«Drop the Debt» - Διαγράψτε το χρέος

Του ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ

«Drop the Debt» - Διαγράψτε το χρέος, ήταν μία από τις, ξεχασμένες σήμερα, «συνιστώσες» του επονομαζόμενου κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης τη δεκαετία του '90, που έκανε δυναμικά την εμφάνισή του με τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Σιάτλ, τη Γένοβα, τη Φλωρεντία και αλλού, όπου οι ισχυροί του κόσμου μαζεύονταν για να επιβάλουν τις επιθυμίες των λίγων στους πολλούς...

Οι «συνιστώσες» αυτές, που έκαναν πολλές φορές δυναμικά την εμφάνισή τους, εστίαζαν κυρίως στα προβλήματα χρέους των υπανάπτυκτων χωρών της Αφρικής και των αναπτυσσόμενων χωρών της Λατ. Αμερικής, που πλήρωναν ήδη μεγάλο τίμημα για την παγκοσμιοποίηση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και των παραινέσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Οι καμπάνιες για τη διαγραφή του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών έδωσαν αφορμή να ανοίξει μία ευρεία συζήτηση για το πώς και γιατί δημιουργήθηκε το χρέος, για τη βαριά κληρονομιά που έχει αφήσει ακόμη πίσω της στην Αφρική η αποικιοκρατία. Στην καμπάνια για διαγραφή του χρέους των πάμφτωχων χωρών μετέχουν και διασημότητες, όπως ο τραγουδιστής των U2 Μπόνο, που δεν χάνει ευκαιρία να προβάλλει το εν λόγω αίτημα, δεχόμενος επικρίσεις από «σκληρούς» ροκάδες ότι έχει γίνει «μαϊντανός» της διεθνούς... φιλανθρωπίας.

Η κρίση του χρέους φάνταζε μέχρι πρότινος αποκλειστικά πρόβλημα των φτωχών και των υπανάπτυκτων, έως ότου η κατάρρευση της Lehman Brothers, το 2008, έδειξε ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η αρχική κρίση με τα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ έγινε χρηματοπιστωτική, διεθνής, οικονομική και εσχάτως δημοσιονομική, κρίση χρέους που κατατρώει τον αναπτυγμένο πλέον Βορρά, αρχής γενομένης από τους πιο αδύναμους κρίκους: την Ελλάδα και τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Σήμερα λοιπόν περισσότερο παρά ποτέ χρειάζεται η δημιουργία ενός αντίστοιχου κινήματος με αυτού της διαγραφής του χρέους του Τρίτου Κόσμου. Μία πανευρωπαϊκή καμπάνια «διαγραφής του χρέους», όχι με όρους φιλανθρωπίας, αλλά κοινωνικής δικαιοσύνης και ελέγχου. Αυτοί που σήμερα καλούνται να πληρώσουν, στην Ελλάδα και αλλού, δεν είναι αυτοί που δημιούργησαν το χρέος, αλλά αυτοί που δεν είχαν καμία συμμετοχή στις πολιτικές αποφάσεις, δεν είχαν πάρε - δώσε με την Goldman Sachs και το κακό συναπάντημα. Είναι αυτοί που πίστεψαν στα φληναφήματα περί ισχυρής Ελλάδας και Ενωμένης Ευρώπης, για να δουν τη χώρα μας να γυρίζει πίσω στην εποχή της «Ψωροκώσταινας» και την Ευρώπη, σε αυτήν των «ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων».

Οπως άλλωστε δείχνουν οι τελευταίες εξελίξεις σε Ασφαλιστικό και Εργασιακό, η δημοσιονομική κρίση δεν ήταν παρά η αφορμή για να περάσουν οι λεγόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αντί του «καρότου» των παραινέσεων και των οδηγιών, χρησιμοποιείται το «μαστίγιο» της εσωτερικής υποτίμησης, για να αφαιρεθούν δικαιώματα ενός και πλέον αιώνα.

Για όσους μάλιστα «σοκάρονται» από την ιδέα της διαγραφής του χρέους, στην ιστοσελίδα της η βρετανική οργάνωση «Jubilee 2000», που δεν ανήκει στη ριζοσπαστική Αριστερά, μας υπενθυμίζει ότι «η ιδέα πως χρειάζεται διαγραφή του χρέους για να βοηθηθούν οικονομίες να βγουν από μια σύγκρουση ή κρίση δεν είναι καν καινούργια. Το 1953 στη Γερμανία προσφέρθηκε παραγραφή μέρους των χρεών που ήταν πέρα και από τα πιο άγρια όνειρα των σημερινών υπερχρεωμένων φτωχών χωρών». Για να μην αναφερθούμε στον Σόλωνα και στην περιώνυμη «σεισάχθεια» τον 6ο π.Χ. αιώνα, στην Αθήνα.