμα κλεμμένα έργα απλώς εξαφανίστηκαν από προσώπου γης.

Η επιστολή υπήρχε, άρα θα την έβρισκαν
Ο Καρτέσιος (φωτογραφία), διάσημος για τη ρήση «σκέπτομαι, άρα υπάρχω», έγραψε την επιστολή το 1641, πριν από την έκδοση του έργου του «Διαλογισμός για την πρώτη φιλοσοφία».
Την έκλεψε, το 1850, μαζί με χιλιάδες άλλα πολύτιμα βιβλία και χειρόγραφα, ο μαθηματικός και διαβόητος κλέφτης συγγραμμάτων Γκουλιέλμο Λίμπρι.
Το 1902 κατέληξε, άγνωστο πώς, στη βιβλιοθήκη ενός μικρού κολεγίου στις ΗΠΑ. Την ανακάλυψε τυχαία από μια αναφορά στο Διαδίκτυο ένας ολλανδός μελετητής φιλοσοφίας, ο οποίος ειδοποίησε τις γαλλικές Αρχές.

ΠΗΓΗ ΒΗΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: