Της Γιωτας Μυρτσιωτη
Οι σφιχτοδεμένες μαντίλες στη Θράκη έγιναν μόδα. Γυναίκα πρότυπο για τις μουσουλμάνες Ελληνίδες είναι η σύζυγος του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Νταγίπ Ερντογάν. Ολο και περισσότερες γυναίκες στην Ξάνθη και την Κομοτηνή υιοθετούν τον τρόπο με τον οποίο δένει τη μαντίλα της η πρώτη κυρία της γειτονικής χώρας. Ομως, όσο πιο σφιχτά καλύπτουν το κεφάλι τους τόσο περισσότερο ανοίγουν τα μάτια τους στον κόσμο για να προσαρμοστούν στον δυτικό τρόπο ζωής. Η δυτικότροπη συμπεριφορά τους στις κοινωνίες της ακριτικής Ελλάδας είναι εμφανής. Γυναίκες, φορώντας την παραδοσιακή μαντίλα, οδηγούν αυτοκίνητα, τζιπ και μηχανάκια, σερφάρουν στο Διαδίκτυο και αναζητούν μόνες τη δεύτερη ευκαιρία που θα τους ανοίξει πόρτες στην εργασία.
«Στροφή των γυναικών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη σε όλα τα επίπεδα», συμπεραίνει έρευνα που επικεντρώνεται στη σχέση της μουσουλμάνας Ελληνίδας με τις νέες τεχνολογίες. Η Κερατσώ Γεωργιάδου, καθηγήτρια της μέσης εκπαίδευσης, διδάκτωρ του Παιδαγωγικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, ταξίδεψε στις κοινότητες της Ξάνθης και της Ροδόπης όπου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος μουσουλμανικός πληθυσμός (100.000). Συνομίλησε με γυναίκες που άρχισαν να βγαίνουν από το «κλειστό οικογενειακό περιβάλλον» και όπως συμπεραίνει «η συμβολή των νέων τεχνολογιών στην κοινωνική και οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών είναι εμφανής».
Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον για τα σεμινάρια χρήσης του υπολογιστή έχει αυξηθεί κατακόρυφα στα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτιστης, όπως και η συμμετοχή τους στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας που θα εξασφαλίσει τα προσόντα για την έξοδο στην αγορά εργασίας. «Τα δεδομένα των συνεντεύξεων δίνουν εικόνες από μια μειονότητα που προσπαθεί να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα», αναφέρει η κ. Γεωργιάδου.
Οι αλλαγές είναι ορατές. Οι γυναίκες ενώ έχουν στραμμένο το βλέμμα στην ανατολή, οι επιλογές τους επηρεάζονται από τη ζωή τους στη δύση. Από την πολύπλοκη αυτή διαδικασία τις ξεμπλοκάρει η χρήση του υπολογιστή, που τις βοηθά να αυτενεργούν», επισημαίνει η ίδια. Νιώθουν ότι βγαίνουν από την απομόνωση, αισθάνονται αυτοπεποίθηση και αλλάζουν νοοτροπία. Είναι κριτικές και επικριτικές απέναντι στους πολιτικούς εκπροσώπους της μειονότητας και την ελληνική πολιτεία, κυνηγούν τις ευκαιρίες, ενδιαφέρονται για την εκπαίδευση των παιδιών τους, ζητούν να μάθουν την ελληνική γλώσσα ειδικά στα Πομακοχώρια και διεκδικούν περισσότερα Σχολεία Δευτερης Ευκαιρίας στον ορεινό όγκο της Ξάνθης. Αντιλαμβάνονται ότι για να βρουν εργασία πρέπει να αποκτήσουν προσόντα. Είναι ενημερωμένες για τις δομές της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης που παρέχει το ελληνικό κράτος και επιδιώκουν τη συμμετοχή τους σ' αυτές.
Η χρήση του υπολογιστή, σύμφωνα με την έρευνα, είχε ως αποτέλεσμα τον ψηφιακό αλφαβητισμό όχι μόνο των ίδιων, αλλά και άλλων μελών της οικογένειας. Βοηθά να βελτιώσουν την αυτοεκτίμησή τους, να αποκτήσουν γνώσεις, να αισθανθούν σύγχρονες μέσα στην περιβάλλουσα πραγματικότητα. Επικοινωνούν μέσω Διαδικτύου με φίλους και συγγενείς τους που ζουν στην Τουρκία και σε άλλες χώρες, αναζητούν πληροφορίες σχετικά με την εργασία σε ελληνικές ιστοσελίδες ή χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για ψυχαγωγία.
Στην αλλαγή της εικόνας σημαντικό ρόλο παίζουν πλέον και οι άνδρες. Οι ίδιοι προτρέπουν τις γυναίκες να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες, καθώς θεωρούν ότι ο υπολογιστής, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το κινητό τηλέφωνο λειτουργούν σαν παράθυρα στον έξω κόσμο, διευκολύνοντας τη χειραφέτησή τους. Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι η πληροφόρηση που παρέχεται από το ελληνικό κράτος είναι ανεπαρκής, ενώ 1 στους 3 υποστηρίζει ότι οι πολιτικοί εκπρόσωποι της μειονότητας δεν έχουν προβεί σε ενέργειες ώστε οι γυναίκες να ωφεληθούν από την κοινωνία της πληροφορίας. Κάτι που επιβεβαιώνουν και οι ίδιες. Χώροι «απαγορευμένοι» για τις γυναίκες είναι τα Ιντερνετ καφέ, ενώ απουσιάζουν οι διαδικτυακές παροχές ειδικά σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές.
Στην εξοικείωση των μουσουλμάνων γυναικών της Θράκης με τις νέες τεχνολογίες σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα εργαστήρια πληροφορικής στα μειονοτικά σχολεία, αλλά και η άνοδος του μορφωτικού επιπέδου. Αυξάνονται σταδιακά τα ποσοστά επιτυχίας των μουσουλμάνων μαθητών, αγοριών και κοριτσιών, στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Σημάδια αλλαγής άρχισαν να διαφαίνονται αρχές του του νέου αιώνα. Μέχρι τότε η Θράκη -σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία- παρουσίαζε τα μεγαλύτερα ποσοστά πληθυσμών στην Ελλάδα χωρίς μόρφωση (15,13%), με το 80% των μελών της να έχει ολοκληρώσει μόνο την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Από το 2000 ο αριθμός των μαθητών της μειονότητας που φοιτούν στο γυμνάσιο τριπλασιάστηκε, ενώ από το 1995 πολλοί μαθητές, βάσει της ποσόστωσης (0,5%), συνεχίζουν τις σπουδές τους στα ελληνικά πανεπιστήμια, όταν στο παρελθόν η μόνη διέξοδος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν τα τουρκικά πανεπιστήμια. Την τελευταία δεκαετία, η φοίτηση των κοριτσιών στο γυμνάσιο έχει αυξηθεί κατά 76,9%, όπως και ο αριθμός των πτυχιούχων γυναικών.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου