ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΣ - TOYΡΚΙΑ: Σώζεται ο Αγιος Ανδρέας στα Κατεχόμενα

Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ ΡΑΣΣΙΑ

Αν και το κατοχικό καθεστώς της Κύπρου σχεδιάζει να κατακλύσει με εμπορικές δραστηριότητες την ιστορική Μονή Αποστόλου Ανδρέα στην Καρπασία, το ίδιο το μνημείο επιβάλλει μέτρα προστασίας του.

 

Υστερα από προσπάθειες πολλών ετών, έγινε το πρώτο βήμα για την αναστήλωση του μοναστηριού, γεγονός που ίσως αποτρέψει τη δημιουργία καφενείων, καταστημάτων τουριστικών ειδών και καταλυμάτων εντός του αυλείου χώρου του. Για την επέμβαση υπεγράφη πρωτοκόλλο συμφωνίας μεταξύ της Εκκλησίας της Κύπρου και του UNDP (Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών), παρουσία του Αρχιεπισκόπου της Κύπρου Χρυσοστόμου.

Το πρωτόκολλο υπέγραψαν ο επίσκοπος Καρπασίας, Χριστοφόρος, και η υπεύθυνη του UNDP στη Λευκωσία, Λουτζιάνα Τζενάρο. Σύμφωνα με αυτό, η αναστήλωση, που θα κοστίσει 2,5 εκατ. ευρώ, θα γίνει σε τρεις φάσεις: στην πρώτη φάση θα επεμβούν στο αρχαίο παρεκκλήσιο και στο μεταγενέστερο ναό. Στη δεύτερη φάση θα ασχοληθούν με τον ιστορικό πυρήνα και στην τρίτη με τον περιβάλλοντα χώρο. Ολα τα έργα θα γίνουν με βάση τη μελέτη που έχει εκπονήσει το Πανεπιστήμιο Πατρών. Το κόστος του έργου έχουν αναλάβει το UNDP, φορείς από τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ενωση, την Εκκλησία της Κύπρου και την τουρκοκυπριακή πλευρά.

Οι αρχές του ψευδοκράτους καθυστερούσαν με διάφορες προφάσεις την έναρξη της αναστήλωσης και προωθούσαν ένα σχέδιο τουριστικοποίησης της μονής. Υστερα όμως από έντονες διαμαρτυρίες που προκάλεσε το σχέδιό τους αυτό στην Κύπρο, ο «πρωθυπουργός» του παράνομου καθεστώτος, Ιρσέν Κιουτσιούκ, δήλωσε ότι θα πρέπει να προστατεύονται οι χώροι λατρείας σε όλη την Κύπρο, παρ' όλο που γνωρίζει ότι έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό οι ναοί στις κατεχόμενες περιοχές.

Το μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα βρίσκεται στο ομώνυμο ακρωτήρι της Κύπρου. Σύμφωνα με την παράδοση, εκεί αποβιβάστηκε ο Απόστολος Ανδρέας. Από τον πρώτο ναό όμως δεν σώθηκαν ίχνη. Τον 15ο αιώνα οικοδομήθηκε νέος ναός, γοτθικής επιρροής, που βρίσκεται χαμηλά, δίπλα στο κύμα, όπως τον βλέπει ο επισκέπτης σήμερα. Η σημερινή εκκλησία, που λειτουργεί ως προσκυνηματικός ναός, του 19ου αιώνα, βρίσκεται ψηλότερα, δυτικά της πρώτης. Στην αυλή του μοναστηριού, με τη βρύση στο κέντρο, σώζεται το συνοδικό, το οικονομείο, το μαγειρείο, το αρτοποιείο, οι τραπεζαρίες και οι ξενώνες που φιλοξενούσαν χιλιάδες προσκυνητές πριν από την τουρκική εισβολή το 1974. Εκεί και η προτομή του κτήτορα, παπα-Ιωάννου Οικονόμου. Δίπλα από το ερημωμένο σήμερα μοναστήρι αναβλύζει αδιάκοπα από τη γη το αγίασμα του Αποστόλου Ανδρέα.