Το Λονδίνο διαφημίζεται με Παρθενώνα

Του Mιχάλη N. Kατσίγερα

Σατανικά έξυπνος ο κ. Νάιαλ Μακ Λόχλιν. Η απόφασή του να «ντύσει» ένα κτίριο του Ολυμπιακού Χωριού των Αγώνων του Λονδίνου (σε 447 ημέρες από σήμερα) με παραστάσεις από τη ζωφόρο του Παρθενώνα και ειδικότερα το τμήμα που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο θα ανάψει πιθανότατα φωτιές και στην Αθήνα και στο Λονδίνο.

Στο ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού οι εικόνες με τα προκατασκευασμένα ανάγλυφα πάνω σε ένα κτίριο που για λίγες ημέρες θα φιλοξενήσει αθλητές και στη συνέχεια πρόκειται να μετατραπεί σε μια κανονική πολυκατοικία του ανατολικού Λονδίνου είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκαλέσουν την «έκπληξη» (για να το θέσουμε κομψά) πολλών αρχαιολόγων και μη. Ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Φωτιάδης (ο Ελληνας συνεργάτης του Μπερνάρ Τσουμί στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης) που μας επισήμανε το δημοσίευμα είναι έντονα επικριτικός: «Τι να προστεθεί στον εκχυδαϊσμό της κλασικής τέχνης;». Αλλά και σε πολιτικό επίπεδο το γεγονός ότι ως μοναδική πηγή έμπνευσης καταγράφονται τα «Ελγίνεια» δημιουργεί σύγχυση.

Γιατί και το Βρετανικό Μουσείο δεν θα πρέπει να αισθάνεται ιδιαίτερα ευτυχισμένο με το τελικό αποτέλεσμα και τις υποδηλώσεις του αρχιτέκτονα. Αν διαβάσει κανείς με προσοχή τη συνέντευξη του αρχιτέκτονα του κτιρίου, κ. Νάιαλ Μακ Λόχλιν στην υψηλού κύρους βρετανική επιθεώρηση διεθνούς αρχιτεκτονικής Architectural Review όπου το κτίριο παρουσιάζεται σε τέσσερις σελίδες, θα διαπιστώσει διακριτικές αιχμές του κ. Μακ Λόχλιν υπέρ του επαναπατρισμού των Μαρμάρων. Σαν ο Βρετανός αρχιτέκτονας να βάζει το θέμα των Μαρμάρων από την πίσω πόρτα...

«Λοιπόν», εξηγεί ο αρχιτέκτονας, «το τελευταίο πράγμα που θα ήθελα να σκεφτεί ο κόσμος για ό,τι έκανα είναι πως προσπάθησα να αναπαραστήσω τις ρίζες των Ολυμπιακών Αγώνων. Κάποια στιγμή, σκέφτηκα ότι ίσως θα έπρεπε να ταξιδέψω μέχρι την Ολυμπία αλλά τελικά δεν μου άρεσε πολύ η ιδέα γιατί είναι απλοϊκό να συγκρίνεις την αρχαία Ολυμπία με το Ολυμπιακό Χωριό του Λονδίνου. Για μένα το πιο ενδιαφέρον είναι οι ρίζες της αρχιτεκτονικής αναπαράστασης και η δική μου αγάπη γι' αυτά τα πολύ συγκεκριμένα μάρμαρα και το ζήτημα του εκτοπισμού τους». Και συνεχίζει: «Κατά τη γνώμη μου σημαίνει κάτι, ότι τα Ελγίνεια Μάρμαρα αποσπάσθηκαν και χάθηκαν. Εγιναν για ένα συγκεκριμένο κτίριο, μια συγκεκριμένη εποχή από συγκεκριμένους ανθρώπους, με πολύ συγκεκριμένες νοηματοδοτήσεις για την εποχή τους».

Ο φιλελληνικός οίστρος του Νάιαλ Μακ Λόχλιν δεν έχει τέλος. Αναφέρεται στις καταστροφές που υπέστησαν κατά καιρούς τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, εκτοξεύοντας ενδιάμεσα πικρόχολα σχόλια για τις βρετανικές ευθύνες: «Ηρθαν σε μια από τις πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου», μιλώντας για τη μεταφορά τους στο Λονδίνο ή σημειώνοντας τις προσπάθειες του Λόρδου Ντούβεν να τα λευκάνει ενώ «φυσικά τα Μάρμαρα δεν υπήρξαν ποτέ λευκά».

Αλλά για να φτάσουμε στις τελικές επιλογές αποφασιστικό ρόλο έπαιξε μια συνομιλία του αρχιτέκτονα με τον Ιαν Τζένκινς, επιμελητή του Βρετανικού Μουσείου επί σειρά ετών. «Το ξέρω πως έχετε όλες αυτές τις θεωρητικές ιδέες που παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά πραγματικά νομίζω θα πρέπει να δώσετε έμφαση στα άλογα. Οι Λονδρέζοι θα αγαπήσουν τα άλογα, κοιτάξτε τον ρυθμό τους, κοιτάξτε την επαναληπτικότητα». Ο Μακ Λόχλιν συμφώνησε αμέσως γνωρίζοντας πολύ καλά πόσο μέσα στην αγγλική παράδοση είναι τα άλογα. Και επέστρεψε στους συνεργάτες τους στο University College Londoμε την πρόταση που τελικά υλοποιείται.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ