H.D.S.GREENWAY / THE NEW YORK TIMES
Μια παλιά παροιμία στον κόσμο των «επιχειρήσεων κατασκοπείας» αναφέρει ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών είναι όπως τα καλώδια στους τοίχους. Το σπίτι μπορεί να πουληθεί και οι ιδιοκτήτες να μετακομίσουν, αλλά τα καλώδια είναι εκεί στους τοίχους, περιμένοντας τον νέο ιδιοκτήτη να γυρίσει τον διακόπτη. Αυτό εξηγεί ίσως γιατί, στο τρέχον κατασκοπευτικό σκάνδαλο με εμπλεκομένους τους ρώσους πράκτορες που παριστάνουν τους Αμερικανούς, η μετασοβιετική υπηρεσία ασφαλείας της Ρωσίας (SVR) θα συνέχιζε την «παράνομη» κατασκοπεία ως εάν να μην είχε λήξει ο Ψυχρός Πόλεμος και η ΚGΒ να έκανε ακόμη κουμάντο.
Αλλωστε πολλοί από την τσαρική Οχράνα, την παλιά μυστική αστυνομία της Ρωσίας, συνέχισαν τη σταδιοδρομία τους στην Τσέκα, την αντίστοιχη υπηρεσία της Σοβιετικής Ενωσης που είχε ιδρυθεί από τον πολωνικής καταγωγής Φέλιξ Ντζερζίνσκι αφότου διαμορφώθηκε η Σοβιετική Ενωση το 1917. Γιατί να μη συνέβαινε αυτό όταν η SVR διαδέχθηκε την ΚGΒ;
Τα κόλπα είναι γνωστά από το παρελθόν- μυστικοί κώδικες, αόρατη μελάνη, μυστικά ασύρματα δίκτυα, μεταφορά κρυπτογραφημένων στοιχείων, ανταλλαγές τσαντών σε μυστικές τοποθεσίες. Αραγε θα μάθουμε προσεχώς την κρυψώνα βίντεο όπως στη σκοτεινή υπόθεση κατασκοπείας του αμερικανού Αλγκερ Χις και του σοβιετικού κατασκόπου Γουίτακερ Τσέιμπερς;
Η υπόθεση των ρώσων «κατασκόπων» φαντάζει σαν το ντουλάπι της γιαγιάς- και οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν ήταν τόσο τετριμμένες, ώστε δεν περιείχαν τίποτε το ξεχωριστό.
Οι Ρώσοι δεν χρειαζόταν να πληρώσουν για την εκπαίδευση κατασκόπου στο Χάρβαρντ. Θα μπορούσαν να είχαν στείλει έναν από τους διπλωμάτες τους στη Σχολή Κένεντι και οι αμερικανικοί συνάδελφοί του θα τον είχαν κατατοπίσει, χωρίς να χρειαστεί να διαπράξει το παραμικρό αδίκημα.
Οι Ρώσοι πάντοτε αναρωτιούνται τι μπορεί να σκέφτονται οι Ηνωμένες Πολιτείες για τη χώρα τους. Και η συνηθισμένη απάντηση είναι η εξής: Τίποτε απολύτως. Ο κόσμος έχει προχωρήσει.
Υποψιάζομαι, ωστόσο, ότι οι αξιωματούχοι της μυστικής υπηρεσίας SVR περνούσαν θαυμάσια στο κέντρο της Μόσχας. Οι τρομοκράτες ξεφεύγουν ώστε δύσκολα τους αναγνωρίζει κανείς. Αλλά διεισδύοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες, πραγματικά, είναι σαν να επιστρέφουν σε αυτό που ήξεραν να κάνουν πολύ καλά επί πολύ καιρό. Και αυτό τούς ικανοποιεί, ακόμη και αν δεν είναι πολύ χρήσιμο.
Από την άλλη πλευρά το FΒΙ δεν είναι τόσο αποτελεσματικό στον εντοπισμό των πιλότων που προετοιμάζουν επιθέσεις αυτοκτονίας ή των επίδοξων βομβιστών στην καρδιά της Αμερικής. Προς Θεού, ποιος μπορεί να καταλάβει τις πολυπλοκότητες του Ισλάμ; Αλλά το θέμα των ρώσων κατασκόπων είναι κάτι που μπορεί να το αντιληφθεί κανείς.
Θα μπορούσε να ελπίζει κάποιος πως το FΒΙ χρησιμοποίησε όλη τη δεξιοτεχνία του για να εξαρθρώσει το δίκτυο των κατασκόπων. Αλλά είναι πολύ πιθανόν λιποτάκτες και πρώην μυστικοί πράκτορες της ΚGΒ έπειτα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης να μας γνωστοποίησαν τα κωδικά ονόματα- «κωδικοί εργασίας» στη ρωσική ορολογία - και να μας αποκάλυψαν τις πραγματικές ταυτότητες των κατασκόπων-«μύ- θων» όπως οι Ρώσοι χαρακτηρίζουν τις πλαστές ιστορίες τους. Ενας τέτοιος λιποτάκτης ήταν ο Βασίλι Μιτρόχιν, πλέον βρετανός υπήκοος, ο οποίος συγκέντρωνε επί χρόνια τα μυστικά της υπηρεσίας πληροφοριών της χώρας του.
Είναι δύσκολο για τους Δυτικούς να αξιολογήσουν τη θέση που κατείχαν αυτοί οι επί πολλά χρόνια κατάσκοποι στο πρώην σοβιετικό και νυν ρωσικό φαντασιακό- άνδρες και γυναίκες που αφιερώνουν μια ολόκληρη ζωή στην υπηρεσία, για να γυρίσουν τελικά από το κρύο και να τους απονεμηθούν οι υψηλότερες τιμές από ένα ευγνώμον έθνος. Και η Αμερική είχε ορισμένους ΝΟCs- κατασκόπους με «καμία επίσημη κάλυψη»- εργαζομένους έξω από τις αμερικανικές πρεσβείες. Αυτοί οι λίγοι ΝΟCs, όμως, δεν έμεναν πολλά χρόνια στο επάγγελμα- σε αντίθεση με τους Ρώσους, οι οποίοι πέρασαν τη ζωή τους στον «μυστικό» κόσμο και ανέθρεψαν τα παιδιά τους χωρίς να τους αποκαλύψουν ποτέ το αληθινό τους επάγγελμα.
Η «ελίτ της ελίτ» ήταν οι παράνομοι που έπαιρναν κατευθύνσεις από το τμήμα S της Διεύθυνσης Εξωτερικών Υποθέσεων. Δεν κυκλοφορούσαν στο πολύβουο κέντρο της Μόσχας, ούτε στο κακόφημο, παλιό και πρώην ασφαλίτικο κτίριο Lubyanka, κατά την εποχή του Ντζερζίνσκι, στο κέντρο της πόλης. Οχι, η FCD, η προκάτοχος της ΚGΒ, ήταν εγκατεστημένη στα φινλανδικού στυλ εξοχικά στο Γιασενέβο, νοτιοανατολικά της Μόσχας.
Ο Τζορτζ Μπλέικ, ο βρετανός διπλός πράκτορας της ΚGΒ, σημείωσε ότι «μόνο ένα άτομο που πιστεύει πολύ σε ένα ιδανικό και εξυπηρετεί μια μεγάλη υπόθεση θα συμφωνήσει να αρχίσει μια τέτοια σταδιοδρομία. Αν και η λέξη “αποστολή” είναι ίσως κατάλληλη εδώ... Γι΄ αυτό... μόνο η σοβιετική υπηρεσία πληροφοριών έχει “παράνομους” υπαλλήλους».
Το ίδιο πράγμα θα συνέβαινε και με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Ποιος αμφιβάλλει για την αφοσίωση κάποιου που παριστάνει τον Αμερικανό, ο οποίος είπε σε δικαστή ότι έβαλε την «υπηρεσία» πάνω από τον ίδιο του τον γιο;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου