"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Χάνεται ο... κυρ Μέντιος

Στη λαογραφία και μόνο θα απαντάται σε λίγα χρόνια ο... κυρ-Μέντιος, μιας και το συμπαθές τετράποδο τείνει να εξαφανιστεί από τον χάρτη της Ελλάδας.

Τα σχετικά στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά για το μέλλον του ελληνικού όνου, με τον τόσο τεράστιο ρόλο του στην οικονομική και πολιτική ανάπτυξη της νησιωτικής και της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Και συγκεκριμένα: Σήμερα υπάρχουν λιγότερα από 16.000 γαϊδούρια στην Ελλάδα, έναντι 508.000 που είχαν καταγραφεί το 1950, για να μειωθεί ο αριθμός τους κατακόρυφα σε 95.000 το 1995. Αλλά τίθεται και θέμα αν πράγματι υπάρχει σήμερα καθαρόαιμος πληθυσμός του ελληνικού αρκαδικού όνου, μετά τις τόσο διασταυρώσεις...
Το SOS για την επιβίωση του γαϊδουριού στη χώρα μας εκπέμπει το Εργαστήριο Ζωοτεχνίας της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που προχώρησε στην εκπόνηση σχετικής μελέτης καταγραφής κ.λπ.

Είδος που έχει παραμεληθεί
Ο επίκουρους καθηγητής της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ Γεώργιος Ι. Αρσένος (Dr Vetmend, phD) λέει πως πρόκειται για ένα είδος που έχει παραμεληθεί στην Ελλάδα και μελετηθεί ελάχιστα, παρότι η συμβολή τους στην εξέλιξη της ελληνικής γεωργίας ήταν καθοριστική μέχρι την εισαγωγή των αγροτικών μηχανημάτων, οπότε τα γαϊδούρια απαξιώθηκαν. Αντίθετα, περίοπτη υπήρξε ανέκαθεν η θέση του γαϊδάρου στην ελληνική παράδοση και λαογραφία.

Κεφαλή γαϊδάρου είχε ο τυφώνας, τρομερό τέρας της μυθολογίας, ενώ ο Βάκχος και ο Ηφαιστος απεικονίζονται συχνά να ιππεύουν γαϊδούρια. Εκτός από τον Ηφαιστο και τον Βάκχο, ο γάιδαρος θεωρούνταν επίσης ιερό ζώο της Εστίας και του Πριάπου και βρέθηκε σε αρκετές αγγειογραφίες και νομίσματα από ανασκαφές σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Η «παρακμή» του γαϊδάρου, λέει ο κ. Αρσένος, αρχίζει στην κλασική Αθήνα, ενώ στο Βυζάντιο και στον Μεσαίωνα χρησιμοποιείται για τη διαπόμπευση παρανομούντων, οι οποίοι υποχρεώνονται να ιππεύουν ανάποδα κρατώντας την ουρά του. Γάιδαροι είναι οι ήρωες πολλών μύθων και παροιμιών και κόντρα σε όλα όσα τούς έχουν φορτώσει στη ράχη τους, συνεχίζουν τη μακρά ιστορία τους με τη μνημειώδη υπομονή τους.

Σήμερα οι γάιδαροι δίνουν τον δικό τους αγώνα επιβίωσης. Αντιστέκονται μαζί με τους ηλικιωμένους ιδιοκτήτες τους, έχοντας βρει καταφύγιο κυρίως στα νησιά, όπου ακόμα είναι χρήσιμοι. Τείνουν πλέον να γίνουν τα απομεινάρια ενός πολιτισμού που χάνεται. Εντούτοις, αρκετοί «ονοκέφαλοι» κτηνοτρόφοι διατηρούν εκτροφές - καταφύγια με σεβαστό αριθμό γαϊδάρων σε αρκετές περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, αντιστεκόμενοι στον «ονειδισμό» της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.

Η διάσωση και διατήρηση των εγχώριων όνων καθώς και η αναγνώριση και καταγραφή των καθαρόαιμων φυλών αποτελεί στοίχημα για τους ερευνητές-μέλη ΔΕΠ του Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ.

Η έρευνά τους δεν αποτελεί «περί όνου σκιάς», γιατί οι όνοι δεν αποτελούν μόνο πολυτιμότατο γενετικό υλικό για την επιστημονική έρευνα, αλλά και ανεκτίμητη εθνική κληρονομιά από ιστορική και πολιτιστική άποψη.

«Με τον ταπεινό, χαζό, καρτερικό, αγενή και βλάκα γάιδαρο, όπως τον ονομάζουν οι περισσότεροι άνθρωποι, αποφασίσαμε», αναφέρει ο κ. Αρσένος,
«να ασχοληθούμε ερευνητικά, γιατί ο γάιδαρος είναι συνυφασμένος με την ελληνική παράδοση και κατέχει περίοπτη θέση στα ελληνικά ήθη και έθιμα. Σήμερα, τείνει να γίνει ζώο συντροφιάς και αναπόσπαστο στοιχείο των αγροτουριστικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, στο εξωτερικό, εκτρέφεται για το γάλα του, το οποίο χρησιμοποιείται στη Φαρμακευτική και για την παρασκευή καλλυντικών. Το γάλα του γαϊδάρου αποτελεί πρόσφατα αντικείμενο ερευνητικής δραστηριότητας λόγω της ιδιαίτερης χημικής του σύνθεσης και των ευεργετικών επιδράσεων σε διάφορες παθήσεις».
πηγη ΕΘΝΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: