ΕΠΙΣΤΗΜΗ: «Εσπασαν» τη μαγική συσκευή του "Μηχανισμού των Αντικυθήρων"

Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ

Τα μυστικά του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, μιας συσκευής που, τεχνολογικά, ήταν αιώνες μπροστά από την εποχή της, θα παρουσιάσει την Τετάρτη στο Ιδρυμα Ευγενίδου ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτης της NASA Ξενοφών Μουσάς. Αν και έχει ανακαλυφθεί εδώ και 110 χρόνια, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο πρώτος υπολογιστής, πλανητάριο και αστρονομικό ρολόι, εξακολουθεί να μαγεύει τους επιστήμονες και να κρύβει μυστήρια.

Στην εκδήλωση, η οποία συμπίπτει με τα εγκαίνια της έκθεσης του Ιδρύματος Ευγενίδου για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, ο καθηγητής Μουσάς θα παρουσιάσει δύο άγνωστες μέχρι πρόσφατα πτυχές οι οποίες επιβεβαιώνουν τη μοναδικότητά του.

Ο κ. Μουσάς επισημαίνει ότι ο Μηχανισμός είναι πιο σημαντικός από όσο πίστευαν οι επιστήμονες «γιατί αποδεικνύει ότι οι αρχαίοι Ελληνες είχαν πολύ πιο σημαντική τεχνολογία από ό,τι νομίζαμε». Για του λόγου το αληθές, ο καθηγητής Μουσάς λέει ότι από τις έρευνες που έκανε τα τελευταία δύο χρόνια στον Μηχανισμό, ανακάλυψε ότι ο δημιουργός του ήξερε πράγματα που ανακαλύφθηκαν ξανά από τους αστρονόμους περισσότερο από 1.500 χρόνια αργότερα.

«Πριν από 6 χρόνια είχαμε βρει ότι ο Μηχανισμός αποτύπωνε ρεαλιστικά την ταχύτητα της Σελήνης γύρω από τη Γη, ακολουθώντας με καλή προσέγγιση τον δεύτερο νόμο του Κέπλερ. Πρόσφατα ανακαλύψαμε ότι αποτυπώνει και την κίνησή της με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι νομίζαμε δίνοντας της μια ελλειπτική τροχιά. Αυτό σημαίνει ότι ικανοποιεί και τους τρεις νόμους του Κέπλερ».

 

Η δεύτερη ανακάλυψη δεν σχετίζεται άμεσα με τον ίδιο τον Μηχανισμό, αλλά δίνει περισσότερα στοιχεία για το έργο του μεγάλου μαθηματικού Αρχιμήδη. «Από υπολογισμούς που κάναμε με τον καθηγητή του πανεπιστημίου της Ουψάλα Γκέρεν Χένρικσον, διαπιστώσαμε ότι οι εκλείψεις της Σελήνης που υπολόγισε ο Μηχανισμός παρατηρήθηκαν στις Συρακούσες πριν και μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη. Αυτό μας οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο Αρχιμήδης ήταν πιθανόν και αστρονόμος, ενώ πρέπει να είχε και φιλοσοφική σχολή, οι μαθητές της οποίας συνέχισαν το έργο του» εξηγεί ο κ. Μουσάς.

Παρά τα χρόνια μελέτης που έχει αφιερώσει στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων και τις ανακαλύψεις που έχει κάνει μέχρι τώρα, ο Ξ. Μουσάς δεν σκέφτεται να σταματήσει τις έρευνες, αφού θεωρεί ότι δεν έχουν αποκαλυφθεί ακόμα όλα τα μυστικά του. «Η έρευνα δεν μπορεί να σταματήσει, αφού συχνά ανακαλύπτουμε πράγματα που μας εκπλήσσουν. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι δεν μας έχει αποκαλύψει ακόμα όλα τα μυστικά του» καταλήγει.

ΜΙΑ... ΠΛΟΥΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ
Εκπλήξεις για τους επισκέπτες

Την έκθεση «Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων και η Ιστορία της Ελληνικής Αστρονομίας», η οποία εγκαινιάζεται την Τετάρτη στο Ιδρυμα Ευγενίδου, επιμελήθηκε ο ίδιος ο Ξενοφών Μουσάς.

Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για αυτό το τόσο ιδιαίτερο και αξιοθαύμαστο αντικείμενο που ονομάστηκε Μηχανισμός των Αντικυθήρων από τον θαλάσσιο χώρο όπου βρέθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Επίσης, στην έκθεση παρουσιάζεται και η εξέλιξη της ελληνικής αστρονομίας, που έγινε πραγματική επιστήμη στη χώρα μας με τη χρήση μαθηματικών και φυσικής.

 
Στην έκθεση παρουσιάζονται δύο αλληλεπιδραστικά μοντέλα, κατασκευασμένα από τον καθηγητή Μάνο Ρουμελιώτη και την καλλιτέχνιδα Αμαλία Πορλίγκου, προβάλλεται σύντομη ταινία του κ. Νίκου Γιαννόπουλου και τρισδιάστατες αλληλεπιδραστικές φωτογραφίες του Tom Malzbender, της HP. Οι επισκέπτες θα μάθουν περισσότερες λεπτομέρειες για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων από τα 21 πάνελ με πληροφοριακό υλικό, καθώς και από το μπρούντζινο ομοίωμα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, κατασκευής του μαθηματικού Διον. Κριάρη. Πριν γίνουν τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης, ο καθηγητής Ξ. Μουσάς θα παρουσιάσει το βιβλίο του με τίτλο «Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων». Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 17 Ιουνίου και θα είναι ανοιχτή κάθε μέρα από τις 9.30 το πρωί έως τις 9 το βράδυ.

ΕΘΝΟΣ