«Τρίζει» το κρατικό μονοπώλιο του ΟΠΑΠ

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΥΛΩΝΙΤΗ

«Τρίζει» το κρατικό μονοπώλιο στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών και αθλητικών στοιχημάτων που οργανώνει κατ’ αποκλειστικότητα ο ΟΠΑΠ (ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΤΟ κ.λπ.). Δύο προχθεσινές αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας αμφισβητούν το αποκλειστικό δικαίωμα του ΟΠΑΠ, θέτοντας ζήτημα παραβίασης του κοινοτικού δικαίου.

Οι αποφάσεις στέκονται -με συντριπτική πλειοψηφία- αρνητικά απέναντι στο μονοπώλιο, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μια τέτοια νομοθετική ρύθμιση ως σύμβαση προς το κοινοτικό δίκαιο και γι' αυτό παρέπεμψαν την υπόθεση στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), προκειμένου να κρίνει εκείνο εάν η αποκλειστικότητα του ΟΠΑΠ είναι πράγματι αντίθετη στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Τη δικαστική εξέλιξη προκάλεσαν προσφυγές τριών βρετανικών εταιρειών (Stanley Bet, Sportingbet, William Hill) που ασχολούνται με τα στοιχήματα και τα τυχερά παιχνίδια και είχαν ζητήσει από το 2004 από το υπουργείο Οικονομικών να τους επιτρέψει να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στην ελληνική αγορά.

Το υπουργείο απέφυγε να απαντήσει και οι εταιρείες προσέφυγαν στο ΣτΕ κατά της αρνητικής στάσης της Πολιτείας, υποστηρίζοντας ότι η θέσπιση μονοπωλίου υπέρ του ΟΠΑΠ παραβιάζει το Σύνταγμα αλλά και την κοινοτική νομοθεσία.

Η Ολομέλεια υιοθέτησε (με ψήφους 21-4) εισηγήσεις των συμβούλων Επικρατείας Π. Κοτσώνη και Δ. Γρατσία κατά του μονοπωλίου και αν η άποψή τους γίνει δεκτή σε λίγους μήνες από το ΔΕΚ, θα ανοίξει ο δρόμος για ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα πρέπει κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις να δέχεται τη δραστηριοποίηση και άλλων εταιρειών στον συγκεκριμένο τομέα, με την πρόβλεψη ενός συστήματος για τη χορήγηση σχετικών αδειών.

Μάλιστα, ανάμεσα στα προδικαστικά ερωτήματα του ΣτΕ προς το ΔΕΚ, ερωτάται εάν θα ήταν συμβατό προς το κοινοτικό δίκαιο η διατήρηση του σημερινού καθεστώτος για μια μεταβατική περίοδο, μέχρις ότου επιλεγούν οι καταλληλότερες νομοθετικές λύσεις.

Οι δικαστικές αποφάσεις (231-2/11) αφήνουν να εννοηθεί ότι ίσως θα ήταν ανεκτά το μονοπώλιο και ο κρατικός έλεγχος, μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα οδηγούσαν σε σημαντική μείωση δραστηριοτήτων στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών.

Το σκεπτικό της απόφασης

«Ο περιορισμός δεν μπορεί να δικαιολογηθεί»

Η Ολομέλεια ΣτΕ, επικαλούμενη και νομολογία του ΔΕΚ, έκρινε ότι το μονοπώλιο και οι περιορισμοί για άλλες εταιρείες δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με το επιχείρημα ότι μέρος των εσόδων χρηματοδοτεί αθλητικές, κοινωφελείς ή άλλες δραστηριότητες γενικού συμφέροντος.

Δέχθηκε, επίσης, ότι θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν οι περιορισμοί μόνο εφόσον οδηγούσαν σε περιορισμό της προσφοράς υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών, κάτι όμως που δεν συμβαίνει υπό τις συνθήκες δραστηριοποίησης του ΟΠΑΠ (ανάπτυξη κερδοσκοπικής δραστηριότητας για μεγιστοποίηση κύκλου εργασιών, διαφήμιση παιχνιδιών, εισαγωγή στο Χρηματιστήριο, επέκτασή του σε χώρες του εξωτερικού - Κύπρο, ελεύθερη συμμετοχή παικτών με μέγιστο ποσό σχηματισμού και κέρδους ανά δελτίο και όχι ανά παίκτη κ.λπ.).

ΕΘΝΟΣ