"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η καταστροφή της Σμύρνης λογοκριμένη καρέ καρέ

Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ

Η ζέστη της πυρκαγιάς που έκαψε το 1922 τη Σμύρνη είναι ακόμα αισθητή μέσω της αμερικανικής πολεμικής τηλε-σειράς «The Pacific», η οποία μεταδίδεται και στην Τουρκία, αλλά λογοκριμένη στα σημεία που σχετίζονται με την καταστροφή της Σμύρνης.  Η σειρά έχει για θέμα τις μάχες που έγιναν στις ακτές του Ειρηνικού, με πρωταγωνιστές Ιάπωνες και συμμαχικούς στρατιώτες κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σε κάποιο σημείο εμφανίζεται Ελληνίδα της Σμύρνης, η οικογένεια της οποίας μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε στην Αυστραλία, να συνομιλεί με Αμερικανό στρατιώτη και να του λέει πως «οι Τούρκοι μπήκαν το 1922 στη Σμύρνη και την έκαψαν...».

Η σειρά άρχισε να προβάλλεται στις 18 Απριλίου στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι CNBCe, το οποίο ανακοίνωσε ότι ο συγκεκριμένος διάλογος «πληγώνει την τουρκική κοινή γνώμη, ενώ συνιστά αντίφαση προς την ιστορική πραγματικότητα. Για τον λόγο αυτό και επειδή δεν θα αλλοιωθεί η ενότητα της σειράς αν δεν μεταδοθεί το συγκεκριμένο σημείο, έχει αφαιρεθεί ο εν λόγω διάλογος».

Μερικές μέρες πριν από την ανακοίνωση αυτή η βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (αξιωματική αντιπολίτευση) Τζανάν Αριτμάν κατέθεσε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ερώτηση προς τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου ζητώντας να απαντηθεί για ποιος λόγο το υπουργείο δεν έχει προβεί σε πρωτοβουλία σχετικά με τη σειρά. Η βουλευτής ανάφερε στην ερώτησή της ότι «η πυρκαγιά στη Σμύρνη είχε προκληθεί από αρμενικές συμμορίες, πράγμα που τεκμηριώνεται και από τη σχετική έκθεση του Πολ Γκρέσκοβιτς, που την εποχή εκείνη ήταν διευθυντής της πυροσβεστικής υπηρεσίας στη Σμύρνη».

Στα τέλη Μαρτίου άρχισε να κάνει το θέμα την εμφάνισή του στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Στις 31 Μαρτίου, η ιστοσελίδα της εφημερίδας «Χουριέτ» φιλοξένησε τις απόψεις του αρθρογράφου της ιστοσελίδας Γιασάρ Ακσοϊ σχετικά με το «ποιος έκαψε τη Σμύρνη». Ο Ακσοϊ υπογράμμιζε ότι «δεν μπορεί να ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι τη Σμύρνη έκαψε ο ελληνικός στρατός», αφού «ο ελληνικός στρατός αποχώρησε από τη Σμύρνη στις 9 Σεπτεμβρίου, ενώ η φωτιά ξέσπασε στις 13».

Σημειώνεται ότι τα σχολικά βιβλία και η γενικότερη βιβλιογραφία στην Τουρκία ανέκαθεν προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι ο ελληνικός στρατός έκαψε τη Σμύρνη. Ο Ακσοϊ διατύπωνε στη συνέχεια το ερώτημα αν έκαψαν τη Σμύρνη οι Τούρκοι, για να σημειώσει ότι «ο ισχυρισμός αυτός, στον βαθμό που δεν τεκμηριώνεται με αδιάσειστα στοιχεία, είναι συκοφαντία». Τέλος, διατύπωνε το ερώτημα αν οι δράστες ήταν Αρμένιοι, για να σημειώσει ότι «δεν μπορεί να ευσταθεί και ο ισχυρισμός αυτός, αφού στην περίπτωση αυτή θα έχουμε κατηγορήσει στο σύνολό της μια εθνότητα, μια μειονότητα». Ο Ακσοϊ έκανε πάντως λόγο για διεθνή στοιχεία, τα οποία αναφέρουν ότι «την πυρκαγιά προκάλεσαν Αρμένιοι τρομοκράτες».

Δεν υπάρχουν σχόλια: