Παπαγάλε, θες καφέ;

Του ΚΩΣΤΑ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ

Καυχιόµαστε πως το εξεταστικό σύστηµα είναι αδιάβλητο. Και είναι. Και λοιπόν;  

Η ουσία πού είναι;... Οταν οι υποψήφιοι καλούνται να παπαγαλίζουν το σχολικό «επίσηµο» «ευαγγέλιο» της γνώσης.

Ακούγοντας και από ραδιοφώνου και από τηλεοράσεως καθηγητές και φροντιστές ναδίνουν τις απαντήσεις δύο ώρες µετά το τέλος των Πανελλαδικών Εξετάσεων άλλη µια φορά µε έπιασε κατάθλιψη για ό,τι στον τόπο αυτό (να πω τον καταραµένο;) ονοµάζουµε παιδαγωγική και εκπαίδευση.

Ελάτε σας παρακαλώστη θέση ενός εφήβου που έχει αγχωθεί σε µια αίθουσα κάτω από αυστηρή επιτήρηση για να απαντήσει σε ορισµένο χρόνο σε µια σειρά ερωτηµάτων πάνω σε θέµατα που τον έχουν ταλανίσει τρία χρόνια, αφού, πλέον, είναι δεδοµένο πως σχεδόν το σύνολο των ελλήνων µαθητών παγιδεύονται στο σύστηµα των εξετάσεων για την Τριτοβάθµια Εκπαίδευση µόλις εγγραφούν στην Α’ Λυκείου. Από την τρυφερή ηλικία των 15 ετών και κάτω από την ασφυκτική πίεση γονέων, γενικότερου περιβάλλοντος, περιρρέουσας ανεργίας νέων επιστηµόνων, κυνηγάνε εκείνες τις ανταγωνιστικές γνώσεις που θα τους εξασφαλίσουν µια θέση, και µάλιστα σε καλή και επαγγελµατικά αποδοτική σχολή. Ετσι αρχίζει ο εγκλωβισµός στα φροντιστήρια, στα ιδιαίτερα µαθήµατα και σε όλη τη λεγόµενη παραπαιδεία, που όπως, δυστυχώς, αποδεικνύουν τα πράγµατα, είναι η πραγµατική εκπαίδευση, αφού η επίσηµη και δωρεάν δεν είναι ούτε έγκυρη ούτε επαρκής για τον συγκεκριµένο τρόπο που επιβάλλει τον έλεγχο των γνώσεων το εξεταστικό σύστηµα.

Επανέρχοµαι λοιπόν για να διαµαρτυρηθώ άλλη µια φορά (στου κουφού την πόρτα) για την αντιπαιδαγωγική βάναυση βιασύνη να δίδονται (και µάλιστα µε τουπέ αυθεντίας και διατύπωση βαρύγδουπη) οι λύσεις και οι απαντήσεις των θεµάτων σ’ ένα παιδί που πριν από δυο - τρεις ώρες βγήκε ζαβλακωµένο από το κελί των εξετάσεων και την εποµένη έχει να αντιµετωπίσει άλλο µάθηµα. Κανένας δεν µπήκε στη θέση ενός διαγωνιζοµένου που έχει αµφιβολίες, φοβίες, ανασφάλειες ως προς το γραπτό που παρέδωσε; Με ποιο κουράγιο θα ανοίξει για να φρεσκάρει τις γνώσεις του το απόγευµα για το επόµενο µάθηµα και πώς θα κοιµηθεί το βράδυ, όταν τα λάθη του θα γίνονται εφιάλτες;

Αλλά ας έρθουµε τώρα και στο περιεχόµενο των απαντήσεων. Η γελοιότητα του εκπαιδευτικού συστήµατος!

Και πρώτα οι λεγόµενες ερωτήσεις σε πολλά θέµατα επιλογής της ορθής απάντησης ανάµεσα σε τρεις ή τέσσερις παραπλανητικές ή λανθασµένες απαντήσεις. Εχει αποδειχθεί από µαθηµατικά µοντέλα ερευνητών της εκπαιδευτικής διαδικασίας πως ακόµη και η αυθαίρετη επιλογή µιας από τις τρειςή τέσσερις απαντήσεις κατά την πιθανοθεωρία µπορεί να οδηγήσει τον υποψήφιο που αγνοεί τα πάντα να δώσει ορθή απάντηση σε ποσοστό 40%!

Αλλά να ήταν µόνο αυτό! Στην Ιστορία, στη Βιολογία, την Οικονοµία κ.λπ. οι αρειµάνιοι γκουρού των απαντήσεων επιστρατεύουν το κύρος τους για να πουν: Η απάντηση βρίσκεται στο σχολικό εγχειρίδιο και στις σελίδες 30 έως 35! Ο εξευτελισµός κάθε παιδαγωγικής ηθικής. Και δεν φαίνεται ούτε µε το Νέο Σχόλειο που προαναγγέλλεται τα πράγµα να αλλάζει. Οσο δεν αφήνουµε ελεύθερη τη συγγραφή βιβλίων και όταν για την ίδια ύλη δεν υπάρχει η δυνατότητα των διδασκόντων να επιλέξουν εκείνο που θεωρούν καταλληλότερο, επιστηµονικότερο, µεθοδικότερο και πλέον εκσυγχρονισµένο, εκπαίδευση ουσίας σ’ αυτόν τον τόπο δεν θα δούµε ποτέ.

Γνωρίζω ακριβοπληρωµένοκαι σπουδαίο επιστήµονα που διδάσκει φροντιστηριακά µε µικρά γκρουπ ο οποίος ενώ λάµπει µυώντας τους µαθητές του στα Αρχαία Ελληνικά και στα Λατινικά, γνωρίζοντας πώς θα κριθούν οι υποψήφιοι στην Ιστορία (απαντώντας ακριβώς µε τις λέξεις και το περιεχόµενο του σχολικού εγχειριδίου) τους εξετάζει κρατώντας το βιβλίο.

Εξάλλου οι διορθωτές έχουν δίπλα τους τα εγχειρίδια και βαθµολογούν µε άριστα όσους υποψηφίους απαντούν κατά λέξη µε το σχολικό «επίσηµο»«ευαγγέλιο» γνώσης!

Καυχιόµαστε πως το εξεταστικό σύστηµα είναι αδιάβλητο. Και είναι. Και λοιπόν; 

Η ουσία πού είναι; Θα φτάσουµε κάποτε στην εκπαιδευτική εκείνη ουσιαστική στιγµή οι υποψήφιοι για να γίνουν δόκιµοι επιστήµονες να διαγωνίζονται έχοντας δίπλα στη λευκή κόλλα όσα εγχειρίδια θέλουν, λεξικά, τυπολόγια, πίνακες κ.λπ.;

Ο έχων την τιµή να επικοινωνεί σ’ αυτήν τη σελίδα µαζί σας (και µάρτυρές του οι µαθητές του εκείνης της εποχής που µερικοί σήµερα είναι καθηγητές πανεπιστηµίου και υπουργοί), εξέταζε σε δηµόσιο σχολείο της αθηναϊκής περιφέρειας Ιστορία, Φιλοσοφία, Αρχαία Ελληνικά, ψυχολογία γραπτώς τους µαθητές του χωρίς να τους επιτηρεί µε τα σχολικά τους εγχειρίδια πάνω στο θρανίο και µε µια, µόνο µια, ερώτηση συνδυαστικής κρίσεως. Και συνέβη πολλές φορές να παραδίδουν, µε όλα τα βοηθήµατα στη διάθεσή τους, λευκή κόλλα!  

Αλήθεια, τι λέτε, δεν αρχίζουµε να εφαρµόζουµε το σύστηµα αυτό εξετάσεων (ερώτηση κρίσεως µε ανοιχτά όσα βιβλία ο υποψήφιος θέλει) στους υποψηφίους εκπαιδευτικούς στους διαγωνισµούς του ΑΣΕΠ;