"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Στα «τυφλά» λειτουργούν οι τράπεζες σπέρματος


Πόσες κυήσεις καταγράφονται ετησίως στην Ελλάδα μέσω των τραπεζών σπέρματος; Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας των σπερματεγχύσεων από άγνωστο δότη; Πόσα παιδιά αντιστοιχούν σε ένα δότη; 

Και όμως, εν έτει 2012, τα παραπάνω ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν στη χώρα μας. 

Μολονότι όλο και περισσότεροι στρέφονται και στην Ελλάδα στις μεθόδους της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (υπολογίζεται ότι περίπου ένα στα έξι ζευγάρια αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας), το σχέδιο νόμου που ρυθμίζει τα σχετικά θέματα παραμένει εδώ και χρόνια στα συρτάρια του υπουργείου Υγείας, ενώ η Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής που είχε συσταθεί το 2005 με αρμοδιότητες εποπτικές και ελεγκτικές του τόσο ευαίσθητου αυτού χώρου, έχει διακόψει τις εργασίες της από το 2010.

Ετσι, όπως παραδέχονται οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ, οι τράπεζες σπέρματος στη χώρα μας λειτουργούν εν πολλοίς στα «τυφλά», χωρίς κανέναν επίσημο έλεγχο και με γνώμονα εν πολλοίς αποκλειστικά την επαγγελματική τους ευσυνειδησία.

Οι κίνδυνοι που εντοπίζουν οι ειδικοί είναι δύο


Ο πρώτος αφορά την αναλογία παιδιών ανά δότη, που ενώ σύμφωνα με τον νόμο δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δέκα προκειμένου να ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες μεικτών γάμων, παραβιάζεται κατά κόρον. Αιτία, η παντελής έλλειψη ελέγχων και μητρώου κυήσεων. Οπως αναφέρει  καλά πληροφορημένη πηγή από τον χώρο, ο έλεγχος του σπέρματος κοστίζει ακριβά. «Οι εξετάσεις κοστίζουν περίπου 2.000 ευρώ για κάθε δότη που φτάνει ώς το τελικό στάδιο. (Σ.σ. Περίπου 1 στους 10 πληροί τις προδιαγραφές - πολλοί «κόβονται'' λόγω διαφόρων παραγόντων πιο νωρίς στη διαδικασία). Με δεδομένο ότι οι τράπεζες χρεώνουν το σπέρμα από 100 έως 200 ευρώ και ότι ισχύει ο περιορισμός των δέκα παιδιών ανά δότη, είναι προφανές ότι δεν «βγάζουν» τα λεφτά τους. Είναι επόμενο να υποθέσει κανείς ότι «πωλούν» σπέρμα από τον ίδιο δότη περισσότερες φορές από το επιτρεπόμενο, χωρίς να δηλώνουν τις επιτυχείς κυήσεις».

Εξάλλου, η τήρηση εθνικών μητρώων στα οποία θα καταγράφονταν τα αποτελέσματα σε εθνικό επίπεδο της εφαρμογής της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε όλες τις μονάδες ανά την Ελλάδα, αλλά και η καταγραφή των απόρρητων στοιχείων δοτών και ληπτών γεννητικού υλικού, ήταν μέσα στις αρμοδιότητες της Αρχής, η οποία όμως απαξιώθηκε πριν οδηγηθεί τελικά σε διάλυση.
«Στην πράξη, εφόσον δεν υπάρχει τέτοιο αρχείο στην Ελλάδα, ένας δότης μπορεί να είναι πατέρας 70 παιδιών σε όλη τη χώρα, με κίνδυνο σε 20-25 χρόνια να συναφθούν γάμοι μεταξύ βιολογικών αδερφών», λέει  ο εμβρυολόγος κ. Χάρης Καζλαρής, που είχε διατελέσει μέλος της Αρχής. «Επιπλέον, η απουσία μητρώου παραβιάζει και την Ευρωπαϊκή Οδηγία που επιβάλλει την ιχνηλασιμότητα μεταξύ κάθε δότη και λήπτη βιολογικού υλικού. Κανονικά έπρεπε η Αρχή να γνωρίζει ποιος δότης γονιμοποίησε ποιον λήπτη, γεγονός που δεν συμβαίνει. (Σ.σ. Βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια της κάθε τράπεζας να τηρεί αρχεία.) Εκτός των άλλων, εάν μια γυναίκα στην Ελλάδα θελήσει να κάνει και δεύτερο παιδί μέσω τράπεζας σπέρματος, δεν έχει τη δυνατότητα να το κάνει με τον ίδιο δότη».

Ο δεύτερος κίνδυνος σύμφωνα με τους επαγγελματίες του χώρου αφορά την ανεξέλεγκτη -εκ των πραγμάτων- εισαγωγή σπέρματος από το εξωτερικό. Οι τράπεζες που χρησιμοποιούν Ελληνες δότες αντιμετωπίζουν πρόβλημα αποθεμάτων, καθώς η προσφορά δεν συμβαδίζει με τη ζήτηση. Παρά τα όσα κατά καιρούς ακούγονται, η πληρωμή των δοτών απαγορεύεται. Ο νόμος αντίθετα ορίζει την αποζημίωση του δότη με το ποσό των 200 ευρώ στο τέλος της διαδικασίας μετά περίπου ενάμιση χρόνο και εφόσον έχει δώσει σπέρμα τουλάχιστον 20 φορές. Χωρίς οικονομικό θέλγητρο, ελάχιστοι είναι διατεθειμένοι να εισέλθουν στην περιπέτεια. «Ετσι, κάποιοι επαγγελματίες μπαίνουν στον πειρασμό να φέρουν σπέρμα από το εξωτερικό για να καλύψουν τις ανάγκες, το οποίο ένας Θεός ξέρει υπό ποιες συνθήκες μεταφέρεται», λέει ο κ. Καζλαρής.

Δεν υπάρχουν σχόλια: