"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Ο "τιποτένιος θρίαμβος" της Ευρωπαϊκής τραπεζικής "ένωσης"


Κάθε επεισόδιο της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους μάλλον επιβεβαιώνει μια υπάρχουσα τάση. 

Σε κάθε ιστορική συμφωνία απέλπιδα υπεκφυγή οι ευρω-αισιόδοξοι βρίσκουν στοιχεία πολιτικής βούλησης να γίνει ό,τι απαιτείται για να επιλυθεί η κρίση, ενώ οι ευρω-απαισιόδοξοι βρίσκουν αποδείξεις της αδυναμίας του συνασπισμού να λάβει σκληρές αποφάσεις. 

Το ίδιο ισχύει με τη συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. να δώσουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εποπτική εξουσία επί των τραπεζών της Ευρωζώνης. Η συμφωνία θα ήταν ένα από τα θέματα προς συζήτηση από τους ηγέτες της Ε.Ε. στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών . Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, δεν είχε αμφιβολίες για τη σημασία της συμφωνίας, η οποία «δείχνει για άλλη μια φορά ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει την πολιτική βούληση και τη δυνατότητα να δράσει γρήγορα σε ιστορικά ζητήματα». Και για να πούμε την αλήθεια χωρίς να αδικήσουμε τους ξενυχτισμένους υπουργούς και το στρατόπεδο των ευρω-αισιόδοξων, πολλά ακανθώδη ζητήματα επιλύθηκαν στη διάρκεια της νύχτας.

Η μακρόχρονη έριδα μεταξύ Γάλλων και Γερμανών για την έκταση των αρμοδιοτήτων της ΕΚΤ διευθετήθηκε: η Τράπεζα θα αναλάβει άμεση ευθύνη για τράπεζες με ενεργητικό άνω των 30 δισ. ευρώ ή με ισολογισμούς που θα ανέρχονται σε τουλάχιστον 20% του εθνικού ΑΕΠ. Οι τράπεζες αυτές είναι περίπου 200. Οι μικρότερες, όπως τα γερμανικά ταμιευτήρια, θα εποπτεύονται από εθνικές αρχές, αλλά η ΕΚΤ θα έχει αρμοδιότητα να παρέμβει αν χρειαστεί.

Νέες διευθετήσεις έγιναν ώστε να εξασφαλισθεί η ικανοποιητική έκβαση σε περιπτώσεις «σύγκρουσης συμφερόντων» ανάμεσα στις αρμοδιότητες χάραξης νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ και του νέου εποπτικού ρόλου της από το 2014. Χώρες εκτός Ευρωζώνης, όπως η Βρετανία, εξασφάλισαν ότι η εποπτεία δεν θα επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή της Ε.Ε.

Ομως, και οι ευρω-απαισιόδοξοι έχουν πάρα πολλά να προσάψουν. Οι λεπτομέρειες για το πώς ακριβώς θα μπορέσει η ΕΚΤ να παρακάμψει τις εθνικές εποπτικές αρχές των μικρότερων τραπεζών είναι ασαφείς. Αγνωστο παραμένει πόσο σύντομα θα μεταφραστεί η συμφωνία σε απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των προβληματικών τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Το βασικότερο:  
Οπως έχουμε ξαναγράψει, η δημιουργία ενιαίας εποπτικής αρχής είναι το εύκολο σε μια τραπεζική ένωση. Η ΕΚΤ θα είναι σε θέση να εντοπίζει προβλήματα και να απαιτεί δράση. Ομως, παραμένει το ζήτημα του ποιος πληρώνει όταν κάποιο κράτος αντιμετωπίζει πρόβλημα. 

Αν η ΕΚΤ ζητήσει να κλείσει μια προβληματική τράπεζα στην Ιταλία, ο λογαριασμός σήμερα θα βρεθεί στο τραπέζι της Ρώμης. Αν οι καταθέτες σε μια πορτογαλική τράπεζα ανησυχήσουν, η Λισσαβώνα είναι εκείνη που πρέπει να τους καθησυχάσει.

Οι δύο στύλοι της τραπεζικής ένωσης, το κοινό ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών που πτωχεύουν και το ενιαίο πρόγραμμα ασφάλισης καταθέσεων προς αποφυγή μαζικών αναλήψεων από τις τράπεζες, δεν εθίγησαν καν ως θέμα. Αυτό σημαίνει ότι τα δηλητηριώδη δεσμά μεταξύ ασθενών κρατών και ασθενών τραπεζών παραμένουν άθικτα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: