Του Ρούσσου ΒρανάΦοβάσαι για το αύριο; Πηγαίνει η δουλειά σου από το κακό στο χειρότερο; Ξεπέφτει η ζωή σου; Φτιασιδώνεται η σπουδαγμένη κορούλα σου σαν πουτάνα για τον τηλεοπτικό διαγωνισμό «Μοντέλα 2010»; Είναι ο γιος σου στην ανεργία; Σε πνίγει το δάνειο; Σε πρόδωσε το κόμμα που σου υποσχέθηκε τη σωτηρία; Κανένα πρόβλημα. Γιατί έρχεται η ανάκαμψη της οικονομίας.
Η ανάκαμψη αυτή, όμως, που ήδη αναγγέλθηκε στην Αμερική, θα είναι πολύ διαφορετική από όσες είδαμε έως τώρα: όπως λένε οι οικονομολόγοι, για πολλά χρόνια θα συνοδεύεται από μεγάλη ανεργία και φτώχεια. Όχι βέβαια για τους λίγους, αλλά για τους πολλούς. Χωρίς δουλειές, οι άνθρωποι δεν θα έχουν να ξοδέψουν. Κι όσο αυτοί δεν θα ξοδεύουν τόσο δεν θα ανοίγουν οι δουλειές. Πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα εξακολουθήσουν να σπάνε τα μούτρα τους στις τράπεζες για δάνεια. Οι άνθρωποι με τα μεσαία εισοδήματα θα κόψουν τις σπατάλες, καθώς θα ξεπέφτει η αξία της περιουσίας τους. Κι οι άνθρωποι με τα χαμηλά εισοδήματα θα σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι, καθώς δεν θα μπορούν πια να δανείζονται όπως άλλοτε. Στην Αμερική, η πραγματική ανεργία έχει φθάσει στο 20% (όχι όπως τη μετρούν κάλπικα σήμερα, αλλά όπως τη μετρούσαν έντιμα πριν από 30 χρόνια, συμπεριλαμβάνοντας και τους ανέργους που κουράστηκαν πια να ψάχνουν μάταια για δουλειά στα γραφεία εργασίας ή που δουλεύουν θέλοντας και μη περιστασιακά και προσωρινά). Οι εξώσεις έχουν φτάσει σε ύψος ρεκόρ και οι μισοί απολυμένοι εξαργυρώνουν τα συνταξιοδοτικά τους προγράμματα για να βάλουν ένα πιάτο φαΐ στο τραπέζι τους. Όλα αυτά ασφαλώς δεν αποτελούν γερές βάσεις για να στηρίξουν μια νέα ευημερία για όλους. Κι αν αυτά συμβαίνουν στην αμερικανική οικονομία, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τι περιμένει τις χώρες που την είχαν για πρότυπό τους.
Η ανάκαμψη αυτή, όμως, που ήδη αναγγέλθηκε στην Αμερική, θα είναι πολύ διαφορετική από όσες είδαμε έως τώρα: όπως λένε οι οικονομολόγοι, για πολλά χρόνια θα συνοδεύεται από μεγάλη ανεργία και φτώχεια. Όχι βέβαια για τους λίγους, αλλά για τους πολλούς. Χωρίς δουλειές, οι άνθρωποι δεν θα έχουν να ξοδέψουν. Κι όσο αυτοί δεν θα ξοδεύουν τόσο δεν θα ανοίγουν οι δουλειές. Πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα εξακολουθήσουν να σπάνε τα μούτρα τους στις τράπεζες για δάνεια. Οι άνθρωποι με τα μεσαία εισοδήματα θα κόψουν τις σπατάλες, καθώς θα ξεπέφτει η αξία της περιουσίας τους. Κι οι άνθρωποι με τα χαμηλά εισοδήματα θα σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι, καθώς δεν θα μπορούν πια να δανείζονται όπως άλλοτε. Στην Αμερική, η πραγματική ανεργία έχει φθάσει στο 20% (όχι όπως τη μετρούν κάλπικα σήμερα, αλλά όπως τη μετρούσαν έντιμα πριν από 30 χρόνια, συμπεριλαμβάνοντας και τους ανέργους που κουράστηκαν πια να ψάχνουν μάταια για δουλειά στα γραφεία εργασίας ή που δουλεύουν θέλοντας και μη περιστασιακά και προσωρινά). Οι εξώσεις έχουν φτάσει σε ύψος ρεκόρ και οι μισοί απολυμένοι εξαργυρώνουν τα συνταξιοδοτικά τους προγράμματα για να βάλουν ένα πιάτο φαΐ στο τραπέζι τους. Όλα αυτά ασφαλώς δεν αποτελούν γερές βάσεις για να στηρίξουν μια νέα ευημερία για όλους. Κι αν αυτά συμβαίνουν στην αμερικανική οικονομία, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τι περιμένει τις χώρες που την είχαν για πρότυπό τους.
Ακόμη κι όταν οι αριθμοί θα ευημερούν, δεν θα ευημερούν απαραιτήτως και οι άνθρωποι. «Αυτή η μεγάλη ύφεση είναι ένα σημείο κάμψης της οικονομίας σε πολλούς τομείς», λέει στο πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες ο Μαρκ Ζάντι, επικεφαλής των οικονομολόγων της Μoody΄s, της εταιρείας που καθοδηγεί τους διεθνείς τοκογλύφους για να ξεζουμίζουν τις χώρες που χρειάζονται δανεικά. «Πιστεύω πως η ανεργία θα είναι διαρκώς υψηλότερη, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον». Ο αντιπρόεδρος της Goldmann Sachs Ιnternational τα λέει πιο κυνικά: «Οι άνθρωποι πρέπει να ανεχτούν τις ανισότητες σαν έναν τρόπο για να πετύχουμε μεγαλύτερη ευημερία για όλους».
Ο κόσμος άλλαξε, λένε οι οικονομολόγοι, δεν είναι καθόλου αφύσικο η ανάπτυξη να συμβαδίζει με μεγάλη ανεργία και φτώχεια. Ο κόσμος άλλαξε. Μα πώς να αλλάξουμε κι εμείς; Πώς να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι στο εξής θα βγαίνουμε από το σπίτι μας και θα πατάμε πάνω σε κορμιά ξυλιασμένων αστέγων, θα σκοντάφτουμε πάνω σε ουρές ανέργων και θα αποστρέφουμε το βλέμμα από την απλωμένη παλάμη πεινασμένων συνταξιούχων, σφυρίζοντας αδιάφορα;
Ο κόσμος άλλαξε, λένε οι οικονομολόγοι, δεν είναι καθόλου αφύσικο η ανάπτυξη να συμβαδίζει με μεγάλη ανεργία και φτώχεια. Ο κόσμος άλλαξε. Μα πώς να αλλάξουμε κι εμείς; Πώς να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι στο εξής θα βγαίνουμε από το σπίτι μας και θα πατάμε πάνω σε κορμιά ξυλιασμένων αστέγων, θα σκοντάφτουμε πάνω σε ουρές ανέργων και θα αποστρέφουμε το βλέμμα από την απλωμένη παλάμη πεινασμένων συνταξιούχων, σφυρίζοντας αδιάφορα;
ΠΗΓΗ: TA NEA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου