Μια εποχή που φεύγει

Tου Αποστολου Λακασα

«Σε καμιά περίπτωση δεν πιστεύαμε, προτού έρθουμε εδώ, πόσο όμορφα μπορεί να νιώθει κανείς όταν πηγαίνει σχολείο. Δεν θα το πιστέψετε, αλλά νιώθουμε μεταξύ μας και με τους καθηγητές μας σαν μέλη μιας μεγάλης οικογένειας», λένε οι 43 μαθητές του Γυμνασίου Εκάλης, στην επιστολή που έστειλαν στην υπουργό Παιδείας, Αννα Διαμαντοπούλου. «Αν μας λένε την αλήθεια για το πόσο νοιάζονται για εμάς, τότε δεν πρέπει να κλείσουν το σχολείο μας, δεν πρέπει να μας στερήσουν την πνευματική οικογένεια που με τόσο κόπο και αγάπη έχουμε δημιουργήσει», υποστηρίζουν, διαμαρτυρόμενοι, για την πρόθεση του υπουργείου να καταργήσει το σχολείο τους, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού «Καλλικράτη».

Το τετρασέλιδο κείμενο της επιστολής σε πολλά σημεία έχει γραφτεί με ύφος που υποδηλώνει ακατέργαστη συναισθηματική φόρτιση και εφηβικό ενθουσιασμό - ύφος που σίγουρα δεν μπορεί να εκφράζει και τους 43 μαθητές που υπογράφουν την επιστολή. Ομως, η σχέση μαθητών-εκπαιδευτικών που περιγράφουν, μου θύμισε μια ιστορία που μου διηγήθηκε προ ημερών μια φίλη. 

Προ ετών στη Χίο ζούσε ένα χαρισματικό παιδί. Εξυπνος, άριστος στα μαθήματα, λίγο κλειστός, αλλά απόλυτα πιστός σε ό,τι αγαπούσε: διάβαζε, ζωγράφιζε και κάπου κάπου έγραφε στίχους ποιημάτων. Ο δάσκαλος του σχολείου αγαπούσε τον μαθητή και τον βοηθούσε να καλλιεργεί τα χαρίσματά του. Είχε δημιουργηθεί τέτοια σχέση με τον μαθητή και την οικογένειά του, που όταν το παιδί πέρασε σε ΑΕΙ της Αθήνας, ο παλιός δάσκαλος του έκανε ένα δώρο. Εδωσε τα κλειδιά ενός διαμερίσματός του στην Αθήνα για να μείνει κατά τη διάρκεια των σπουδών του, όση κι αν ήταν αυτή.

Η συγχώνευση μικρών σχολείων με στόχο την αξιοποίηση των μεγάλων μονάδων δίνει στο υπουργείο Παιδείας ένα σοβαρό αντεπιχείρημα σε όσους διαμαρτύρονται για το εκπαιδευτικό «ξεσπίτωμα». Βέβαια, ας μην γελιόμαστε. Ο βασικός λόγος των συγχωνεύσεων είναι η καλύτερη διαχείριση των εκπαιδευτικών, τη στιγμή που προβλέπονται προσλήψεις με το σταγονόμετρο το 2011-12. Επίσης, στις πόλεις οι συγχωνεύσεις θα οδηγήσουν σε οικονομία πόρων, καθώς οι μαθητές θα στεγαστούν σε ιδιόκτητα συγκροτήματα σχολείων και θα ξενοικιαστούν αίθουσες, που σήμερα στεγάζουν μικρότερα σχολεία. Αρα θα πρέπει να γίνουν οι συγχωνεύσεις.

Την ίδια στιγμή, πάντως, θα χαθεί το «μικρό σχολείο». Θα λείψουν τα παρτέρια και οι κήποι που φρόντιζαν μόνοι τους οι μαθητές στις αυλές των χωριάτικων σχολείων, που μυρίζουν πεύκο. Θα χαθεί το παιχνίδι στα διαλείμματα με τη συντροφιά των οικόσιτων ζώων της γειτονιάς. Θα χαθεί και η αίσθηση του «δικού μας» δασκάλου. Ενας άνθρωπος αρχικά «ξένος», που άρχιζε να παρατηρεί τις συμπεριφορές του χωριού, να σκοτώνει την ώρα του με τους «προύχοντες», να ξυπνά από τα κοκόρια και τον κυριακάτικο ήχο της καμπάνας. Ενός δασκάλου που ήξερε τις κλίσεις, τα χούγια των μαθητών, που μάθαινε τα προβλήματά τους, που δενόταν μαζί τους, καθώς τους παρατηρούσε να αλλάζουν τάξεις μένοντας στα ίδια θρανία του μικρού σχολείου.  

Μπορεί το σχολείο της πόλης να έχει μεγαλύτερα εφόδια και καλώς γίνονται οι συνενώσεις, όμως και οι κεραμοσκεπές των πέτρινων σχολείων προσφέρουν μόρφωση...