Ε.Ε.: Η χρυσή τομή δεν σώζει

Του ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗ

Αναμφίβολα, η Ευρωπαϊκή Ενωση διέρχεται την κρισιμότερη και σοβαρότερη φάση της πεντηκονταετούς και πλέον ιστορίας της. 

Δοκιμάζεται σήμερα αυτό που ονόμασαν οι πατέρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τότε, Αντενάουερ και Ντε Γκολ, «ευρωπαϊκό πείραμα για την ειρήνη και την πρόοδο». Δοκιμάζεται η μοναδική μεγαλειώδης απόπειρα των ευρωπαϊκών λαών και κρατών να ενωθούν σε ένα κοινό οικονομικό και πολιτικό οργανισμό, με την προοπτική της πολιτικής ενοποίησης και της δημιουργίας της Πολιτείας της ενωμένης Ευρώπης. Δοκιμάζεται το πρωτοποριακό εγχείρημα του κοινού νομίσματος και της δημιουργίας ομάδας κρατών της Ενωσης, όπως είναι η ευρωζώνη, τα οποία παραιτήθηκαν από τα παραδοσιακά τους νομίσματα για να υιοθετήσουν ένα κοινό νόμισμα που ενώνει τις τύχες τους.

Από την ΕΟΚ έως το Μάαστριχτ, από το Μάαστριχτ έως το ευρώ και από το ευρώ στη σημερινή παγκόσμια και ευρωπαϊκή κρίση, ο κοινός παρονομαστής του ευρωπαϊκού προβλήματος χαρακτηρίζεται από την απουσία της Πολιτικής Ενωσης, δηλαδή της κοινής εκείνης πολιτικής οργάνωσης που ως κρατική οντότητα εκπροσωπεί τους 27 και ενώνει όλους ως κοινωνία συμφερόντων και κοινής μοίρας. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη έπρεπε ν’ αναμένεται. Δεν μπορεί να προχωρήσει μια ένωση κρατών που διαθέτει ακόμα και κοινό νόμισμα, τη στιγμή που δεν διαθέτει μηχανισμούς πολιτικής υποστήριξης στο πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, τόσο στο εσωτερικό της Ενωσης όσο και διεθνώς.

Δεν υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ευρωζώνη, ακόμα, το σύστημα και ο μηχανισμός της οικονομικής διακυβέρνησης, το σύστημα και ο μηχανισμός της πολιτικής εκπροσώπησης, κυρίως διεθνώς, σ’ έναν κόσμο ο οποίος είναι εξαιρετικά ανασφαλής και άναρχος και όπου εξακολουθεί να επικρατεί το χοψιανό σύνδρομο «του πολέμου όλων εναντίων όλων». Σε αυτόν το σύγχρονο πόλεμο αντέχουν και επιβιώνουν μόνο ισχυρά κράτη, και η Ευρώπη δεν είναι ισχυρό κράτος, απλά περιλαμβάνει στους κόλπους της ισχυρά κράτη.

Οι αποφάσεις της τελευταίας Συνόδου Κορυφής αποτελούν χρυσή τομή σε διάφορα επίπεδα. Ο μηχανισμός στήριξης που αποτελεί ένα συμβιβασμό στις προτάσεις και τις εμμονές της Γερμανίας και της Βρετανίας μπορεί ν’ αποτελεί ένα βήμα προς τη διασφάλιση μιας προοπτικής επιβίωσης των αδυνάμων της Ευρώπης, αλλά δεν είναι εκείνος ο μηχανισμός που θα ενέπνεε σιγουριά και εγγύηση προοπτικής εσωτερικά και διεθνώς, κυρίως σε ό,τι αφορά στη συνοχή της Ενωσης και την αποφασιστικότητά της να δώσει όλες τις μάχες που επιβάλλονται για την επιβίωση όλων των κρατών-μελών της Ενωσης. Χρυσή τομή είναι επίσης η Συνθήκη της Λισαβόνας σε ό,τι αφορά στην προοπτική μιας Πολιτικής Ενωσης της Ευρώπης. Αυτό είναι το κρίσιμο ζήτημα.

Η απόφαση για την Πολιτική Ενωση και την υπέρβαση του δημοκρατικού ελλείμματος, την εκλογή και επιλογή των εκπροσώπων της Ενωσης σε επίπεδο εν δυνάμει Ομοσπονδίας, οι οποίοι να έχουν αποφασιστικές αρμοδιότητες, δηλαδή να μπορούν να διαμορφώνουν πολιτικές, θα καθιστούσε την Ενωση ισχυρή και θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις της ανάδειξής της σε μεγάλη, παγκόσμια δύναμη.

Τέλος, πώς είναι δυνατόν η Ενωση, που είναι κληρονόμος μιας μακράς παράδοσης δημοκρατίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διεκδίκησης ελευθερίας που εμπνεύστηκε από τον Διαφωτισμό με ρίζες στην κλασική Ελλάδα, στη Ρώμη και την Ιερουσαλήμ, να μην τολμά σήμερα να τραβήξει το αφτί στην εις βάρος της Κύπρου και της Ελλάδος διεθνώς παρανομούσας Τουρκίας;  

Πώς είναι δυνατόν η Ευρώπη να προσδοκά σεβασμό και αναγνώριση από τρίτους, όταν εν τοις πράγμασι αποδέχεται, δηλαδή δεν αντιδρά στη στρατιωτική κατοχή ευρωπαϊκού εδάφους, όπως αυτό συμβαίνει στην περίπτωση της Κύπρου, που αποτελεί πρωτοφανές και μοναδικό γεγονός στην παγκόσμια Ιστορία;

Κλείνοντας, οφείλει κανείς να υπογραμμίσει πως η Ευρώπη έχει ιστορικό βάθος, έχει πολιτισμό, έχει θεμέλια ιδεολογικά και πολιτικά, τα οποία την κρατάνε όρθια. Η προοπτική της είναι το μέλλον, φτάνει να θελήσει να γίνει μπροστάρης στη σύγχρονη παγκόσμια κρίση και να συμβάλει μέσα από την ενότητά της και την αποφασιστικότητά της, κυρίως το παράδειγμά της, στην υπέρβαση της κρίσης και την αποκατάσταση των διεθνών ισορροπιών που είναι απαραίτητες για να συνεχίσει ο κόσμος να πορεύεται και να δημιουργεί.