Του Κ. Σ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ
Papanikolaou.konstantinos@gmail.com
Ας προσέξουμε την είδηση για να καταλάβουμε τι ακριβώς συνέβη στην Ελλάδα και δυστυχώς τι συμβαίνει ακόμα, επειδή όποιος νομίζει ότι η κρίση ξεπερνιέται σχετικά ανώδυνα κοιμάται βαθιά.
Για επίδειξη «βαριάς αμέλειας» κατηγορεί πρώην πρωθυπουργούς και μεγαλοτραπεζίτες ειδική επιτροπή της Ισλανδίας (διάβαζε και «Ελλάδας»), η οποία επί πολλούς μήνες έψαξε να βρει τι έφταιξε και η οικονομία της Ισλανδίας, που κάποτε θεωρείτο από τις πιο ισχυρές, οδηγήθηκε στην κατάρρευση πριν από ενάμιση χρόνο.
Η 2.300 σελίδων έκθεση αναφέρει λεπτομερώς τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στην κατάρρευση των τριών μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας τον Οκτώβριο του 2008. Οι μεγαλομέτοχοι των τραπεζών αυτών είχαν δανειστεί τεράστια χρηματικά ποσά για άλλες δραστηριότητές τους, αποκρύπτοντας πόσο ευάλωτα ήταν πραγματικά τα συγκεκριμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η Επιτροπή Αλήθειας, όπως ονομάστηκε, επικεφαλής της οποίας είναι ανώτατος δικαστής της Ισλανδίας, αναφέρει ονομαστικά επτά πρώην αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων τους πρώην πρωθυπουργούς. «Αυτοί οι επτά επέδειξαν βαριά αμέλεια στην εκτέλεση των καθηκόντων τους» αναφέρεται. «Είχαν τις απαραίτητες πληροφορίες αλλά δεν έδρασαν όπως έπρεπε και ο ένας έδειχνε με το δάχτυλο το διπλανό του».
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πορίσματα είναι ότι ο τραπεζικός τομέας ξέφυγε από κάθε έλεγχο. Κύρια ευθύνη γι’ αυτό φέρεται να έχει ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας την περίοδο της κατάρρευσης, ο οποίος ως πρωθυπουργός της χώρας την περίοδο 1991 και 2004 είχε προωθήσει την ταχύτατη ιδιωτικοποίηση των τραπεζών. Καθώς δεν υπήρχαν περιορισμοί οι ιδιοκτήτες και στελέχη των τριών μεγάλων τραπεζών της χώρας τους οποίους ο Τύπος είχε χαρακτηρίσει «καταδρομείς Βίκινγκς», «είχαν υπερβολικά εύκολη πρόσβαση σε δάνεια από τις τράπεζές τους» προκειμένου να χρηματοδοτήσουν άλλες επενδύσεις τους, όπως την ομάδα ποδοσφαίρου της Γουέστ Χαμ. Επίσης, μεγάλο μέρος των δανείων χρησιμοποίησαν για να αγοράσουν μετοχές στις τράπεζές τους, γεγονός που οδήγησε στη διόγκωση των μετοχών.
Σύμφωνα με την επιτροπή, σχεδόν το 1/4 του συνολικού κεφαλαίου των τριών τραπεζών είχε χρηματοδοτηθεί από ίδια δάνεια.
Η πρωθυπουργός της Ισλανδίας δήλωσε ότι «η οδυνηρή αλήθεια» θα βοηθήσει να τεθεί τέλος στο θέμα αυτό. «Σίγουρα έγιναν σφάλματα», είπε. «Οι ιδιωτικές τράπεζες απέτυχαν, το σύστημα επίβλεψης απέτυχε, οι πολιτικοί απέτυχαν, η κυβέρνηση απέτυχε, τα ΜΜΕ απέτυχαν και κυρίως απέτυχε η ιδεολογία μιας ελεύθερης αγοράς χωρίς κανόνες».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου