Η επόμενη μέρα στην ιαπωνική οικονομία

Bloomberg, Reuters, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

«Δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη» η χρονική στιγμή της καταστροφής που έπληξε την Ιαπωνία.

Με το δυσοίωνο αυτό σχόλιο προειδοποίησε η Capital Economics για τις επιπτώσεις του καταστρεπτικού σεισμού για την τρίτη οικονομία στον κόσμο, που είχε ήδη συρρικνωθεί κατά 1,3% το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους. Η ίδια εταιρεία έσπευσε πάντως να τονίσει πως η Ιαπωνία ήταν καλύτερα προετοιμασμένη από οποιαδήποτε άλλη χώρα, ενώ οι ΗΠΑ εξέφρασαν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα της τρίτης οικονομίας στον κόσμο να χειριστεί τις προκλήσεις και η Τράπεζα της Ιαπωνίας έσπευσε να διασφαλίσει τη ρευστότητα και να στηρίξει το γιεν διοχετεύοντας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας 15 τρισ. γιεν, ποσό αντίστοιχο των 183 δισ. δολαρίων.

Ζημίες 200 δισ. δολ.

Από τις πρώτες εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις της καταστροφής στην ιαπωνική οικονομία ήταν εκείνη της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, που προβλέπει πως το ΑΕΠ της Ιαπωνίας θα συρρικνωθεί φέτος κατά 0,2% και υπολογίζει το ύψος της συνολικής ζημίας πάνω από τα 15 τρισ. γιεν, δηλαδή γύρω στα 200 δισ. δολάρια. Πιθανολογεί, ωστόσο, πως η διακοπή της παραγωγής σε μερικές από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες βιομηχανίες της χώρας καθώς και η μείωση της εμπιστοσύνης στην οικονομία μπορεί να αφαιρέσει από το ιαπωνικό ΑΕΠ επιπλέον 1%. Οπως, άλλωστε, επισημαίνει η Capital Economics, η κυβέρνηση θα κληθεί να καταβάλει μεγάλο μέρος από το κόστος της ανοικοδόμησης. Θα επιβαρύνει, έτσι, περαιτέρω το χρέος της που ήδη είναι τριπλάσιο του ιαπωνικού ΑΕΠ. Σύμφωνα, όμως, με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody's, η Ιαπωνία δεν θα αντιμετωπίσει μείζονα δημοσιονομική κρίση ούτε και πρόκειται να υποβαθμιστούν σημαντικά οι μεγάλες βιομηχανίες ή οι τράπεζές της.

Μεγάλα ελλείμματα

Παρ' όλα αυτά, ο οίκος Moody's εκτιμά πως η Ιαπωνία θα βρεθεί αντιμέτωπη με «τσουνάμι» μακροπρόθεσμων δημοσιονομικών προκλήσεων, καθώς ο καταστροφικός σεισμός που σημειώθηκε στις βορειοανατολικές ακτές της χώρας την περασμένη Παρασκευή προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές, το κόστος των οποίων θα αποτελέσει τροχοπέδη στην προσπάθεια μείωσης των μεγάλων ελλειμμάτων του προϋπολογισμού. Ειδικότερα, ο αναλυτής του οίκου, Tom Byrnio, επισημαίνει ότι τα δημοσιονομικά της χώρας θα έρθουν σε δυσχερή θέση νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί. Ο ίδιος τονίζει, ωστόσο, ότι η Ιαπωνία θα τα καταφέρει και θα απορροφήσει το σοκ από τον σεισμό και το τσουνάμι. Σε παρεμφερείς εκτιμήσεις με της Credit Suisse σε ό,τι αφορά το κόστος της καταστροφής καταλήγει και η Barclays. Σύμφωνα, όμως, με τη Mitsubishi UFJ Securities και τη Sarasin, το κόστος της καταστροφής ενδέχεται να φθάσει στο 5% του ιαπωνικού ΑΕΠ. Στις εκτιμήσεις της Mitsubishi λαμβάνονται υπ' όψιν περισσότερες παράμετροι, όπως η απώλεια φορολογικών εσόδων, οι επιδοτήσεις σε βιομηχανίες στην πληγείσα περιοχή αλλά και η μείωση της παραγωγικότητας πέραν αυτού καθ' εαυτού του κόστους της ανοικοδόμησης.

Το κλείσιμο των λιμανιών

Στα 34 δισ. δολάρια εκτιμάται η επίπτωση στις ασφαλιστικές εταιρείες από τις αποζημιώσεις, ενώ θα ξεπεράσει τα 3,4 δισ. δολάρια την ημέρα το κόστος από το κλείσιμο των λιμανιών. Ορισμένοι οικονομικοί αναλυτές είναι ακόμη πιο απαισιόδοξοι. Η Βανέσα Ρόσι, συνεργάτης του ερευνητικού κέντρου του Λονδίνου Catham House, υπολογίζει πως χάθηκε στον σεισμό περί το 10% των κεφαλαιακών επενδύσεων της Ιαπωνίας: υποδομές, εγκαταστάσεις, μονάδες παραγωγής ενέργειας, οικίες, βιομηχανίες και λιμάνια που αντιπροσωπεύουν περί το 20% του ιαπωνικού ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά τη διακοπή της παραγωγής, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία του κόσμου, η Toyota, ανέστειλε τη λειτουργία τριών μονάδων της. Η Nissan, που σκέπτεται να εξαγοράσει το 25% της ρωσικής OAO AvotVAZ, έκλεισε τέσσερις μονάδες και η Honda δύο. Τις μεγαλύτερες απώλειες ενδέχεται να έχει, άλλωστε, ο κολοσσός των ηλεκτρονικών, η Sony, καθώς έκλεισε έξι εργοστάσιά της στη βορειοανατολική πλευρά της χώρας, που επλήγη από τον σεισμό.

Παράλληλα, η Lloyd's List Intelligence, εταιρεία ερευνών που δημοσιεύει στοιχεία για το θαλάσσιο εμπόριο, εκτιμά πως οι ζημίες από τη διακοπή της λειτουργίας σημαντικών λιμανιών, μεταξύ των οποίων και εκείνο της Γιοκοχάμα, θα υπερβεί τα 3,4 δισ. δολάρια ημερησίως. Κι αυτό, γιατί το θαλάσσιο εμπόριο της τρίτης οικονομίας στον κόσμο έφθασε πέρυσι στο 1,5 τρισ. δολάρια. Πηγές του κλάδου αναφέρουν, άλλωστε, πως οι δραστηριότητες στα ιαπωνικά λιμάνια αντιπροσωπεύουν περί το 7% της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας.