"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Δικαίωμα στα λάθη, δικαίωμα στη δημοκρατία


Οταν προ διετίας επισκέφθηκα το Κάιρο είχα εκπλαγεί από τις εξόφθαλμες κοινωνικές αντιθέσεις και από τον εντυπωσιακό αριθμό των γυναικών που φορούσαν μαντίλα. Τεράστια η διαφορά σε σχέση με παλιότερη επίσκεψή μου.

Το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και η έντονη παρουσία του ισλαμικού στοιχείου δεν άφηναν πολλά περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Η ατμόσφαιρα στα παζάρια, ανάμεσα σε σκαρφαλωμένα στα πεζοδρόμια αυτοκίνητα, μαυροφορεμένες γυναίκες και άνδρες σε κλασικό σφιχταγκάλιασμα με τον ναργιλέ, μύριζε μπαρούτι. Εκ των υστέρων αποδείχτηκε ότι οι σημερινές ανατροπές κυοφορούνταν από τότε και προφανώς οι ωδίνες του τοκετού ήταν ζήτημα χρόνου να ξεκινήσουν. Ωστόσο, ακόμη κι αυτή την ώρα παραμένει άγνωστο το φύλο του παιδιού. Το μόνο βέβαιο είναι ότι επίκειται τοκετός.

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία. Αυτές τις μέρες, στη γη των φαραώ συμβαίνει κάτι αναζωογονητικό. Οι καταπιεσμένοι λαοί σπανίως κάνουν λάθος στην επιλογή της στιγμής. Αλλά ποιος είπε ότι μια εξέγερση, ακόμη και ειρηνική, μπορεί να οδηγήσει στη δημοκρατία; Ποιος εγγυάται ότι μέσα από την ορμή για αλλαγή του καθεστώτος δεν θα χαθεί ο έλεγχος, ρίχνοντας τη χώρα στη δίνη ενός ριζοσπαστικού ισλαμικού εξτρεμισμού και προηγουμένως σε μια μορφή εμφυλίου;  

Ενας πεπειραμένος άνθρωπος θα έλεγε ότι όλα είναι πιθανά, ακόμη και η επικράτηση του ισλαμικού εξτρεμισμού. Ομως, ποιος μπορεί να αρθρώνει λόγο για τη ζωή όλων αυτών των λαών που ζουν και πεθαίνουν χρόνια τώρα σε δικτατορικά καθεστώτα;

Οι ιαχές προχθές στην Πλατεία Ελευθερίας του Καΐρου των χιλιάδων Αιγυπτίων «Φύγε τώρα, Μουμπάρακ» αποτελούν ίσως προάγγελο των κοσμογονικών αλλαγών που θα σαρώσουν τον αραβικό κόσμο, προκαλώντας σχάσεις, τις οποίες ούτε η Ευρώπη ούτε η Ουάσιγκτον μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια. Στην Ουάσιγκτον, η εικόνα της Αιγύπτου παραπέμπει στην ανατροπή του σάχη της Περσίας το 1979, υπενθυμίζοντάς της τους τότε λανθασμένους χειρισμούς της. Η ίδια εικόνα, όμως, παραπέμπει στην πιθανή απώλεια των λιγοστών συμμάχων των ΗΠΑ στον αραβικό κόσμο (Σουαδική Αραβία και Ιορδανία).

Και το κυριότερο: ο Λευκός Οίκος θα χρειαστεί να αποδεχτεί τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τουρκίας, η οποία έχοντας γυρίσει την πλάτη στην Ε. Ε. και με σαφές ηγετικό όραμα για την ευρύτερη Μέση Ανατολή διατυμπανίζει τις θέσεις της προς κάθε κατεύθυνση, του Ισραήλ συμπεριλαμβανομένου. Και είναι αλήθεια ότι το Ισραήλ σιωπά περιμένοντας την επόμενη μέρα. Ωστόσο, αποτελεί κοινό μυστικό ότι το σύνδρομο του Ιράν επικρέμαται της Ιερουσαλήμ, αναμοχλεύοντας το εβραϊκό σύνδρομο περικύκλωσης και τον φόβο της πλήρους απομόνωσης.

Είναι προφανές ότι η δημοκρατία διεκδικείται και κατακτιέται με αγώνες. Θα ήταν λάθος, επομένως, στο όνομα του φόβου ενός εξτρεμιστικού Ισλάμ να υποβαθμιστεί η μεγάλη αισιοδοξία που πνέει αυτή την ώρα στον αραβικό κόσμο. Στο κάτω κάτω, οι λαοί δικαιούνται να κάνουν λάθη, όπως δικαιούνται και να τα διορθώνουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: