Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Ναότο Καν δήλωσε σε µια συνέντευξη Τύπου πριν από λίγες ηµέρες: «Νοµίζω ότι ο σεισµός, το τσουνάµι και η κατάσταση στους πυρηνικούς µας αντιδραστήρες αποτελούν τη χειρότερη κρίση στα 65 χρόνια που έχουν µεσολαβήσει από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Εάν το έθνος εργαστεί ενωµένο, θα το ξεπεράσουµε».
Η Ιστορία αλλά και οι σύγχρονες έρευνες για την ανθρώπινη ανθεκτικότητα και προσαρµοστικότητα στις καταστάσεις δείχνουν ότι ο Ναότο Καν έχει δίκιο. Στην πραγµατικότητα, η Ιστορία και οι έρευνες δείχνουν ότι η Ιαπωνία θα αναδυθεί πιο ισχυρή, και όχι πιο αδύναµη, τα επόµενα χρόνια.
Πρόσφατα, οι µελέτες για τη µετατραυµατική διαταραχή άγχους οδήγησαν στην υιοθέτηση ενός καινούργιου όρου και ενός καινούργιου ερευνητικού πεδίου:µετατραυµατική ανάπτυξη. Πρώτος τον πρότεινε ο δρ Ρίτσαρντ Τεντέσκι, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήµιο της Βόρειας Καρολίνας και συγγραφέας του βιβλίου «Οδηγίες για τη µετατραυµατική ανάπτυξη». Σύµφωνα µε τις έρευνές του, µια ισχυρή τραυµατική εµπειρία µπορεί να οδηγήσει σε πολύ θετικές αλλαγές στη ζωή των ανθρώπων. Μπορεί επίσης να αυξήσει την ανθεκτικότητά τους στην αντιµετώπιση δυσκολιών της ζωής. Σήµερα, δεν είναι λίγοι οι επιστήµονες που θεωρούν πως η µετατραυµατική ανάπτυξη εµφανίζεται πολύ πιο συχνά από τη µετατραυµατική διαταραχή άγχους. Το σύνηθες είναι οι άνθρωποι να προσαρµόζονται και να αναπτύσσονται έπειτα από µια τραυµατική εµπειρία. Αυτό το φαινόµενο είναι, και όχι τυχαία, η κληρονοµιά και η κουλτούρα της Ιαπωνίας.
Η έρευνα σε πρώην αιχµαλώτους πολέµου που πέρασαν έως και οκτώ χρόνια στη διαβόητη φυλακή του Βιετνάµ, η οποία ονοµάστηκε «Ανόι Χίλτον», επιβεβαιώνει δύο στοιχεία: ότι οι περισσότεροι παρατήρησαν λόγω της εµπειρίας αυτής θετική ανάπτυξη και πως εκείνοι που πέρασαν πιο δύσκολα – βασανιστήρια, πείνα, αποµόνωση και τραυµατισµούς επί πολλά χρόνια – σηµείωσαν τη µεγαλύτερη προσωπική ανάπτυξη τις δεκαετίες που ακολούθησαν την απελευθέρωσή τους. Παρ’ ότι κανείς εξ αυτών δεν εξέφρασε την επιθυµία να ξαναπεράσει µια τέτοια εµπειρία, οι περισσότεροι θεωρούν ότι πλέον είναι πιο δυνατοί και καλύτεροι άνθρωποι απ’ ό,τι πριν από τη σύλληψή τους.
Στους µήνες και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν, η τρίτη µεγαλύτερη οικονοµία του κόσµου θα αντιµετωπίσει τεράστιες προκλήσεις. Οµως η µορφωµένη, παραγωγική και πειθαρχηµένη εργατική δύναµη της Ιαπωνίας θα ενωθεί ακόµα περισσότερο λόγω των προγραµµάτων ανοικοδόµησης, ανάκαµψης και ανάπτυξης που θα διαµορφωθούν. Το οικονοµικό και ψυχολογικό κίνητρο που θα δώσουν αυτά τα σχέδια δεν γίνεται να υποτιµηθεί, παρ’ ότι βλέπουµε πως το µέγεθος της τραγωδίας είναι τεράστιο. Χωρίς να προσπαθεί να υποβαθµίσει ούτε στιγµή το εύρος των όσων συµβαίνουν, ο ιάπωνας πρωθυπουργός επέδειξε ένα από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της ηγεσίας σε περίοδο κρίσης υπενθυµίζοντας στους συµπατριώτες του την κληρονοµιά τους.
Επικαλούµενος την ιστορία αντοχής και αποφασιστικότητας της Ιαπωνίας, ο Καν άγγιξε έναν από τους πιο ισχυρούς παράγοντες της ανθρώπινης ανθεκτικότητας: τη γνώση που έχουµε ότι η δύναµη, η γνώση και η αντοχή θα µας βοηθήσουν να τα καταφέρουµε επειδή αυτό κάνουµε ό,τι δυσκολία και αν παρουσιάζεται στη ζωή. Σε αυτά τα πρώτα στάδια φαίνεται ότι η κουλτούρα της Ιαπωνίας παρέχει την αποτελεσµατική παρέµβαση που χρειάζεται έπειτα από µια καταστροφή τέτοιας κλίµακας.
Το 2007, µια διεθνής επιτροπή ειδικών κατέληξε σε έναν κατάλογο µε πέντε καταστάσεις που πρέπει να διαµορφωθούν, όταν σηµειώνονται καταστροφές που αφορούν µεγάλες µάζες ανθρώπων:
1. αίσθηση ασφάλειας,
2. ηρεµία,
3. λειτουργικότητα του ατόµου και της κοινωνίας,
4. συνδετικoτητα και
5. ελπίδα.
Παρακολουθώντας τα βίντεο µε τους ιάπωνες πολίτες έπειτα από την καταστροφή, µπορεί εύκολα κάποιος να παρατηρήσει ότι ισχύουν όλα αυτά. Οι Ιάπωνες έχουν για τα επόµενα χρόνια ένα σταθερό σηµείο αναφοράς. Η ιστορική ειρωνεία πάντως είναι πως οι ηλικιωµένοι της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου ίσως γίνουν η κινητήρια δύναµη για το ξεπέρασµα της τωρινής κρίσης – διότι εκείνοι είναι που διαθέτουν τη µεγαλύτερη εµπειρία στην αντιµετώπιση τεράστιων προκλήσεων. Η Ιαπωνία θα αναδυθεί σε µερικά χρόνια ως µια πιο ισχυρή και πιο ανταγωνιστική παγκόσµια δύναµη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου