Ακτινογραφία της νέας γενιάς

Αρθρο ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Της Nancy Gibbs / TIMES

Aκολουθήστε με στην πυρετώδη άνοιξη του 1970. Ο πρόεδρος Νίξον ανακοίνωσε την εισβολή στην Καμπότζη και τα πανεπιστημιακά κάμπους εξερράγησαν. Παιδιά που ποτέ πριν δεν είχαν σηκώσει πέτρα από τον δρόμο είχαν κάνει κατάληψη στις αίθουσες διδασκαλίας. Οταν η πολιτοφυλακή πυροβόλησε τέσσερις άοπλους φοιτητές στο Πανεπιστήμιο Kent State του Οχάιο, ολόκληρο το σύστημα της ανώτατης εκπαίδευσης κλονίστηκε στην κυριολεξία και ακινητοποιήθηκε. Η ίδια η υπόσταση των ΗΠΑ έμοιαζε να διαλύεται. Ο, τι είχε να κάνει με την προηγούμενη γενιά ήταν «μιασμένο», διεφθαρμένο. Σε γκάλοπ με την ερώτηση αν υπάρχει χάσμα γενεών, το 74% των νεαρών Αμερικανών εκείνης της εποχής είχε απαντήσει καταφατικά.

Και τώρα; Τα σημερινά παιδιά δεν ξεσηκώνονται εναντίον των γονιών τους. Είναι απασχολημένα στέλνοντάς τους γραπτά μηνύματα στο κινητό. Τα μέλη της γενιάς του «Μιλένιουμ», ανάμεσα στα 18 και τα 29, είναι τόσο κοντά στους γονείς τους, ώστε όσοι είναι φοιτητές τους επισκέπτονται κατά μέσον όρο 10 φορές την εβδομάδα και είναι όλοι μεταξύ τους φίλοι στο Facebook. Tα παιδιά και οι γονείς φορούν τα ίδια ρούχα, ακούν την ίδια μουσική και τσακώνονται λιγότερο σε σχέση με την προηγούμενη γενιά. Τα περισσότερα παιδιά της γενιάς του «Μιλένιουμ» ισχυρίζονται ότι οι ηθικές αξίες της παλαιότερης γενιάς είναι ανώτερες από τις δικές τους.

Παρ’ όλα αυτά, όλο και περισσότεροι είναι οι νέοι που αναγνωρίζουν ένα χάσμα. Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα (Pew Research Center), το 79% της γενιάς του «Μιλένιουμ» λέει πως υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στις απόψεις των νέων και των μεγαλύτερων. Οι νέοι Αμερικανοί είναι σήμερα περισσότερο μορφωμένοι, περισσότερο διαφοροποιημένοι, περισσότερο αισιόδοξοι, αλλά με μικρότερες πιθανότητες να βρουν εργασία απ’ ό, τι οι προηγούμενες γενιές. Είναι όμως στον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται την τεχνολογία που τα μέλη της γενιάς του «Μιλένιουμ» βλέπουν τις μεγαλύτερες διαφορές, αρχίζοντας πιθανόν από το γεγονός ότι το 83% των νέων κοιμάται με το κινητό.

Mήπως, όμως, χάνουμε την ουσία, αναρωτιέται ο ιστορικός Neil Howe, όταν δίνουμε υπερβολικό βάρος στον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία διαμορφώνει μία γενιά και όχι ακριβώς στην αντίθετη διαδικασία; Τα παιδιά της γενιάς του «Μιλένιουμ» μεγάλωσαν σε ένα προστατευτικό κουκούλι, οι γεμάτοι αγωνία γονείς τους δεν τους άφηναν ούτε στο πάρκο να παίξουν μόνοι τους. Οπότε μήπως δεν θα έπρεπε να μας εντυπωσιάζει το γεγονός ότι τα παιδιά έμαθαν να στηρίζονται στην τεχνολογία για να χτίσουν κοινότητες, να ανταλλάσσουν μηνύματα και να διαμορφώνουν φιλίες την ίδια ώρα που οι μεγαλύτεροί τους έκαναν υπεραστικά τηλεφωνήματα; Είναι η πρώτη γενιά που σκέφτεται ότι η τεχνολογία ενώνει τους ανθρώπους και όχι ότι τους απομονώνει. Οτι, δηλαδή, είναι ένας τρόπος προσέγγισης και όχι ανταγωνισμού.

Αυτή η δίψα για δημιουργία κοινοτήτων τα διαφοροποιεί ακόμη περισσότερο από τους ριζοσπάστες ατομιστές της εποχής του baby-boom. Οι νέοι αναδύονται σήμερα ως ριζοσπάστες συντηρητικοί. Οταν ρωτήθηκαν για τους στόχους που έχουν θέσει στη ζωή τους, το 52% είπε ότι το να είσαι καλός γονέας είναι το πιο σημαντικό, αξία που ακολουθεί αμέσως μετά ένας επιτυχημένος γάμος. Το 59% βλέπει αρνητικά την τάση ανύπαντρων γυναικών να τεκνοποιούν. Αν και πιο ανεκτικοί από προηγούμενες γενιές, είναι πιο έτοιμοι να καταδικάσουν τη συγκατοίκηση ανύπαντρων ζευγαριών. Αν και οι πολιτικές τους πεποιθήσεις είναι πιο προοδευτικές σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η πολύ θετική τους γνώμη για τους γάμους των ομοφυλοφίλων και των διαφυλετικών ζευγαριών αντικατοπτρίζει την επιθυμία τους να επεκτείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο την επιρροή των παραδοσιακών θεσμών.

Ταυτόχρονα, όμως, οι νέοι σήμερα είναι αντισυμβατικά συμβατικοί. Είναι, π. χ., οι λιγότερο θρησκευόμενοι, τουλάχιστον επισήμως, από οποιαδήποτε άλλη γενιά των νεότερων χρόνων. Ο ένας στους τέσσερις δεν έχει καμία απολύτως σχέση με οποιαδήποτε θρησκεία. Από την άλλη, όμως, με την ίδια ένταση διακατέχονται από μεταφυσικές ανησυχίες. Είναι έτοιμοι να πιστέψουν στα θαύματα, στην Κόλαση και στους αγγέλους όσο και οι προηγούμενες γενιές. Προσεύχονται με την ίδια συχνότητα όσο και οι μεγαλύτεροί τους όταν ήταν κι εκείνοι νέοι – όλα συνηγορούν στο ότι οι νέοι δεν έχασαν την πίστη τους στον Θεό, αλλά μόνο στους θεσμούς.

Σε κάθε εποχή, η νεολαία είχε την τάση να είναι πιο χαρούμενη από τους μεγαλύτερους σε ηλικία, αλλά το «χάσμα ελπίδας» ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλο όσο τώρα. Η έρευνα του Pew Research Center αποκάλυψε ότι το 41% της γενιάς του «Μιλένιουμ» στις ΗΠΑ είναι ικανοποιημένο με την εξέλιξη των πραγμάτων, ποσοστό που πέφτει στο 26% ανάμεσα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Λιγότερο από το 1/3 όσων έχουν εργασία κερδίζει αρκετά ώστε να έχει το επίπεδο ζωής που επιθυμεί – αλλά το 88% πιστεύει ότι θα το προσεγγίσει μελλοντικά.

Τα παιδιά του «Μιλένιουμ» γνωρίζουν κάτι που εμείς δεν γνωρίζουμε για τις εφευρέσεις που θα ξεπηδήσουν από τα δικτυωμένα μυαλά τους, για τις λύσεις που θα προκύψουν από μία γενιά αποφασισμένη να γεφυρώσει χάσματα και να δουλέψει σαν ομάδα. Το δικό τους όραμα θα πάρει άφεση αμαρτιών, όχι μόνο για το δικό τους καλό, αλλά και για όσους από εμάς που μια μέρα θα ακολουθήσουμε την ηγεσία τους.