Του ΜΑΚΗ ΚΟΨΙΔΗΑνένταχτος της Αριστεράς)
«Το τείχος το επέβαλε ο ιμπεριαλισμός. Προστάτευε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας», ισχυρίστηκε η Αλέκα Παπαρήγα.
Τι θλιβερή δήλωση! Και όμως. Κάτι τέτοια λέγαμε και εμείς. Πολλοί από όσους θητεύσαμε στο κομμουνιστικό κίνημα. Και τα λέγαμε για χρόνια. Και θυμώναμε με όσους αμφισβητούσαν την «απόλυτη αλήθεια μας». Και στραβοκοιτάζαμε, αν δεν θεωρούσαμε ύποπτους, όσους αμφισβητούσαν το όνειρό μας για μια δίκαιη, σοσιαλιστική κοινωνία. Ομως το «όνειρο» κάποτε τελειώνει. Πολλοί ξύπνησαν.
Αλλοι ξύπνησαν το '68 με τα τανκς στην Πράγα. Αλλοι το '89 από τον γδούπο, που έκανε πέφτοντας το τείχος. Αλλοι, όσοι ήμασταν σε λήθαργο, όταν νιώσαμε στο πετσί μας τον εγχώριο σταλινισμό. Πάλι καλά.
Ομως ότι το όνειρο είχε γίνει εφιάλτης φαινόταν καθαρά πολύ καιρό πριν. Τουλάχιστον από την κορύφωση του δράματος του «υπαρκτού», την περίοδο της σταλινικής τρομοκρατίας. Ηταν τότε, που σύσσωμο το ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές κομμουνιστικό κίνημα δόξαζε τον «πατερούλη». Τότε που δεν ακουγόταν «κιχ» για τα εγκλήματα του καθεστώτος. Τότε που τα ευγενέστερα ιδανικά θυσιάζονταν για τη στήριξη μιας διεφθαρμένης νομενκλατούρας. Τότε που το «βασίλειο της ελευθερίας» έδινε τη θέση του στο βασίλειο του τρόμου. Τότε που η ολοκληρωτική σκέψη τσάκιζε κάθε λογική.
Ολοκληρωτική σκέψη που αγκάλιασε από τη μεταπολίτευση, άλλους λιγότερο-άλλους περισσότερο, πολλούς από μας που δεν ζήσαμε αυτή την περίοδο. Ομως ζούσαμε την κόκκινη χίμαιρα. Βιώναμε την ολοκληρωτική πρακτική που καθήλωνε τη βούληση για την αλήθεια. Που ωθούσε στη στήριξη του εφιάλτη.
Αλλοι ξύπνησαν το '68 με τα τανκς στην Πράγα. Αλλοι το '89 από τον γδούπο, που έκανε πέφτοντας το τείχος. Αλλοι, όσοι ήμασταν σε λήθαργο, όταν νιώσαμε στο πετσί μας τον εγχώριο σταλινισμό. Πάλι καλά.
Ομως ότι το όνειρο είχε γίνει εφιάλτης φαινόταν καθαρά πολύ καιρό πριν. Τουλάχιστον από την κορύφωση του δράματος του «υπαρκτού», την περίοδο της σταλινικής τρομοκρατίας. Ηταν τότε, που σύσσωμο το ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές κομμουνιστικό κίνημα δόξαζε τον «πατερούλη». Τότε που δεν ακουγόταν «κιχ» για τα εγκλήματα του καθεστώτος. Τότε που τα ευγενέστερα ιδανικά θυσιάζονταν για τη στήριξη μιας διεφθαρμένης νομενκλατούρας. Τότε που το «βασίλειο της ελευθερίας» έδινε τη θέση του στο βασίλειο του τρόμου. Τότε που η ολοκληρωτική σκέψη τσάκιζε κάθε λογική.
Ολοκληρωτική σκέψη που αγκάλιασε από τη μεταπολίτευση, άλλους λιγότερο-άλλους περισσότερο, πολλούς από μας που δεν ζήσαμε αυτή την περίοδο. Ομως ζούσαμε την κόκκινη χίμαιρα. Βιώναμε την ολοκληρωτική πρακτική που καθήλωνε τη βούληση για την αλήθεια. Που ωθούσε στη στήριξη του εφιάλτη.
Αν και υπήρξαν πολλές ευκαιρίες αλλά και πηγές που αποκάλυπταν την τραγωδία, εμείς το βιολί μας: Προπαγάνδα της CIA τα γκούλαγκ. Πράκτορες του ιμπεριαλισμού οι διαφωνούντες κομμουνιστές. Κατασκευάσματα των δυτικών μυστικών υπηρεσιών οι δίκες της Μόσχας. Εργο των αντεπαναστατών η εξέγερση του '53, στη Γερμανία. Υπεράσπιση του σοσιαλισμού και του διεθνούς δικαίου, τα τανκς στη Βουδαπέστη το '56. «Αμυντική» η εισβολή των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν.
Πρόκειται για αυτοκριτική, για αυτομαστίγωμα; Οχι μόνο. Κυρίως πρόκειται για μία μικρή αναδρομή για το πού μπορεί να σε οδηγήσει η ολοκληρωτική σκέψη. Για το πώς, δηλαδή, ένας αγώνας για την προώθηση των ευγενέστερων ιδανικών για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη μπορεί να μετατραπεί σε στήριξη ή έστω ανοχή μιας από τις μελανότερες περιόδους της ευρωπαϊκής ιστορίας.
Πρόκειται για αυτοκριτική, για αυτομαστίγωμα; Οχι μόνο. Κυρίως πρόκειται για μία μικρή αναδρομή για το πού μπορεί να σε οδηγήσει η ολοκληρωτική σκέψη. Για το πώς, δηλαδή, ένας αγώνας για την προώθηση των ευγενέστερων ιδανικών για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη μπορεί να μετατραπεί σε στήριξη ή έστω ανοχή μιας από τις μελανότερες περιόδους της ευρωπαϊκής ιστορίας.
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου