Οι επιστήµονες δεν είναι θεοί

(photo: Oι σύνεδροι του web summit στο Μπιλμπάο φωτίζουν με τα κινητά τους την αίθουσα ύστερα απο παραίνεση των οργανωτών)

Του ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ

Η εβδοµάδα που διανύουµε µάλλον δεν είναι η ευτυχέστερη για τους επιστήµονες. Πρώτα απ’ όλα, δεν µπορούν να λύσουν µια διατροφική κρίση η οποία έχει στοιχίσει ήδη τη ζωή πολλών ατόµων και απειλεί να εξελιχθεί σε ωρολογιακή βόµβα. Ολόκληρη η Ευρώπη ψάχνει να βρει τι κρύβεται πίσω από τα χιλιάδες κρούσµατα µόλυνσης µε το βακτηρίδιο E. coli, και το µόνο που έχει καταφέρει µέχρι στιγµής είναι να προκαλέσει έναν (νέο) πόλεµο Βορείων-Νοτίων. Οι Ισπανοί φωνάζουν, οι Γερµανοί υποχωρούν ατάκτως, οι µονάδες εντατικής θεραπείας της Βόρειας Ευρώπης γεµίζουν και το µυστήριο βαθαίνει.

Τα χέρια ψηλά φαίνεται να σηκώνουν οι επιστήµονες και στο θέµα της επικινδυνότητας των κινητών τηλεφώνων. Τριάντα ένας επιστήµονες από 14 χώρες, υπό την αιγίδα του Διεθνούς Κέντρου Ερευνών για τον Καρκίνο (υπηρεσίας του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας), µαζεύτηκαν για µια εβδοµάδα στη Λυών και εξέτασαν δεκάδες έρευνες µε αυτό το αντικείµενο. Το συµπέρασµά τους είναι σοβαρό: για πρώτη φορά δηλώνουν ότι «ενδέχεται» να υπάρχει σχέση ανάµεσα στη χρήση του κινητού τηλεφώνου και την εµφάνιση γλοιώµατος, µιας µορφής καρκίνου του εγκεφάλου. Σύµφωνα µάλιστα µε µια από τις έρευνες που µελέτησαν, και χρονολογείται από το 2004, όποιος χρησιµοποιεί κινητό για 30 λεπτά την ηµέρα επί 10 χρόνια παρουσιάζει κατά 40% αυξηµένες πιθανότητες να προσβληθεί από αυτόν τον καρκίνο.

Με δεδοµένο ότι κυκλοφορούν 5 δισεκατοµµύρια κινητά τηλέφωνα στον πλανήτη και ότι κάθε δεκάχρονο και δωδεκάχρονο που σέβεται τον εαυτό του έχει και από µια συσκευή, θα περίµενε κανείς αυτή η ανακοίνωση να συνοδευτεί κι από προτάσεις. Οµως όχι. Οι επιστήµονες δηλώνουν αναρµόδιοι ακόµη και να συστήσουν τα προφανή, δηλαδή να χρησιµοποιούµε handsfree, να µη µιλάµε στο ασανσέρ ή στο αυτοκίνητο και να έχουµε τη συσκευή σε απόσταση άνω των δύο µέτρων όταν κοιµόµαστε. Το µόνο που αποφάσισαν ήταν να προτείνουν τη µετατόπιση των κινητών τηλεφώνων στην οµάδα κινδύνου 2b, µαζί µε τον καφέ, το χλωροφόρµιο και τις εξατµίσεις των µοτοσυκλετών…

«Οι πολίτες πρέπει να καταλάβουν ότι η επιστήµη αντιµετωπίζει δυσκολίες σ’ αυτόν τον τοµέα», λέει στη «Ρεπούµπλικα» ο ιταλός επιδηµιολόγος Ροντόλφο Σαράτσι, που έλαβε µέρος στην εβδοµαδιαία σύνοδο. «Ολες οι µελέτες που έχουν γίνει είναι επιδηµιολογικές και στηρίζονται σε συνεντεύξεις µε υγιείς και αρρώστους. Επιπλέον, λείπει ένας υπολογισµός της ακτινοβολίας που εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες, µεταξύ των οποίων και το είδος της συσκευής. Αυτό που έκανε λοιπόν ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας ήταν να ανάψει ένα κίτρινο φως».

Πράγµατι, οι επιστήµονες δεν είναι θεοί. Και δεν πρέπει να τους αντιµετωπίζουµε έτσι. Κακώς κατηγορήθηκαν πέρυσι ότι βιάστηκαν να χαρακτηρίσουν επιδηµία τη γρίπη των χοίρων. Κακώς κατηγορούνται σήµερα ότι κρούουν χωρίς αποδείξεις τον κώδωνα του κινδύνου για τα κινητά. Ο πολίτης πρέπει να ενηµερώνεται µε βάση τα στοιχεία που υπάρχουν. Τα υπόλοιπα είναι θεωρίες συνωµοσίας.