"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


«ΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΝ» ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΗ Η ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ


Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ

Την τραγική διαπίστωση ότι η άλλοτε ανθούσα Ελληνική ομογένεια της Κων/λης βρίσκεται ένα βήμα πριν από τον οριστικό της θάνατο, έκανε η Τουρκική εφημερίδα Σταρ, (17/1), σε ένα αποκαλυπτικό άρθρο της όπου περιγράφεται η σκληρή πραγματικότητα για το ζοφερό μέλλον της Ελληνικής μειονότητας της Κωνσταντινούπολης. Η Τουρκική εφημερίδα αναφερόμενη σε μία έρευνα που έκανε στα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της ομογένειας, διαπίστωσε ότι από τα 22 υπάρχοντα σήμερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελληνικής ομογένειας της Πόλης, στην πραγματικότητα λειτουργούν μόνο τα 11, ενώ ο συνολικός αριθμός των μαθητών έχει πέσει στο αποκαρδιωτικό νούμερο των 214 μαθητών σε όλη την Κωνσταντινούπολη.

Σύμφωνα με την ίδια την Τουρκική εφημερίδα, ορισμένα Σχολεία της Ελληνικής ομογένειας λειτουργούν ...; μόνο με ένα η δύο μαθητές. Η εικόνα δυστυχώς είναι αποκαρδιωτική από τις έρημες Σχολικές αίθουσες που κάποτε έσφυζαν από ζωή και στα προαύλιά τους ακούγονταν χαρούμενες Ελληνικές φωνές που έδιναν ξεχωριστό τόνο στην καθημερινή ζωή της ομογένειας της Πόλης.

Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα στοιχεία που παραθέτει στην εφημερίδα η ίδια η Διεύθυνση Εθνικής Παιδείας της Πόλης, των Ελληνικών Σχολείων των περιοχών Μπακίρκιοϊ, Γιεσίλκιοϊ, Μπεΰογλου, (άλλοτε ανθούσα Ελληνική περιοχή), Ταράμπια, (τα γνωστά Θεραπιά), Γιενίκιοϊ, Φερίκιοϊ, Καράκιοϊ και Κουρτουλούς. Σε όλες αυτές τις περιοχές, στα εννέα υπάρχοντα Ελληνικά Δημοτικά Σχολεία, δεν υπάρχει πλέον κανένας μαθητής για να παρακολουθήσει μαθήματα με αποτέλεσμα να πάψουν πλέον να λειτουργούν. Επίσης το Ρωμαίικο Λύκειο της Χάλκης και το Ιωακείμιο Παρθεναγωγείο, έμειναν από μαθητές με αποτέλεσμα και αυτά τα άλλοτε πασίγνωστα Ελληνικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Πόλης πού σε άλλες εποχές είχαν εκατοντάδες σπουδαστές, να πάψουν να λειτουργούν.

Tα μόνα σήμερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της ομογένειας που παραμένουν σε κάποια λειτουργική δυνατότητα, είναι το Ζωγράφειο Λύκειο, με 50 μαθητές, το Ζάππειο Δημοτικό Σχολείο, με 93 μαθητές, (εδώ να σημειώσουμε ότι αρκετοί μαθητές είναι Αραβόφωνοι Χριστιανοί από την περιοχή της Αντιόχειας), και το Λύκειο του Φαναριού, με 40 μαθητές.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι μερικά Σχολεία λειτουργούν με ένα η δύο μαθητές, μία άκρως αποκαρδιωτική εικόνα, όπως το Δημοτικό Σχολείο του Καντίκιοϊ που έχει μόνο ένα μαθητή.

Τη θλιβερή αυτή κατάσταση που προδικάζει και το επιθανάτιο μέλλον της Ελληνικής ομογένειας, περιγράφουν στην Τουρκική εφημερίδα οι ίδιοι οι σημερινοί Διευθυντές των Ελληνικών Σχολικών Ιδρυμάτων της Πόλης, όπως ο Γενικός Διευθυντής των Ρωμαίιϊκων Σχολείων, Χρήστος Παστερματζίολγου, η Διευθύντρια του Ζαππείου, Ευαγγελία Καναριά και ο Διευθυντής του Σχολικού Ιδρύματος του Ζωγράφειου Λυκείου, Λάκης Βίνγκας που δίνουν και τον χαρακτηριστικό τόνο της γενικής ερήμωσης των σχολικών αιθουσών.

Το ενδιαφέρον σε όλο αυτό το αποκαλυπτικό δημοσίευμα είναι ότι το συμπέρασμα που βγάζουν οι Τούρκοι και ο ίδιος ο Διευθυντής Εθνικής Παιδείας της Κωνσταντινούπολης, Μουαμέρ Γιντλίς, είναι ότι αφού δέν υπάρχουν πλέον μαθητές στα μειονοτικά Ελληνικά Σχολεία το επόμενο βήμα είναι να ...; κλείσουν οριστικά και τυπικά γιατί τι άλλο μπορεί να γίνει; Έτσι θα βάλουμε και την τυπική ταφόπλακα στην Ελληνική ομογένεια της Κωνσταντινούπολης, την ίδια στιγμή που ο Ερντογάν θέτει θέμα της Μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης, όπου ο πληθυσμός της συνεχώς αυξάνεται και τα Σχολεία της, όπως το καινούργιο Σχολικό Ίδρυμα της Κομοτηνής, το άλλοτε Τζελάλ Μπαγιάρ, κατακαίνουριο και γεμάτο από εκατοντάδες μαθητές της Μουσουλμανικής μειονότητας, δίνει ένα θλιβερό κοντράστ με την άλλοτε ιστορική Ελληνική ομογένεια της Πόλης.

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ...; ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ
Όπως είναι φυσικό όλο αυτό το κλίμα της σταδιακής ερήμωσης της ομογένειας της Κωνσταντινούπολης, έχει άμεσο αντίχτυπο και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, που για πολλούς Τούρκους φαντάζει σαν ένα επικίνδυνο διαλυτικό στοιχείο για την ίδια την ακεραιότητα της Τουρκίας.

Είναι πολύ χαρακτηριστικό το επεισόδιο που δημιουργήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου, που δίνει και το κλίμα που εξακολουθεί να υπάρχει στην επίσημη Τουρκία για το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Την ημέρα εκείνη στα πλαίσια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης που έχει ανακηρυχτεί η Κωνσταντινούπολη για το 2010, γίνονταν τα εγκαίνια της έκθεσης των Ρωμαίϊκων Εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης που υπήρχαν και ανθούσαν στην Πόλη στις αρχές του εικοστού αιώνα. Για την εκδήλωση αυτή λοιπόν, το Ελληνικό Προξενείο της Κωνσταντινούπολης κυκλοφόρησε μία πρόσκληση όπου καλούνταν οι προσκεκλημένοι σε τρεις γλώσσες να παραβρεθούν και να τιμηθούν τα εγκαίνια της έκθεσης. Η πρόσκληση αυτή λοιπόν, στο Ελληνικό και Αγγλικό της κείμενο το Πατριαρχείο αποκαλούνταν, όπως είναι το σωστό, Οικουμενικό, ενώ στην Τουρκική αποφεύγονταν παρόμοια αναφορά. Όμως ακόμα και αυτή η αναφορά, που σημειωτέον οι αρμόδιοι απέφυγαν να την γράψουν στα Τουρκικά, επειδή γράφτηκε στα Ελληνικά και στα Αγγλικά προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Τουρκικών αρχών.

Οι Τούρκοι έσπευσαν αμέσως να υπενθυμίσουν με αυστηρό τρόπο στούς διοργανωτές της έκθεσης ότι για την Τουρκία δεν υπάρχει κανένα Οικουμενικό Πατριαρχείο και ότι η Τουρκία δεν αποδέχεται τέτοιους χαρακτηρισμούς που δεν είναι, σύμφωνα με τούς Τούρκους, συμβατοί με τις Διεθνείς Συνθήκες που καθορίζουν την παραμονή του Πατριαρχείου στην Πόλη. Το θλιβερό είναι πως η υπόθεση αυτή έγινε γνωστή και σε μεγάλο Αμερικανικό κανάλι που παρουσίασε την έκθεση στο Αμερικανικό κοινό και έτσι το θέμα σχολιάστηκε και Διεθνώς. Δημιουργήθηκε μεγάλο ζήτημα για να γίνει Διεθνώς κατανοητό ότι οι Τούρκοι και σε αυτό το καθαρά τυπικό θέμα παραμένουν αδιάλλακτοι και άτεγκτοι, προκαλώντας σε κάθε ευκαιρία ζητήματα κατά της ίδιας της λειτουργίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που πρόσφατα δημιούργησε μεγάλο ζήτημα στο εσωτερικό της Τουρκίας με τις γνωστές δηλώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη ότι «στην Τουρκία με σταυρώνουν», αναφερόμενος κυρίως στο ζήτημα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.

ΒΑΘΥ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
Διάφορες οργανώσεις στο παρελθόν είχαν βάλει στο στόχο τους την ομογένεια και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. «Super NATO», «Εργκενεκόν», «Καφές», «Επιχείρηση Βαρεία», είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά ονόματα τουρκικών παραστρατιωτικών οργανώσεων του Τουρκικού Βαθέως Κράτους που είχαν σαν στόχο τους την φυσική εξόντωση και την πλήρη και οριστική εξαφάνιση της ομογένειας της Κωνσταντινούπολης.

Είναι αλήθεια πως έχουν γραφτεί και ειπωθεί πάρα πολλά για τούς τρόπους και τις μεθόδους που εφάρμοσε η Τουρκία μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, με κύριο σκοπό τον αφανισμό της Ελληνικής μειονότητας που παρέμενε σαν μη ανταλλάξιμη στην Κωνσταντινούπολη και τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο. Αρκεί μόνο να αναφέρουμε πως συχνά επώνυμοι Τούρκοι διανοούμενοι, όπως ο γνωστός συγγραφέας Αζίζ Νεσίν, και ο πιο σύγχρονός μας Νομπελίστας Ορχάν Παμούκ, έχουν κατακρίνει αυτή την πολιτική και έχουν στιγματίσει την εξόντωση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης που αποτελούσε γι αυ­τούς ένα από τα βασικά στοιχεία της ίδιας ύπαρξης τής Πόλης.

Ο Αζίζ Νεσίν, μετά τα γεγονότα του 1955 και το ιστορικό πογκρόμ και ενώ βρίσκονταν κρατούμενος στις φυλακές σαν υπεύθυνος, γιατί η τότε κυβέρνηση Μεντερές είχε κατηγορήσει τούς αριστερούς σαν υπαίτιους για τα γεγονότα, είχε παραδεχτεί πως οι συμφορές που είχαν βρει τούς συμπατριώτες του Ρωμηούς, ήταν πολύ μεγαλύτερες από ότι μπορούσε να φανταστεί. Ο Νεσίν έτυχε να είναι αυτόπτης μάρτυρας από το αυτοκίνητο της Τουρκικής Αστυνομίας όπου τον μετέφεραν στα κρατητήρια της Κωνσταντινούπολης, στα λεηλατημένα σπίτια της περιοχής του Γαλατά.

Ο δε Ορχάν Παμούκ σε ένα ξέσπασμα αλήθειας είχε καταθέσει σε μία συνέντευξή του στο τουρκικό περιοδικό Ακτουέλ, πριν από τρία χρόνια, πως «η σημερινή Κωνσταντινούπολη είναι σαν ένα φάντασμα, μοιάζει να μην είναι η αληθινή, η πραγματική Κωνσταντινούπολη. Βλέπουμε στούς δρόμους χιλιάδες άγνωστες φυσιογνωμίες που κυκλοφορούν με ένα βάρος στο κεφάλι, άνθρωποι που έχουν έρθει από τα βάθη της Ανατολής, ξένοι στην Πόλη και στο φυσικό της περιβάλλον. Που είναι η αληθινή Κωνσταντινούπολη; Που είναι οι Ρωμηοί που κοσμούσαν κάποτε τις ιστορικές περιοχές και έδιναν τον τόνο στην ζωή της Πόλης; Έχει αλλάξει τόσο πολύ η Πόλη που αισθάνομαι σαν να είμαι ένας ξένος, ένας μετανάστης στην ίδια μου την Πατρίδα. Θυμάμαι σε ένα στενό του Γαλατά κάποιο κύριο Σωκράτη που είχε ένα γαλακτοπωλείο. Σήμερα ο Σωκράτης δεν είναι πια εδώ και στο ίδιο μέρος μένουν κάποιοι ένοικοι που έχουν έρθει από τα βάθη της Ανατολίας».

Η Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με τα ίδια τα Οθωμανικά στοιχεία, είχε στις αρχές του εικοστού αιώνα τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αστικού πληθυσμού στην Ελληνική ιστορία με πληθυσμό πάνω από 200.000, (για πολλούς 350.000), όταν η Ελληνική πρωτεύουσα, η Αθήνα, δεν αριθμούσε παρά μερικές δεκάδες χιλιάδες πληθυσμό.

Σήμερα δεν είναι παρά μία θλιβερή ανάμνηση και κάποια εναπομείναντα σημάδια που επιμένουν να δείχνουν πως ακόμα υπάρχει κάποια Ελληνική σπίθα να σιγοκαίει κάτω από το τεράστιο βάρος ενός ασύνταχτου και πολύμορφου πληθυσμού, πάνω από 12 εκατομμύρια, ως επί το πλείστον Επυλίδων και Ασιατών μεταναστών.

Τη μεγαλύτερη ευθύνη για αυτόν τόν σύγχρονο εξανδραποδισμό, που κράτησε με διάφορες φάσεις περίπου εξήντα χρόνια, την φέρουν ακέραια οι Ελληνικές Κυβερνήσεις από το 1950 και μετά που έχουν δείξει χαρακτηριστική αδιαφορία για την τύχη της Ελληνικής ομογένειας της Τουρκίας.

Εκείνο όμως που μας ενδιαφέρει και θα εξετάσουμε παρακάτω, είναι η συνολική στάση και πολιτική της σύγχρονης Τουρκίας έναντι της Ελληνικής ομογένειας, και πως διαμορφώθηκε αυτή, και ποιο ρόλο παίζει η ύπαρξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ένας θεσμός για τον οποίο ακούγονται διάφορες απόψεις όσον αφορά την χρησιμότητα της ύπαρξής του, και τον ρόλο που μπορεί να παίξει στην πορεία της Ορθοδοξίας αλλά και στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Βασικά δύο είναι τα κυρίαρχα στοιχεία που καθορίζουν τη στάση και την πολιτική της Τουρκίας έναντι της ισχνής, υπαρκτής ακόμα Ελληνικής μειονότητας της Τουρκίας:

α) Η διάσταση της ομηρίας και ο χειρισμός της ομογένειας σαν ένας μοχλός πίεσης προς επίτευξη των τουρκικών στόχων και επεκτατικών σχεδίων στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και,

β) Η διάσταση των εύθραυστων εσωτερικών ισορροπιών στην ίδια την Τουρκία, που όσο και αν φαίνεται κατ αρχή παράλογο, η ύπαρξη της Ελληνικής ομογένειας και κυρίως του Οικουμενικού Πατριαρχείου παίζει για πολλούς σημαντικό ρόλο.

Με βάση αυτές τις αρχές η Τουρκική πολιτεία, ανεξάρτητα από το ποια είναι κάθε φορά η Τουρκική κυβέρνηση, ακολουθεί βήμα-βήμα συγκεκριμένη πολιτική εξόντωσης της Ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης. Άραγε σήμερα βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο, σε δόξα της μόνιμης αδιαφορίας των εκάστοτε Ελληνικών Κυβερνήσεων;

ΥΓ. Όσο κι αν αγκαλιάζεται ο κ.Βαρθολομαίος με τον Πάπα,όσο κι αν χαριεντίζεται και γλεντά μετους ισχυρούς της εξουσίας και του χρήματος, όσο και αν πρασινίσει ακόμα ο «πράσινος» Πατριάρχης Φαναρίου φαίνεται πως δεν καταφέρνει να προσθέσει έλαιο στην εσβεσμένη για την Ορθόδοξη Πίστη λυχνία του Φαναρίου .

Δεν υπάρχουν σχόλια: