Το τίμημα της ύβρεως

FINANCIAL TIMES

Πρόκληση οι δημοσιονομικές δυσκολίες της Ελλάδας - αλλά όχι τραγικές. Στην ελληνική κλασική τραγωδία, η προσπάθεια των πρωταγωνιστών να παρακάμψουν με επιτήδειο τρόπο τη βούληση των θεών οδηγεί στη συντριβή τους. Στη φάρσα που λέγεται διαχείριση του ελληνικού δημόσιου χρέους, η Αθήνα είναι ένοχη μιας πιο σύγχρονης ύβρεως: το μαγείρεμα των βιβλίων ώστε να ξεγελαστούν οι αγορές και η Ευρωπαϊκή Ενωση. Η νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση πληρώνει τώρα το τίμημα.

Μετά την πανωλεθρία του Ντουμπάι ενισχύθηκαν οι φήμες για την Ελλάδα και άλλες βαριά χρεωμένες χώρες: η απόδοση στο διετές χρέος της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 80 μονάδες βάσης σε διάστημα ενός μηνός. Ο παραλληλισμός με το Ντουμπάι, όμως, δεν αφορά τόσο το ίδιο το χρέος όσο τον κίνδυνο εξαπάτησης - για τη στήριξη που έχει ή το μέγεθός του.

Αναλαμβάνοντας τις αρμοδιότητές του, ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Παπακωνσταντίνου κλήθηκε να αποκαλύψει τη διάσταση της ωραιοποίησης των δημοσιονομικών μεγεθών στην οποία είχαν επιδοθεί οι προκάτοχοί του.

Επικαιροποιημένα στοιχεία δίνουν το δημόσιο χρέος της Ελλάδας να φτάνει τα 30 δισ. ευρώ φέτος ή 12,5% του ΑΕΠ, ανεβάζοντας το δημόσιο χρέος στο 113% του ΑΕΠ. Η πρόκληση δεν είναι μικρή, μπορεί ωστόσο να αντιμετωπιστεί. Το 4,6% του ΑΕΠ που δαπανήθηκε για την εξυπηρέτηση του χρέους πέρυσι είναι επώδυνο αλλά ξεπερνιέται. Είκοσι πέντε δισ. ευρώ εκκρεμούς χρέους θα πρέπει να επαναχρηματοδοτηθεί το 2010, αλλά με την απόδοση των ομολόγων διετούς διάρκειας στο 3,14% ακόμα και μετά την τελευταία αύξηση μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί.

Οι ωδίνες της Ελλάδας προκλήθηκαν από τις εταιρείες αξιολόγησης οι οποίες, όπως οι δελφικοί χρησμοί, δεν εντυπωσιάζουν με τις ερευνητικές μεθόδους τους αλλά με την ικανότητά τους να αλλάξουν τον ρουν των γεγονότων. Η S&Ρ με την έκθεσή της και η Fitch με την υποβάθμιση ουσιαστικά αποτύπωσαν την αντίδραση των αγορών στα άσχημα νούμερα.

Φέρνουν όμως τα ελληνικά ομόλογα έναν βαθμό πάνω από το όριο που τα καθιστά μη αποδεκτά ως ενέχυρο έναντι της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας, όταν επιστρέψει στα κανονικά δεδομένα. Μια τέτοια εξέλιξη, όμως, απέχει ένα έτος, κάτι που δίνει στην Ελλάδα τον χρόνο να μπει σε τροχιά δημοσιονομικής ανάκαμψης. Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη θα την παρακολουθούν -και σωστά.

Αν κάποιοι εκεί καταριούνται τη μέρα που επιτράπηκε στην Ελλάδα να μπει στην ευρωζώνη, κακώς το κάνουν. Ανεξάρτητα από τη γερμανική στάση στα προγράμματα διάσωσης, η εξουδετέρωση του συναλλαγματικού κινδύνου περιορίζει το ενδεχόμενο παύσης πληρωμών. Ακόμα και στη χειρότερη κατάστασή του το ευρώ μπορεί να συγκρατήσει τη ζημιά. Ενα συνεκτικό οικονομικό σύστημα θα συνεχίσει να εξασφαλίζει πιστώσεις στις ελληνικές εταιρείες. Η πραγματική τραγωδία είναι για τα νέα κράτη-μέλη, καθώς τα προβλήματα της Ελλάδας ενισχύουν την υποκρισία όσων θέτουν σε υποψήφια μέλη της ευρωζώνης αυστηρότερα κριτήρια από ό,τι στα υφιστάμενα μέλη. Η Ελλάδα οφείλει να ενεργήσει για το δικό τους καλό και το δικό της.