Στη Βιέννη, στη Σόφια και στην Αθήνα ξεκίνησε στις αρχές του 21ου αιώνα να γράφεται η ιστορία ενός σύγχρονου πολέμου χωρίς όπλα, αλλά με πυρομαχικά που είναι πιο ισχυρά από τα κανόνια: τους αγωγούς φυσικού αερίου και το ίδιο το φυσικό αέριο που εισρέει σε αυτούς.
Στόχος αυτής της «πολεμικής» αναμέτρησης είναι η απόκτηση των μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου που υπάρχουν γύρω από την Κασπία, και συγκεκριμένα στο Αζερμπαϊτζάν, στο Ιράκ, στο Ιράν, στο Τουρκμενιστάν, μαζί με τη Ρωσία, και η μεταφορά τους στη μεγάλη δυτικοευρωπαϊκή αγορά. Τα αποθέματα αυτά είναι που θα κινήσουν τις οικονομίες των κρατών-μελών της ΕΕ, και της Ελλάδας φυσικά, με φθηνή ενέργεια και θα αποτελέσουν τη βάση για έξοδο από τη βαθιά οικονομική ύφεση.
Μιλάμε αθροιστικά για τέσσερις αγωγούς, οι οποίοι, με πέμπτο τον South Stream, συνθέτουν τον αποκαλούμενο Νότιο Αξονα Φυσικού Αερίου. Οι τέσσερις αγωγοί αυτοί είναι σφόδρα ανταγωνιστικοί του South Stream, αφού το διαθέσιμο αέριο δεν μπορεί να στηρίξει τη βιωσιμότητά τους.
Εκτός από τον Νabucco και τον «δικό μας» ΙΤGΙ που έχει χαράξει τη διαδρομή Τουρκία- Ελλάδα- Ιταλία, υπάρχουν και άλλοι δύο που ανταγωνίζονται τους Ρώσους: ο Τrans-Αdriatic Ρipeline (ΤΑΡ) που προωθείται από ελβετονορβηγική κοινοπραξία, με απώτερο στόχο τη μεταφορά ιρανικού αερίου, και ο White Stream που προωθείται από αμερικανικές εταιρείες και φιλοδοξεί να μεταφέρει και αυτός αζερικό αέριο υποθαλασσίως στην Ουκρανία μέσω Γεωργίας και από εκεί στην Κεντρική Ευρώπη.
Η ΕΕ στηρίζει τον Νabucco, όπως και τον ελληνοϊταλικό αγωγό ΙΤGΙ, στο πλαίσιο της πολιτικής διαφοροποίησης των πηγών με τη στήριξη και των ΗΠΑ, που δεν βλέπουν με καλό μάτι τον South Stream και την ηγετική παρουσία της Gazprom στην ευρωπαϊκή αγορά.
Οι Ρώσοι ανησυχούν βλέποντας ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους και μέσω μιας σειράς διεθνών συνόδων (σε Σόφια και Πράγα πολύ πρόσφατα) πιέζουν την Τουρκία για να «τα βρει» με το Αζερμπαϊτζάν προκειμένου να ξεμπλοκάρουν οι αγωγοί Νabucco και ΤGΙ.
Αμφότεροι οι αγωγοί θα πρέπει να εξασφαλίσουν φυσικό αέριο από την Κασπία, κατ΄ αρχάς από το Αζερμπαϊτζάν, που φαίνεται ευκολότερο τα επόμενα χρόνια.
Εδώ όμως εμπλέκεται ο «ρυθμιστικός παράγων Αγκυρα»: οι Τούρκοι εμμένουν να αγοράσουν περίπου τη μισή ποσότητα αζερικού αερίου και να τη διαθέσουν κατά το δοκούν. Οσον αφορά την υπόλοιπη, επιτρέπουν να διέλθει transit. Οι Αζέροι διαφωνούν ριζικά και θέλουν την Τουρκία απλή χώρα διέλευσης, γι΄ αυτό ακριβώς και η εμπλοκή στους δύο αγωγούς. Οι Τούρκοι ζητούν να παρακρατούν για τις δικές τους ανάγκες 8 δισ. κ.μ. αζερικού αερίου τον χρόνο, αλλά οι Αζέροι δεν δέχονται να τους δίνουν πάνω από 4 δισ. κ.μ.
Ποιος μπορεί να πιέσει ώστε να δοθεί λύση; Μα φυσικά οι ΗΠΑ, παραδοσιακός σύμμαχος των Τούρκων. Γι΄ αυτό και τους τελευταίους μήνες, αρχής γενομένης από την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα στην Τουρκία, η Δύση πιέζει την κυβέρνηση Ερντογάν να «λογικευτεί», χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής.
Είχε δίκιο ο Σαρλ ντε Γκωλ που έλεγε ότι «όποιος ελέγχει την ενέργεια, ελέγχει και τη διπλωματία». Η Μεγάλη Σκακιέρα περιμένει τον σπουδαίο παίκτη που θα κάνει ρουά και ματ. Ποιος θα είναι;
ΒΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου