"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


TOYΡΚΙΑ: Λογοκρισία σε σημαντικό ποιητή του 13ου αιώνα

Λογοκρισία σε ύμνο του  μεγάλου τούρκου ποιητή και σούφι μυστικιστή Γιουνούς Εμρέ του 13ου αιώνα στα σχολικά βιβλία της Τουρκίας αποκαλύπτει η εφημερίδα Evrensel. 

Σύμφωνα με δημοσίευμά της, στα βιβλία της δευτέρας τάξης του λυκείου  ένα από τα τετράστιχα ποιήματος του Εμρέ έχει αφαιρεθεί.

Το επίμαχο τετράστιχο περιγράφει τον ισλαμικό παράδεισο και τα ουρί του, δηλαδή γυναίκες μεγάλης ομορφιάς, πλασμένες με κάθε χάρη από τον Αλλάχ οι οποίες «προσφέρονται» σε όποιον αξιώνεται εκεί την αιώνια ζωή. Ο ποιητής εκφράζει την αγάπη του για τον Θεό, λέγοντας ότι «επιθυμεί μόνον Εκείνον, ούτε παράδεισο, ούτε ουρί».

Το συγκεκριμένο τετράστιχο εκτιμάται ότι θα μπορούσε να επιφέρει σύγχυση στους μαθητές, καθώς ορισμένοι θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι απαξιώνει τον Παράδεισο, την έννοια της μετά θάνατον ανταμοιβής για μία ενάρετη ζωή στη Γη.

Η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης του τουρκικού υπουργείου Παιδείας ισχυρίστηκε ότι ενέκρινε το «εξαφανισμένο» τετράστιχο  του ψαλμού επειδή «τα οφέλη που απαραιτήτως απαιτούνται από  το ποίημα ικανοποιούνται ήδη στην ελλιπή μορφή του». Ομως οι απόψεις των ειδικών επί του θέματος διχάζονται. Αρκετοί ειδήμονες λένε ότι θα πρέπει να διατηρηθεί η ακεραιότητα του ποιήματος, ενώ  πρώην πρόεδρος της ίδιας επιτροπής υποστηρίζει  ότι ένα συγκεκριμένο μέρος του ποιήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για συγκεκριμένο λόγο στο σχολικό εγχειρίδιο.

Ο Εμρέ έχει ασκήσει τεράστια επιρροή στην τουρκική λογοτεχνία και είναι ένας από τους πρώτους γνωστούς τουρκόφωνους ποιητές που συνέθεσαν τα έργα τους στην καθομιλουμένη της εποχής και της περιοχής του, και όχι στα περσικά ή στα αραβικά. Τα ποιήματά του, παρότι απλά σε πρώτη ανάγνωση μαρτυρούν την ικανότητά του να περιγράφει με διαύγεια δυσνόητες μυστικιστικές έννοιες, και γραμμένα εντός της παράδοσης της λαϊκής ποίησης της Ανατολίας, πραγματεύονται ως επί το πλείστων την αγάπη για τον Θεό και την ανθρώπινη μοίρα. 
 
BHMA

Δεν υπάρχουν σχόλια: