Του Ian Johnson / THE NEW YORK TIMES
Οταν οι μαοϊκοί προσπαθούσαν να διατηρήσουν τον έλεγχο της Κίνας τη δεκαετία του 1970, ένας ισχυρός στρατηγός από τον Νότο έσπευσε να υποστηρίξει τους μετριοπαθείς βοηθώντας στη σύλληψη και τη φυλάκιση των σκληροπυρηνικών. Η αποφασιστική δράση του στρατηγού Γιε Τζιάνινγκ έστρωσε τον δρόμο για να κατευθυνθεί η χώρα προς την οικονομία της αγοράς. Παράλληλα, όμως, δημιούργησε μια πολιτική δυναστεία που ασκεί έως σήμερα επιρροή στην κεντρική πολιτική σκηνή και προστατεύει την οικονομική της αυτοκρατορία στη Νότια Κίνα. Τον τελευταίο χρόνο, η οικογένεια Γιε διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στις κρίσεις των ενόπλων δυνάμεων και εμπόδισε τον διορισμό ενός δηλωμένου μεταρρυθμιστή στη Μόνιμη Επιτροπή του Πολίτμπιρο, επειδή έκρινε ότι δεν ενδιαφερόταν αρκούντως για τα συμφέροντά της.
Η δύναμη των λεγόμενων «πριγκιπόπουλων» φτάνει στο απόγειό της με
την ανάληψη της ηγεσίας του κόμματος από τον Σι Τζινπίνγκ, γιου ενός
πιονέρου του Κομμουνιστικού Κόμματος. Εκτός από την Σι, τουλάχιστον άλλα
δύο μέλη της νέας Μόνιμης Επιτροπής θα είναι συγγενείς παλαιότερων
ηγετών. Παρά τις ενστάσεις για τον ρόλο που διαδραματίζουν στην πολιτική
και την οικονομία και την εμπλοκή κάποιων σε υποθέσεις διαφθοράς, τα
πριγκιπόπουλα της Κίνας, που υπολογίζονται σε εκατοντάδες, αποτελούν μια
αριστοκρατική τάξη με λόγο στην διακυβέρνηση της χώρας.
«Σε πολλές
χώρες υπάρχουν ισχυρές οικογένειες, αλλά στην Κίνα έχουν γίνει η
κυρίαρχη δύναμη στην πολιτική και την οικονομία» δηλώνει ο Λου Σιαομπό,
καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Τα παλαιότερα μέλη της κόκκινης αριστοκρατίας συνδέονται και από
κάτι ακόμη:
έζησαν μερικές από τις πιο δύσκολες στιγμές της Κίνας. Ηταν
παιδιά την εποχή του Μεγάλου Αλματος προς τα Εμπρός, όταν περισσότεροι
από 30 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την πείνα, και έφηβοι
στη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, ενώ πολλοί από αυτούς είδαν
τους γονείς τους να πέφτουν θύματα σκληροπυρηνικών μαοϊκών. «Εζησαν την
χειρότερη πλευρά της κομμουνιστικής επανάστασης» σημειώνει ένας
δημοσιογράφος. «Κι έμαθαν ένα πράγμα: ότι οι μόνοι στους οποίους μπορείς
να στηριχθείς είναι η οικογένειά σου».
Ο ίδιος ο Σι οφείλει πολλά στην
καταγωγή του αλλά και σε κάποια μέλη της τάξης του. Φαβορί για την
Προεδρία αρχικά ήταν ο Λι Κετσιάνγκ. Αλλά ο Σι κέρδισε την κούρσα χάρις
και στην υποστήριξη ενός «πριγκιπόπουλου», του Ζενγκ Τσινγκχόνγκ, τότε
αντιπροέδρου και γιου του υπουργού Ασφάλειας του Μάο. Η καριέρα του Σι
αντανακλά το κοινωνικό του στάτους. Ο πατέρας του ήταν ανώτερο στέλεχος
του καθεστώτος για μισόν αιώνα: στρατιωτικός επίτροπος, κυβερνήτης,
αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ένθερμος υποστηρικτής των μεταρρυθμίσεων. Η
διαδρομή του πατέρα κληροδότησε ένα δίκτυο γνωριμιών στον γιο.
Θα ήταν λάθος, πάντως, να πιστέψει κανείς ότι τα
«πριγκιπόπουλα» αποτελούν ομοιογενή ομάδα. Τα παιδιά της γενιάς της
κομμουνιστικής επανάστασης έπαιξαν και σπούδασαν μαζί, αλλά
συγκρούστηκαν στην Πολιτιστική Επανάσταση. Πολλές από εκείνες τις παλιές
έριδες επιβιώνουν έως σήμερα.
Τον περασμένο χρόνο, η οικογένεια Γιε
διοργάνωσε μια συνάντηση ανάμεσα στα «πριγκιπόπουλα» οι γονείς των
οποίων είχαν συμμετάσχει στη σύλληψη των μελών της Συμμορίας των
Τεσσάρων, της ομάδας που κυριαρχούσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του
Μάο και επιχείρησε να διατηρήσει τον έλεγχο της εξουσίας και μετά τον
θάνατο του Μεγάλου Τιμονιέρη. Η οικογένεια Γιε και οι καλεσμένοι της,
ανάμεσα στους οποίους ήταν και η ετεροθαλής αδελφή του Σι, άσκησαν
δριμεία κριτική στη σημερινή εξουσία. Ωστόσο, καταγράφηκαν διαφωνίες ως
το προς το εύρος των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα. Εκείνοι που
είναι κοντά στον Χου Ντεπίνγκ, τον γιο του Χου Γιαομπάνγκ, του γενικού
γραμματέα που παύθηκε από τον Ντενγκ τη δεκαετία του 1980, υποστήριξαν
ότι πρέπει να χαλαρώσει ο έλεγχος του κόμματος στο κράτος και την
οικονομία. Η οικογένεια Γιε και άλλοι εξέφρασαν την αντίθετη άποψη. Οι
υποστηρικτές των πολιτικών μεταρρυθμίσεων που δεν ανήκουν στην κόκκινη
αριστοκρατία επισημαίνουν, πάντως, ότι η οικογενειοκρατία είναι ένα από
τα μεγάλα αγκάθια της Κίνας. «Εχουμε επιστρέψει στον νεποτισμό των
εποχών της Αυτοκρατορίας» δηλώνει ο ιστορικός Τσανγκ Λιφάν. «Η χώρα
κυβερνάται από λίγες οικογένειες».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου