Οι ξεχασμένοι "παρίες"

Toυ ΡΟΥΣΣΟΥ ΒΡΑΝΑ

Σαν παρίες έτσι αντιµετωπίζονται οι άνθρωποι που χάνουν τη δουλειά τους στις ΗΠΑ. Ολοένα και περισσότεροι µακροπρόθεσµα άνεργοι δεν κάνουν πια τον κόπο να χτυπήσουν την πόρτα των γραφείων εργασίας. Νιώθουν πως δεν έχουν καµιά ελπίδα. Και όµως, η εφηµερίδα «Ουάσιγκτον Ποστ» τους θεωρεί επικίνδυνους. Και γράφει πως «το κρυµµένο εργατικό δυναµικό αποτελεί απειλή για την ανάκαµψη». Φοβάται µήπως στα πρώτα σηµάδια ανάκαµψης, µολονότι δεν φαίνονται ακόµη, ξεπροβάλουν ξαφνικά όλοι αυτοί οι απελπισµένοι κι αρχίσουν να ψάχνουν δουλειά.

Η Κριστίνα Ρόµερ πρώην οικονοµικός σύµβουλος του προέδρου Οµπάµα, κατηγορεί την αµερικανική κυβέρνηση πως έχει «επαίσχυντα ξεχάσει» τους ανέργους. Και ο οικονοµολόγος Πολ Κρούγκµαν παρατηρεί πως η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται πια για «τα ξεχασµένα εκατοµµύρια των ανέργων». Μπορεί όµως οι άνεργοι να είναι ξεχασµένοι, αλλά δεν είναι καθόλου ασήµαντοι. Τα τελευταία δύο χρόνια, οι αµερικανοί άνεργοι βοήθησαν σηµαντικά το 1% των πλουσιότερων Αµερικανών να κερδίσει τρισεκατοµµύρια. Ερευνα της τράπεζας JP Morgan καταλήγει στο συµπέρασµα πως η τρέχουσα ανάκαµψη στα επιχειρηµατικά κέρδη εξαρτάται σήµερα από τη µείωσητου κόστους εργασίας όσο ποτέ άλλοτε. Οι επιχειρηµατίες µεγιστοποιούν τα κέρδη τους µε απολύσεις και περικοπές µισθών, παρά την πτώση της ζήτησης. Ετσι, ακόµη και σε καιρούς κρίσης, γεµίζουν οι τσέπες τους, χωρίς απαραιτήτως να δουλεύει ηοικονοµία. Η υψηλή ανεργία συγκρατεί το εργατικό κόστος και συνεπώς και τον πληθωρισµό που ροκανίζει ταλεφτά τους, είτε αυτά επενδύονται στην οικονοµίαείτε µένουν φυλαγµένα στα σεντούκια. Γι’αυτό οι πλούσιοι λατρεύουν την ανεργία.

Στην Ευρώπη, το σύστηµα δουλεύει και αλλιώς. Αυτή η αναδιανοµή του πλούτου µέσωτης υψηλής ανεργίας δεν γίνεται µόνο εντός των χωρών αλλά και µεταξύ ολόκληρων οικονοµιών. Οι γερµανικές πωλήσεις σηµείωσαν άνοδο τον Απρίλιο, ενώ ο αριθµός των ανέργων έπεσε κάτω από τα 3 εκατοµµύρια για πρώτη φοράεδώ και 19 χρόνια. ∆εκαεννέα χρόνια; Τι σύµπτωση. Πριν από 19 χρόνια, το 1992, τότε δεν ήταν που µε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ άρχισε η πορείαπρος το ευρώ; Είχε εκφραστεί τότε η ελπίδα πως µε τη διευκόλυνση των εµπορικών συναλλαγών και των επενδύσεων µεταξύ των χωρών θα προέκυπτε µια ενιαία ευρωπαϊκή οικονοµία, στην οποία θα συνέκλιναν τα εθνικά επίπεδα παραγωγικότητας και κατανάλωσης. Επί 19 χρόνια η προσπάθεια για την επίτευξη των κριτηρίων του Μάαστριχτ ήταν ένας µονόδροµος: ένας σκληρός αγώνας των περιφερειακών χωρών να συγκλίνουν µε τη γερµανική οικονοµία µε σκληρή λιτότητα, που κατέληξε σε χρόνια ανεργία.

Η Γερµανία ρίχνει σήµερα το γερµανικό εργατικό κόστος, γεµίζοντας την αγορά εργασίας της µε φθηνό αλλά εξειδικευµένο εργατικό δυναµικό από τις περιφερειακές ευρωπαϊκές χώρες. Και όσο αυτές οι χώρες θρηνούν τη χαµένη τους παραγωγικότητα, τόσο οι γερµανικές εξαγωγές θριαµβεύουν (κάτι παρόµοιο δεν συνέβη άλλωστε και µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο;). Γι’ αυτό η Γερµανία λατρεύει κι αυτή την υψηλή ανεργία. Αρκεί να µην είναι η δική της.