«Είναι το τέλος των φθηνών αγαθών», αποφαίνεται ο Μπρους Ρόκοβιτς. Είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Li & Fung, της εταιρείας που προμηθεύει περισσότερα ρούχα και κοινά οικιακά προϊόντα ασιατικής προέλευσης από οποιαδήποτε άλλη. Στα προϊόντα πλην υψηλής τεχνολογίας, όπου ειδικεύεται η Li & Fung, η εταιρεία χειρίζεται το 4% των κινεζικών εξαγωγών στις ΗΠΑ και μεγάλο μερίδιό τους στην Ευρώπη. Δραστηριοποιείται σε χώρες της ανατολικής Ασίας, όπου αναζητεί σχολαστικά φθηνούς, αξιόπιστους προμηθευτές για όλα. Οταν, λοιπόν, ο κ. Ρόκοβιτς αποφαίνεται ότι η εποχή της χαμηλού κόστους ασιατικής παραγωγής οδεύει προς το τέλος της, πρέπει να τον ακούμε.
Υποστηρίζει ότι η ασιατική μεταποίηση διήλθε πολυάριθμες φάσεις, η καθεμιά εκ των οποίων διήρκεσε περίπου 30 χρόνια.
Οταν η Κίνα ήταν απομονωμένη υπό τον Μάο Τσε Τουνγκ, εταιρείες του Χονγκ Κονγκ, της Ταϊβάν και της Νότιας Κορέας ειδικεύθηκαν στον κλάδο. Οταν άνοιξε ξανά η Κίνα, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, μετά τον θάνατο του Μάο, οι έμπειροι αυτοί Ασιάτες έγιναν μέρος της νότιας Κίνας. Με σχεδόν ελεύθερη πρόσβαση σε γη και εργατικά χέρια, μαζί με έναν επαρκή λιμένα και κόμβο εφοδιασμού και διανομής στο κοντινό Χονγκ Κονγκ, άρχισαν να κατασκευάζουν αγαθά ακόμα πιο φθηνά και να τα πωλούν στον υπόλοιπο κόσμο.
Τα επόμενα 30 χρόνια, οι Κινέζοι του κλάδου της μεταποίησης συνέβαλαν στη συγκράτηση του παγκόσμιου πληθωρισμού. Ομως, σύμφωνα με τον κ. Ρόκοβιτς, η εποχή αυτή τελείωσε. Οι κινεζικοί μισθοί αυξάνονται ταχέως. Ενα κύμα νέας ζήτησης, ειδικά από την ίδια την Κίνα, τροφοδοτεί άνοδο στις τιμές των πρώτων υλών.
Η μεταποίηση μπορεί να μεταφέρει την παραγωγή σε νέους τόπους: δυτική Κίνα, Βιετνάμ, Μπανγκλαντές, Μαλαισία, Ινδία, Ινδονησία. Κανένας όμως από αυτούς δεν θα λειτουργήσει για τον πληθωρισμό όπως κάποτε η νότια Κίνα, προβλέπει. Ολες αυτές οι χώρες στηρίζονται στην ίδια, όλο και ακριβότερη πηγή πρώτων υλών. Σε πολλές οι μισθοί αυξάνονται και τα συστήματα εφοδιασμού είναι ατελή. Καμιά δεν μπορεί να παράσχει την κλίμακα και την αποτελεσματικότητα που δημιουργήθηκε όταν οι εταιρείες μεταποίησης συνέκλιναν στη νότια Κίνα.
Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το κινεζικό θαύμα. Οπως εκτιμά ο κ. Ρόκοβιτς, οι τιμές θα αρχίσουν τώρα να αυξάνονται κατά 5% και πλέον κάθε χρόνο. Και αυτό ίσως είναι αισιόδοξο. Από τις αρχές του έτους, οι αυξήσεις για τη Li & Fung έχουν φθάσει το 15% κατά μέσο όρο.
Ωστόσο, σε άλλους τομείς, οι εταιρείες μεταποίησης βλέπουν αλλιώς τα πράγματα. Στις 31 Μαΐου, η ετήσια έκθεση Computex άνοιξε τις πύλες της στην Ταϊπέι. Τα ξενοδοχεία ήταν ασφυκτικά γεμάτα, παρά τις αυξημένες τιμές. Οι πιο «καυτές» εταιρείες υψηλής τεχνολογίας του κόσμου, από την Apple ώς την HTC της Ταϊβάν, ήταν απούσες. Ομως σχεδόν 2.000 άτομα εμφανίστηκαν προς αναζήτηση φθηνών και καινοτόμων «παιχνιδιών»: από πάμφθηνες αντιγραφές διεθνώς επιτυχημένων προϊόντων όπως οι ταμπλέτες με το λειτουργικό σύστημα Android της Google αντί 100 δολαρίων, έως λεπτούς υπολογιστές όπως τα MacBooks αξίας κάτω των 250 δολαρίων. Δεν γνωρίζουμε αν τέτοια προϊόντα μπορούν να παραχθούν ή να πωληθούν στις ανεπτυγμένες αγορές. Η ποιότητά τους μπορεί να είναι κατώτερη, ενώ τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας σε κάποιες συσκευές ίσως να μην έχουν πληρωθεί. Ομως, προϊόντα υπήρχαν, όπως και κόσμος να τα αγοράσει.
Οι κινεζικές εταιρείες δείχνουν περιέργεια για όποιο προϊόν μείωνε το κόστος ή διευκόλυνε τον αυτοματισμό. Οταν τα εργατικά χέρια ήταν φθηνά, οι κινεζικές εταιρείες τα χρησιμοποιούσαν αναποτελεσματικά. Τώρα μαθαίνουν πώς να παράγουν περισσότερα με λιγότερα χέρια. Η Li & Fung μπορεί να κηρύσσει τη λήξη μιας εποχής παραγωγής, όμως η έκθεση της Ταϊπέι ίσως δείχνει την αρχή μιας άλλης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου