ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ vs ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Η εκδίκηση του κλόουν

Του ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ

Ολα ξεκίνησαν το 1968, όταν ο Μπέπε αποφάσισε να αφήσει τις εμφανίσεις στα νάιτ κλαμπ της Γένοβας και να μπει στην επιχείρηση του πατέρα του. Ηταν είκοσι ετών και ο γέρος τον έστελνε να μαζεύει τα χρέη από τους πελάτες. Τους ζητούσε τα χρήματα, κι εκείνοι του έλεγαν «Vaffanculo, Γκρίλο, όλοι ξέρουμε ποιος είσαι!». Αντεξε τρία χρόνια. Το 1971 τα παράτησε κι έπιασε δουλειά σε μια επιχείρηση που έφτιαχνε μπλουτζίν.

Η προτροπή εκείνη, όμως, δεν του έφυγε από το μυαλό. Κι επειδή η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο, χρειάστηκε να έρθει το 2007 για να εγκαινιάσει την έφοδο που ονειρευόταν όλη του τη ζωή. Στις 8 Σεπτεμβρίου, μπροστά σε 100.000 ανθρώπους που είχαν συγκεντρωθεί στην Πιάτσα Ματζόρε της Μπολόνια για την Ημέρα της Νίκης, διάβασε τα ονόματα 24 γερουσιαστών και βουλευτών που είχαν καταδικαστεί για διάφορα αδικήματα, από διαφθορά μέχρι φοροδιαφυγή. Σε κάθε όνομα, το πλήθος φώναζε "Vaffanculo!", συνοδεύοντας την κραυγή με την αντίστοιχη κίνηση των δακτύλων.

Στη συγκέντρωση ήταν παρών και ο αμερικανός δημοσιογράφος Τομ Μίλερ, που μετά το τέλος της συγκέντρωσης κατευθύνθηκε με τον Γκρίλο σε γειτονικό εστιατόριο. Οπως έγραψε λίγους μήνες αργότερα στον Νιου Γιόρκερ, μια ομάδα κοριτσιών στην απέναντι πλευρά του δρόμου φώναξε στον κωμικό: «Μπέπε, άγιε Μπέπε, σώσε μας!». Εκείνος τούς έκανε το σήμα της νίκης. «Μπέπε, είσαι μεγάλος!» πέταξε ένας άλλος. «Οχι, μόνο χοντρός είμαι», απάντησε εκείνος. Δύο κορίτσια πιάστηκαν τότε από το χέρι κι άρχισαν να κάνουν κουτσό, τραγουδώντας την απαγορευμένη λέξη που εκείνο το βράδυ την είχαν κάνει δικαιωματικά δική τους: «Vaaa…fannn…cuuuuulooooooh!».

Ολα αυτά μπορεί να ακούγονται χαριτωμένα. Στην πραγματικότητα, είναι άκρως επικίνδυνα. Ο πιο επικίνδυνος κλόουν της Ιταλίας δεν είναι ο Μπερλουσκόνι, που η πολιτική του σταδιοδρομία έχει ουσιαστικά τελειώσει, αλλά ο Μπέπε Γκρίλο με τον κρυπτοφασιστικό μηδενισμό του. Και είναι ακατανόητο ότι ο άνθρωπος αυτός ασκεί μια γοητεία σε ένα μέρος της ευρωπαϊκής Αριστεράς. 

Αναζήτησα στη χθεσινή «Αυγή» κάποια έκφραση ανησυχίας για το γεγονός ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων αναδείχθηκε πρώτο κόμμα στη Βουλή, με διαφορά 46.000 ψήφων από το Δημοκρατικό Κόμμα. Βρήκα μια πρωτοσέλιδη φωτογραφία του Γκρίλο με τη θριαμβευτική λεζάντα «Τσουνάμι επιτυχίας». Και μία φράση στο κύριο άρθρο, που αναφέρει ότι «το σχήμα αυτό εκφράζει, με μεγάλη αντιφατικότητα, τη λαϊκή απαίτηση να νικηθεί η λιτότητα».

Μα, είναι δυνατόν, μια κατ' εξοχήν πολιτική απαίτηση να εκφραστεί από ένα κίνημα που καταγγέλλει συλλήβδην την πολιτική και τους πολιτικούς;  

Να υποθέσουμε ότι στο στάδιο όπου θα πραγματοποιηθεί το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίαρχο σύνθημα - έστω με μεγάλη αντιφατικότητα - θα είναι η ελληνική μετάφραση του Vaffanculo;