Φέρτε πίσω 500 εκατ. ευρώ

Του ΜΠΑΜΠΗ ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΥ

Πέρυσι τέτοιον καιρό η κυβέρνηση της Ν.Δ. ολοκλήρωνε τη διάθεση του «πακέτου στήριξης και ενίσχυσης του εισοδήματος του αγροτικού κόσμου». Διατέθηκαν 425 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις κατ' εξαίρεσιν και άλλα 75 εκατ. ευρώ με τη μορφή ταμειακών διευκολύνσεων. Επειτα από έναν χρόνο προκαταρκτικών συζητήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πείσθηκε για τη νομιμότητα του πακέτου και αποφάσισε να κινήσει και επισήμως τη διαδικασία εις βάρος της Ελλάδας για παραβίαση των κοινοτικών κανονισμών.

Ο λογαριασμός, όπως περιγράφεται στην απόφαση της 17ης Μαρτίου της Ε.Ε., θα είναι διπλά τσουχτερός. Οι αγρότες θα κληθούν να επιστρέψουν τις ενισχύσεις που πήραν και η Ελλάδα θα πληρώσει πρόστιμο αντίστοιχο του συνολικού ποσού. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το πακέτο Χατζηγάκη συνιστούσε «ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων κλάδων παραγωγής» και όχι πακέτο αποζημιώσεων.

Από την αλληλογραφία Αθηνών-Βρυξελλών προκύπτει ότι η προηγούμενη κυβέρνηση αμέλησε ακόμη και τις τυπικές διαδικασίες. Πρώτα αποφάσισε τη χορήγηση του πακέτου, στις 22 Ιανουαρίου 2009, κατόπιν υπεγράφη η κοινή υπουργική απόφαση στις 30 Ιανουαρίου και μετά ενημέρωσε την αρμόδια επίτροπο, Μάριαν Φίσερ Μπόελ, στις 9 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με την Κομισιόν, «οι ενισχύσεις που χορηγούνται και καταβάλλονται χωρίς προηγούμενη κοινοποίηση συνιστούν παράνομη ενίσχυση».

1 Στη δεύτερη απαντητική επιστολή του, στις 20 Μαρτίου 2009, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προσπάθησε να δικαιολογήσει το πακέτο στο πλαίσιο του ασφαλιστικού καθεστώτος με το οποίο καλύπτει ο ΕΛΓΑ τους αγρότες. Ανέφερε μάλιστα ως προηγούμενο τις αποζημιώσεις που είχαν δοθεί το 2008 στους πυρόπληκτους του καλοκαιριού του 2007. Ο ΕΛΓΑ είχε πάρει δάνειο συνολικού ύψους 444 εκατ. ευρώ το 2008 για τους πυρόπληκτους και 425 εκατ. ευρώ το 2009 για τους αγρότες που βγήκαν στα μπλόκα. Η Επιτροπή ζήτησε με νέα επιστολή της τις δανειακές συμβάσεις.

2 Από την ανάγνωση των συμβάσεων προέκυψαν νέα ερωτήματα. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που αναφέρονται στην απόφαση της Ε.Ε., ο ΕΛΓΑ ως ασφαλιστικός οργανισμός είχε το 2008 έσοδα ύψους 88 εκατ. ευρώ από τις ασφαλιστικές εισφορές που παίρνει από τους αγρότες (3% για τα προϊόντα φυτικής προέλευσης και 0,5% για τα προϊόντα ζωικής προέλευσης).

Με έσοδα αυτής της τάξεως, αμφισβητείται ότι θα καταφέρει να καλύψει τις δανειακές του υποχρεώσεις. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να κλείσει την υπόθεση, διαβεβαίωσε την Κομισιόν ότι θα προχωρήσει το 2010 στην αύξηση της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς και τα έσοδα του οργανισμού θα αυξηθούν σε 150 εκατ. ευρώ τον χρόνο.

3 Οι υπηρεσίες της Κομισιόν με επιστολή τους στις 14 Σεπτεμβρίου 2009 ζήτησαν μέσα σε διάστημα 10 ημερών αναλυτικές πληροφορίες για την αλλαγή του ασφαλιστικού καθεστώτος. Ωστόσο δύο μέρες αργότερα με ηλεκτρονικό μήνυμα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ζητούσε προθεσμία να απαντήσει στις 13 Οκτωβρίου. Στις 4 Οκτωβρίου ήταν οι εθνικές εκλογές.

4 Στις 19 Οκτωβρίου 2009, η Κομισιόν επανήλθε και ζήτησε από τη νέα ηγεσία του υπουργείου να στείλει όλες τις συμπληρωματικές πληροφορίες, ώστε να προχωρήσει στην τελική αξιολόγηση. Η επιστολή της υπουργού Κατερίνας Μπατζελή με τις συμπληρωματικές πληροφορίες δόθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2009. Στην επιστολή παρατίθεται και η προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης για «αναδιάρθρωση του ΕΛΓΑ και γενικότερα του γεωργοασφαλιστικού συστήματος της χώρας». Διατυπώνεται επίσης η δέσμευση ότι μέσα σε τρεις μήνες θα δώσει στις Βρυξέλλες το τελικό σχέδιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άφησε επιπλέον περιθώριο ενός μήνα. Αφού και αυτό το διάστημα πέρασε χωρίς να πάρει το σχέδιο, προχώρησε στην επίσημη διαδικασία εις βάρος της Ελλάδας και προειδοποιεί με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αφήνει μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο επανεξέτασης και των αποζημιώσεων που είχαν δοθεί το 2008 για τις καταστροφές του 2007, συνολικού ύψους 386 εκατ. ευρώ. Από αυτό το ποσό, μόνον τα 145 εκατ. ευρώ διατέθηκαν για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων με αποφάσεις της Επιτροπής για τους πυρόπληκτους του 2007 και του 2006.

πηγη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ