"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


A Libyan Fight for Democracy, or a Civil War?


ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ τέθηκε από τη στιγµή που ο πρώτος χειριστής άρµατος µάχης αποσκίρτησε για να διαδηλώσει µε τα ξαδέλφια του στους δρόµους της Βεγγάζης: είναι η µάχη στη Λιβύη η σύγκρουση ανάµεσα σε έναν βάναυσο δικτάτορα και µια δηµοκρατική αντιπολίτευση ή πρόκειται για έναν εµφύλιο πόλεµο ανάµεσα σε φυλές;  

«Είναι ένα πολύ σηµαντικό ερώτηµα που είναι σχεδόν απίθανο να απαντηθεί» σηµειώνει ο πολιτικός επιστήµονας Πολ Σάλιβαν. «Θα µπορούσαµε να εκπλαγούµε δυσάρεστα εάν φύγει ο Καντάφι και ανακαλύψουµε µε ποιους διαπραγµατευόµαστε» προσθέτει. 

Μέχρι στιγµής, η µεταβατική κυβέρνηση της Βεγγάζης προσφέρει ελάχιστα στοιχεία για την πραγµατική φύση των ανταρτών. Οπως και πολλά µέλη του καθεστώτος, πάντως, έτσι και πολλά µέλη του Εθνικού Συµβουλίου της Βεγγάζης συνδέονται µε συγγενικούς δεσµούς. Και όπως τα ελεγχόµενα από το καθεστώς µέσα ενηµέρωσης, έτσι και οι αντάρτες διαδίδουν την προπαγάνδα τους χωρίς να ενδιαφέρονται και πολύ για την αλήθεια. Από την άλλη πλευρά ζητούν δηµοκρατία και διαφάνεια, µιλούν για ανθρώπινα δικαιώµα τα και κράτος δικαίου. Οσοι τους ακούν µε σκεπτικισµό, ανατρέχουν στη σύντοµη ιστορία της Λιβύης. Εως την επανάσταση του συνταγµατάρχη Καντάφι το 1969, η Λιβύη δύσκολα θα µπορούσε να θεωρηθεί ενιαίο κράτος, καθώς ήταν διαιρεµένη σε τρεις επαρχίες, σε καθεµία από τις οποίες ζούσαν µυριάδες ηµινοµαδικές φυλές.

Η ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ απονοµής δικαιοσύνης ήταν η βίαιη αυτοδικία. Παρά το γεγονός ότι ο Καντάφι προσπάθησε πολύ να ενώσει τις επαρχίες σε ένα ενιαίο κράτος, έκανε λίγα για αντιµετωπίσει την κουλτούρα της βίας. Αντιθέτως, προσπάθησε να επωφεληθεί από τη φιλοπόλεµη κουλτούρα των φυλών εξοπλίζοντας τις δυτικές φυλές εναντίον των ανταρτών της Ανατολής. Εάν φθίνουν οι αντιπαλότητες ανάµεσα στις φυλές, αυτό παραδόξως θα οφείλεται στον ίδιο τον Καντάφι, ο οποίος προώθησε την αστικοποίηση της λιβυκής κοινωνίας. 

Σήµερα το 85% των 6,5 εκατ. του πληθυσµού της ζει στα πολεοδοµικά συγκροτήµατα της Τρίπολης και της Βεγγάζης, πολλοί Ανατολικοί ζουν στην πρωτεύουσα, ενώ η νέα γενιά έχει δεχτεί πολλές επιρροές από τη ∆ύση. Ο συνταγµατάρχης είναι πιθανό να έχει συµβάλει άθελά του στον εκδηµοκρατισµό της χώρας του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: