Ο Ρένος Αποστολίδης γεννήθηκε το 1924 στην Αθήνα. Ήταν γιός του γεννημένου στον Πύργο της Βουλγαρίας δημοσιογράφου και ανθολόγου Ηρακλή Ν. Αποστολίδη (1893-1970), γνωστού αναρχικού και λόγιου με στέρεη φιλοσοφική παιδεία.
Στα χρόνια της κατοχής, μαθητής του Βαρβακείου ο Ρένος, και φοιτητής της Φιλοσοφικής μετά, μένει στη «μπλε πολυκατοικία» των Εξαρχείων κ’ είναι το κέντρο παρεών με τους Κ. Αξελό, Ι. Καμπανέλλη, Α. Σχινά, Π. Σπηλιωτόπουλο, Λ. Κύρκο, Κ. Παπαϊωάννου και αρκετούς άλλους, όπως τις ιστορεί ο ίδιος στην «Αλλη Ιστορία» (Αθήνα 1972 και β’ έκδ. 2004).
Ανένταχτο κ’ επαναστατικό, πάντα, πνεύμα, μετέχει σ’ αντιγερμανικές διαδηλώσεις, και μετά το τέλος της Κατοχής και του Δεκέβρη του '44 δημοσιεύει το πρωτόλειό του: «Τρεις σταθμοί μιάς πορείας» (1945), εκφράζοντας τη βασική θέση του «όλως τρίτου» - από την οποία δεν απομακρύνθηκε κατ’ ουσίαν ποτέ.
Στρατεύεται υποχρεωτικά κατά τον εμφύλιο με το χαρακτηρισμό «επικίνδυνος αριστερός ιδεολόγος, ιδιαιτέρως εύγλωττος», κ’ ενώ τον έχουν γιά τη Μακρόνησο, μετά από βίαιη αντίδρασή του, παίρνει τη χειρότερη μετάθεση: «λιπός» οπλίτης, στην πρώτη γραμμή του πυρός στην 9η Μεραρχία, 524 Τ/Π. Ο πατέρας του, στενός φίλος μεταξύ άλλων του Π. Κανελλόπουλου, τότε Υπουργού Εθνικής Αμύνης, συνεπής στις ιδεολογικές του αρχές, δεν χρησιμοποιεί κανένα μέσο γιά μετάθεση του γιού του.
Εκεί συμμετέσχε σε 35 μάχες, καθώς περιγράφει στην «Πυραμίδα 67» και σ’ άλλα κείμενά του, αρνούμενος να ρίξει έστω και μιά σφαίρα, με τη βασική θέση ότι καμμιά ιδέα δεν δικαιολογεί τον ανθρώπινο θάνατο.
Απ’ την αντιμιλιταριστική του ιδεολογία κινδυνεύει να βρεθεί στο στρατοδικείο, αλλά τον σώζει δυό-τρεις φορές ο Α2 του τάγματος, ο Κ. Κουκούλης, ο ήρωας της ομώνυμης νουβέλας (ο Α2), την οποία εκδίδει ο Ρένος το 1968 εν μέσω Δικτατορίας, μη στέλνοντάς την στην λογοκρισία, όπως και κανένα άλλωστε βιβλίο του.
Μοναδικό ενδιαφέρον του στα δυόμιση χρόνια της θητείας του: να κρατάει σημειώσεις απ’ ό,τι συνέβαινε γύρω του στα περίφημα «μπλόκ» του. Ακόμα και τις ώρες των μαχών έβρισκε κάποια σημεία ν’ ακουμπήσει, έβγαζε το στυλογράφο του κ’ έγραφε ασταμάτητα.
Με την απόλυσή του, τελειώνει με άριστα τη Φιλοσοφική Αθηνών κ' εκδίδει την «Πυραμίδα 67», ενώ ακόμα λειτουργούσαν τα στρατοδικεία (λόγος γιά τον οποίο δεν αναφέρει ρητά την άρνησή του να χρησιμοποιήσει όπλο). Η Πυραμίδα είναι το βιωματικώτερο βιβλίο του Ρένου και προέκυψε από υλικό 5.500 σελίδων γραμμάτων σταλμένων στους δικούς του. Υμνήθηκε από κριτικούς όλων των παρατάξεων και χτυπηθηκε αμείλικτα από τα επίσημα κόμματα Δεξιάς κι Αριστεράς. Σήμερα, μετά από μισόν αιώνα απ’ την 1η του έκδοση, θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε σαν το σημαντικώτερο βιβλίο γιά τον Εμφύλιο.
Το 1964 ο Ρένος Αποστολίδης μετά το τέλος μιας διαδήλωσης, εισήλθε -επικεφαλής οργισμένου πλήθους- στην Βουλή. Για την πράξη του αυτή συνελήφθη και καταδικάστηκε σε δυόμισι έτη φυλάκιση, ποινή από την οποία εξέτισε μόνο τρεις μήνες. Την επόμενη χρονιά βγάζει «Το Κατηγορώ» (1965) όπου ο ανυποχώρητος αναρχικός εξηγεί ότι όλη αυτή η πράξη έγινε απ’ τον ίδιο γιά να υπογραμμίσει στον εύπιστο κόσμο ότι δεν έφερε στην εξουσία παρά «το χασάπη Παπατζή του ’44, τον άνθρωπο των Αγγλοαμερικάνων που εγκατέστησε τη Δεξιά στην Ελλάδα». Το νόημα της κίνησής του αυτής βέβαια, όπως ήταν φυσικό, διαστρεβλώθηκε από τις κυβερνητικές εφημερίδες και κυρίως από γνωστό συγκρότημα Τύπου, δυσφημίζοντας σε μεγάλο μέρος του λαού την επαναστατική αυτή ενέργεια.
Κατά την διάρκεια της δικτατορίας, το 1969, άρχισε να δημοσιεύεται στον αθηναϊκό Τύπο η Ανθολογία Διηγήματος του Ηρακλή Ν. Αποστολίδη, την οποία ο Ρένος Αποστολίδης παραχώρησε δωρεάν, υπό τον απόλυτο όρο της μη παρεμβάσεως στα κείμενα εκ μέρους της λογοκρισίας. Η δημοσίευση, ωστόσο, της δικής του νουβέλας Ο Α2, με θέμα τον Εμφύλιο, προκάλεσε την επέμβαση της λογοκρισίας και την διακοπή της εμφάνισης της Ανθολογίας.
Μετά την δικτατορία και έως το 1979, συνέχισε να γράφει κριτικές στο περιοδικό Τετράμηνα και δημοσίευσε πάμπολλα έργα του.
Στη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας ο Ρένος πραγματοποίησε ένα παλιό του όνειρο - από την εποχή που ήταν καθηγητής:
Μετέφρασε και σχολίασε ένα κορυφαίο έργο της νεώτερης ευρωπαϊκής Ιστοριογραφίας, την «Ιστορία του Ελληνισμού» του J.G.Droysen, σε 6 ογκώδεις τόμους
Το εγχείρημα πραγματοποιήθηκε σε διαρκή συνεργασία με τους δύο φιλολόγους-ιστορικούς γιούς του, Ηρκο και Στάντη, που ανέλαβαν το αυστηρά επιστημονικό μέρος. Στη μετάφρασή του ο Ρένος εισάγει ένα πρωτότυπο ιστοριογραφικό λόγο: η γλώσσα είναι Δημοτική αλλά μιά Δημοτική εμπλουτισμένη απ’ την ορολογία της όλης Ελληνικής σε μιά σύνταξη σφιχτή, χωρίς χαλαρότητες και παρατακτικές προτάσεις μ’ ευκρίνεια που μας πάει στον Αρχαίο Λόγο.
Στα τελευταία του χρόνια έκανε δημόσιες διαλέξεις και εμφανίζονταν και στην τηλεόραση, πάντα για θέματα ελληνικής γλώσσας, παιδείας και λογοτεχνίας. Ας σημειωθεί ότι ήταν λάτρης του πολυτονικού συστήματος γραφής και υπερασπίστηκε πάντα την ιστορική ελληνική ορθογραφία.
Πέθανε στις 10 Μαρτίου του 2004 χτυπημένος από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου